Soạn giáo án Khoa học tự nhiên 9 Cánh diều bài 39: Di truyền liên kết và cơ chế xác định giới tính

Nội dung giáo án

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

BÀI 39: DI TRUYỀN LIÊN KẾT VÀ CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH

I. MỤC TIÊU 

1. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Dựa vào sơ đồ phép lai trình bày được khái niệm di truyền liên kết và phân biệt với quy luật phân li độc lập.

• Nêu một số ứng dụng di truyền liên kết trong thực tiễn.

• Trình bày được cơ chế xác định giới tính. Nêu được một số yếu tố ảnh hưởng đến sự phân hóa giới tính.

2. Năng lực

Năng lực chung: 

• Năng lực tự chủ và tự học: Tự xác định được mục tiêu học tập các nội dung về cấu trúc di truyền liên kết, chủ động tìm kiếm nguồn tài liệu liên quan đến cơ chế xác định giới tính.

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: Sử dụng ngôn ngữ khoa học để diễn đạt dưới dạng viết và nói về di truyền liên kết và cơ chế xác định giới tính; Lắng nghe, phản hồi và tranh biện về nội dung được giao trong hoạt động nhóm và trong tập thể lớp.

• Năng lực giải quyết vấn đề, sáng tạo: Vận dụng kiến thức đã học về di truyền liên kết và cơ chế xác định giới tính để giải thích các hiện tượng trong tự nhiên.

Năng lực khoa học tự nhiên:

• Nhận thức khoa học tự nhiên: Dựa vào sơ đồ phép lai trình bày được khái niệm di truyền liên kết và phân biệt với quy luật phân li độc lập; Trình bày được cơ chế xác định giới tính.

• Tìm hiểu khoa học tự nhiên: Nêu được một số yếu tổ ảnh hưởng đến sự phân hóa giới tính.

• Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng được kiến thức, kĩ năng đã học để giải thích các hiện tượng thực tiễn về di truyền liên kết giới tính và cơ chế xác định giới tính.

3. Phẩm chất

• Chăm chỉ, chịu khó tìm tòi tài liệu và thực hiện các nhiệm vụ cá nhân để tìm hiểu về di truyền liên kết giới tính và cơ chế xác định giới tính.

• Có trách nhiệm trong hoạt động nhóm, chủ động nhận và thực hiện nhiệm vụ khi được GV và bạn cùng nhóm phân công.

• Trung thực, cẩn thận trong trình bày kết quả học tập của cá nhân và của nhóm.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

• Giáo án, SGK, SGV, SBT Khoa học tự nhiên 9 - Cánh Diều.

• Máy tính, máy chiếu (nếu có).

• Hình ảnh 39.1 - 39.3 và các hình ảnh, video liên quan đến di truyền liên kết giới tính và cơ chế xác định giới tính.

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT Khoa học tự nhiên 9 - Cánh Diều. 

• Sưu tầm thêm thông tin, hình ảnh, video, tài liệu,... liên quan đến về di truyền liên kết giới tính và cơ chế xác định giới tính trong thực tiễn.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Thu hút, tạo hứng thú học tập cho HS, tạo tính huống và xác định vấn đề học tập.

b. Nội dung: GV đặt vấn đề, tạo hứng thú học tập cho HS; HS vận dụng kiến thức, trả lời câu hỏi mở đầu.

c. Sản phẩm học tập: Những ý kiến, trao đổi của HS cho câu hỏi mở đầu.

d. Tổ chức thực hiện: 

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV cho một vài ví dụ về ứng dụng di truyền liên kết:

+ Ngô GM được cài xen vào 7 gene, tạo ra tới 4 loại vitamin khác nhau. Có hàm lượng vitamin C cao gấp 6 lần và vitamin E gấp 3 lần giống ngô truyền thống;

+ Lúa Oryza sativa giống M7 mang ba gene kháng 3 loại sâu hại lúa là sâu cắn lá, sâu đục thân và bọ nhầy.

- GV đặt vấn đề: Hiện nay, các nhà chọn, tạo giống vật nuôi, cây trồng đang nghiên cứu kĩ thuật để đưa những gene quy định tính trạng tốt vào cùng một nhiễm sắc thể. 

- GV yêu cầu cá nhân HS kết hợp quan sát ví dụ, vận dụng kiến thức, kĩ năng trả lời câu hỏi: Việc làm này có nghĩa gì?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức. kĩ năng để trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời HS xung phong trả lời.

- GV mời HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung. 

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV ghi nhận các câu trả lời của HS, không chốt đáp án.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Để có câu trả lời chính xác và đầy đủ nhất cho câu hỏi trên, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu - Bài 39: Di truyền liên kết và cơ chế xác định giới tính. 
 

……Còn tiếp……