Soạn giáo án Công nghệ 8 chân trời sáng tạo Bài 6: Truyền và biến đổi chuyển động

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Nhiệm vụ 1: Truyền chuyển động

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ:

- GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp, quan sát Hình 6.2 và trả lời câu hỏi: Mô tả quá trình truyền chuyển động xe đạp của con người đến các bộ phận giúp xe chạy được.

- GV dẫn dắt để HS nhận thấy vị trí cách xa nhanh giữa nguồn dẫn động (bàn đạp – đĩa xích) và bộ phận nhận chuyển động: líp – bánh xe.

- GV giới thiệu cho HS nhận biết tốc độ khác nhau giữa bộ phận dẫn động và bộ phận chuyển động.

- GV giúp HS nêu được lí do có hoạt động truyền chuyển động giữa các bộ phận trong máy móc thiết bị.

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Vì sao trong các loại xe đạp thể thao, bộ phận líp thường gồm nhiều đĩa xích lớn khác nhau?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập: 

- HS quan sát hình, đọc thông tin SGK để trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ, quan sát.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận: 

- GV mời đại diện 1 - 2 HS trả lời câu hỏi Khám phá.

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trả lời câu hỏi 2 Khám phá SGV trang 43:

+ Để giảm lực đạp hoặc tăng tốc ở những nơi có địa hình khác nhau.

- HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn. 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện: 

- GV nhận xét, đánh giá.

- GV kết luận: Các bộ phận của máy thường nằm cách xa nhau và có tốc độ chuyển động khác nhau, do đó cần có cơ cấu truyền chuyển động để hệ thống hoạt động theo yêu cầu.

1. Truyền chuyển động

Trả lời câu hỏi 1 Khám phá SHS trang 43:

- Quá trình truyền chuyển động đạp xe của con người đến các bộ phận giúp xe chạy được: Con người tác động lên bàn đạp, truyền đến đĩa xích, thông qua dây xích, truyền đến líp làm quay bánh xe sau.

Nhiệm vụ 2: Truyền chuyển động ăn khớp

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ:

- GV yêu cầu  HS làm việc theo nhóm, quan sát mô hình kết hợp Hình 6.3 và trả lời câu hỏi: Mô tả cấu tạo của bộ truyền chuyển động bánh răng và truyền động xích:

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Các răng của bánh dẫn và bánh bị dẫn trong truyền động bánh răng cần đáp ứng yêu cầu gì để chúng ăn khớp với nhau?

- GV giải thích về khoảng cách giữa 2 răng kề nhau trên bánh răng: bước răng của bánh răng.

- GV cho HS quan sát video về hoạt động của bộ truyền động ăn khớp và cho biết: Nguyên lí làm việc của bộ truyền động ăn khớp.

https://youtu.be/CxIGtmxkkhE 

- GV giới thiệu tỉ số truyền của bộ truyền động ăn khớp, cho HS thấy được: Tùy theo số răng trên bánh răng mà tốc độ quay của bánh bị dẫn có thể thay đổi so với bánh dẫn.

- GV yêu cầu HS so sánh truyền động xích và truyền động bánh răng.

- GV cho HS quan sát hình ảnh về ứng dụng của bộ truyền động ăn khớp trong thực tế và yêu cầu HS: Kể thêm các ứng dụng của bộ truyền động ăn khớp.

Truyền chuyển động ăn khớp xe đạp

- GV yêu cầu HS đọc thông tin mở rộng SHS tr.44: Truyền động bánh răng côn.

- GV dẫn dắt HS tóm tắt những thông tin vừa tìm được để đúc kết thành kiến thức của bài học.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập: 

- HS quan sát hình, đọc thông tin SGK để trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ, quan sát.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận: 

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trả lời câu hỏi.

- HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn. 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện: 

- GV nhận xét, tuyên dương HS và chuyển sang nội dung tiếp theo. 

1.1. Truyền chuyển động ăn khớp

- Cấu tạo: gồm một cặp bánh răng (truyền động bánh răng) hoặc đĩa xích (truyền động xích) ăn khớp với nhau và truyền chuyển động cho nhau.

- Nguyên lí: Khi bánh dẫn 1 (có Z1 răng) quay với tốc độ n1 (vòng/phút) làm cho bánh bị dẫn 2 (có Z2 răng) quay với tốc độ n2 (vòng/phút).

Nhiệm vụ 2: Truyền chuyển động đai

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ:

- GV yêu cầu  HS làm việc theo cặp, quan sát mô hình kết hợp Hình 6.5 và trả lời câu hỏi: Mô tả cấu tạo của bộ truyền chuyển động bánh răng và truyền đai:

- GV yêu cầu HS so sánh truyền động đai và truyền động xích.

- GV phân tích đặc điểm của bộ truyền động đai, cho HS thấy được: Có thể thay đổi khoảng cách giữa các trục.

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Mô tả nguyên lí làm việc của bộ truyền động đai.

- GV cho HS quan sát hình ảnh về ứng dụng của bộ truyền động đai trong thực tế:

Bộ truyền đai bản V-belt

Bộ truyền đai đồng bộ (đai răng)

Bộ truyền đai có rãnh hoặc dạng Poly V-Belt

- GV dẫn dắt HS tóm tắt những thông tin vừa tìm được để đúc kết thành kiến thức của bài học.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập: 

- HS quan sát hình, đọc thông tin SGK, trả lời câu hỏi Khám phá 3, 4 SGK trang 31. 

-  HS lắng nghe GV giới thiệu các hợp kim màu.

- HS suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ, quan sát.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận: 

- HS xung phong trả lời câu hỏi.

- HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn. 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện: 

- GV nhận xét, tuyên dương HS và chuyển sang nội dung tiếp theo. 

1.2. Truyền động đai

- Cấu tạo: gồm một cặp bánh đai truyền chuyển động cho nhau thông qua dây đai.

- Nguyên lí: Khi bánh dẫn 1 (có đường kính D1) quay với tốc độ n1 (vòng/phút) làm cho bánh bị dẫn 2 (có đường kính D2) quay với tốc độ n2 (vòng/phút).