Soạn giáo án Khoa học tự nhiên 9 Cánh diều bài 42: Giới thiệu về tiến hóa, chọn lọc nhân tạo và chọn lọc tự nhiên

Nội dung giáo án

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

CHỦ ĐỀ 12: TIẾN HÓA 

BÀI 42: GIỚI THIỆU VỀ TIẾN HOÁ, CHỌN LỌC NHÂN TẠO VÀ CHỌN LỌC TỰ NHIÊN

I. MỤC TIÊU 

1. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Phát biểu được khái niệm tiến hóa.

• Phát biểu được khái niệm chọn lọc nhân tạo. 

• Trình bày được một số bằng chứng của quá trình chọn lọc do con người tiến hành đưa đến sự đa dạng và thích nghi của các loài vật nuôi và cây trồng từ vài dạng hoang dại ban đầu.

• Phát biểu được khái niệm chọn lọc tự nhiên. Dựa vào các hình ảnh hoặc sơ đồ, mô tả được quá trình chọn lọc tự nhiên.

• Thông qua các ví dụ về tiến hóa thích nghi, chứng minh được vai trò của chọn lọc tự nhiên đối với sự hình thành đặc điểm thích nghi và đa dạng của sinh vật.

2. Năng lực

Năng lực chung: 

• Năng lực tự chủ và tự học: thông qua các hoạt động tự đọc sách, tự trả lời các câu hỏi tiến hóa và các hình thức chọn lọc.

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: thông qua trao đổi ý kiến, phân công công việc trong thảo luận nhóm về tiến hóa và các hình thức chọn lọc.

• Năng lực sử dụng ngôn ngữ: thông qua báo cáo, trình bày kết quả thảo luận trong nhóm và trước lớp về tiến hóa và các hình thức chọn lọc.

• Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: thu thập và làm rõ được các thông tin có liên quan đến tiến hóa và các hình thức chọn lọc.

Năng lực riêng: 

• Nhận thức sinh học: 

  • Phát biểu được khái niệm tiến hóa.

  • Phát biểu được khái niệm chọn lọc nhân tạo. 

  • Trình bày được một số bằng chứng của quá trình chọn lọc do con người tiến hành đưa đến sự đa dạng và thích nghi của các loài vật nuôi và cây trồng từ vài dạng hoang dại ban đầu.

  • Phát biểu được khái niệm chọn lọc tự nhiên. Dựa vào các hình ảnh hoặc sơ đồ, mô tả được quá trình chọn lọc tự nhiên.

• Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Thông qua các ví dụ về tiến hóa thích nghi, chứng minh được vai trò của chọn lọc tự nhiên đối với sự hình thành đặc điểm thích nghi và đa dạng của sinh vật.

3. Phẩm chất

• Chăm chỉ: chủ động trong học tập, hứng thú tìm hiểu những nội dung liên quan đến tiến hóa và các hình thức chọn lọc.

• Trung thực và trách nhiệm: thực hiện đúng các nhiệm vụ được phân công trong thảo luận nhóm.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

• Giáo án, SGK, SGV, SBT Khoa học tự nhiên 9 .

• Máy tính, máy chiếu (nếu có).

• Phiếu học tập và các hình ảnh liên quan.

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT Khoa học tự nhiên 9 . 

• Tìm hiểu trước nội dung bài học.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Thu hút, tạo hứng thú học tập cho HS, tạo tính huống và xác định vấn đề học tập.

b. Nội dung: GV đặt vấn đề, tạo hứng thú học tập cho HS; HS trả lời câu hỏi khởi động.

c. Sản phẩm học tập: Những ý kiến, trao đổi của HS cho câu hỏi khởi động.

d. Tổ chức thực hiện: 

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV đặt vấn đề, dẫn dắt HS vào bài học: Quan sát hình 42.1 và mô tả những đặc điểm giống nhau giữa ba loài động vật. Vì sao ba loài động vật có nhiều đặc điểm giống nhau ?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng hiểu biết của bản thân để trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời HS xung phong trả lời. 

- GV mời HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung. 

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV ghi nhận các câu trả lời của HS, không chốt đáp án.

- Đáp án: 

• Những điểm giống nhau giữa ba loài động vật trên: cơ thể có kích thước lớn, có lông dày bao phủ toàn thân, đầu tròn, có tai nhỏ trên đỉnh đầu, có ria mép, răng nanh phát triển, thân dài, di chuyển bằng 4 chân, có đuôi,…

• Ba loài động vật trên có nhiều đặc điểm giống nhau là vì chúng có cùng một tổ tiên ban đầu.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Ba loài báo trên đều có chung một tổ tiên nhưng chúng đã dần thay đổi ngoại hình và một số đặc điểm khác để có khả năng thích nghi với điều kiện môi trường sống luôn thay đổi. Để tìm hiều rõ hơn nguyên nhân vì sao chúng lại có thể tiến hoá, chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu bài học ngày hôm nay  - Bài 42: Giới thiêu về tiến hoá, chọn lọc nhân tạo và chọn lọc tự nhiên.. 

--------------- Còn tiếp ---------------