CHỦ ĐỀ 1. ĐÔ THỊ: LỊCH SỬ VÀ HIỆN TẠI (2)

MỞ ĐẦU

Năm 1950, thế giới chỉ có hai đô thị trên 10 triệu dân là Niu Oóc và Tô-ky-ô. Đến nay, thế giới đã có 32 siêu đô thị. Quá trình phát triển các đô thị hiện đại đã diễn ra như thế nào? Đô thị ngày nay có vai trò và tác động ra sao đến sự phát triển kinh tế – xã hội của vùng, đất nước và khu vực?

Giải rút gọn:

- Quá trình phát triển các đô thị hiện đại đã diễn ra:

+ Dân số ở khu vực nông thôn có xu hướng chuyển dịch đến khu vực thành phố

+ Lối sống thành thị trở nên phổ biến 

+ Xuất hiện nhiều khu công nghiệp, khu công nghệ cao thu hút nguồn lao động nông thôn đến thành thị làm việc

- Vai trò và tác động của đô thị ngày nay đến sự phát triển kinh tế – xã hội của vùng, đất nước và khu vực:

+ Đô thị hóa là quá trình tất yếu, khách quan

+ Đô thị hóa và phát triển đô thị là cơ hội đối với mỗi quốc gia, mỗi khu vực, địa phương để có thể phát triển và tăng trưởng vượt bậc về mọi mặt

1. VAI TRÒ CỦA ĐÔ THỊ

Câu hỏi 1: Dựa vào thông tin mục 1, hãy trình bày vai trò của đô thị đối với sự phát triển của khu vực. 

Giải rút gọn:

- Đô thị đóng vai trò là trung tâm quyền lực và kinh tế của vùng, đất nước hoặc khu vực

- Là hạt nhân kinh tế của khu vực, động lực phát triển

- Thúc đẩy đổi mới sáng tạo: 

- Tăng cường liên kết, hội nhập

- Lan toả về văn hoá, xã hội: 

- Thúc đẩy tăng trưởng xanh: 

2. QUÁ TRÌNH ĐÔ THỊ HOÁ THỜI KÌ XÃ HỘI CÔNG NGHIỆP VÀ HẬU CÔNG NGHIỆP

Câu hỏi: Dựa vào thông tin mục a, hãy mô tả quá trình đô thị hoá thời kì xã hội công nghiệp.

Giải rút gọn:

- Từ cuối thế kỉ XIX, nền sản xuất cơ khí chuyển sang nền sản xuất điện, cơ cấu lao động thay đổi và số dân ở các trung tâm công nghiệp tăng nhanh

- Số dân thành thị và tỉ lệ dân thành thị tăng liên tục, tuy nhiên có sự khác nhau giữa các nhóm nước

- Quy mô đô thị có xu hướng tăng lên

- Đô thị gắn với sản xuất công nghiệp và dịch vụ

- Đô thị phát triển thiếu kiểm soát

Câu hỏi: Dựa vào thông tin mục b, hãy nêu những nét nổi bật về quá trình đô thị hoá thời kì xã hội hậu công nghiệp.

Giải rút gọn:

- Số dân thành thị và tỉ lệ dân thành thị tăng nhanh:

+ Ở các nước phát triển, quá trình đô thị hoá đã ổn định, số dân thành thị và tỉ lệ dân thành thị ở mức cao và tăng chậm

+ Cơ sở hạ tầng hiện đại và đồng bộ. Ở các nước đang phát triển, quá trình đô thị hoá nhanh và xuất hiện ngày càng nhiều siêu đô thị

- Quy mô các đô thị phát triển mở rộng thành vùng đô thị, dải siêu đô thị. 

- Hoạt động kinh tế của đô thị tập trung vào công nghiệp hiện đại và kinh tế tri thức. 

- Đô thị phát triển theo xu hướng đô thị xanh, đô thị thông minh. 

3. TÁC ĐỘNG CỦA ĐÔ THỊ HOÁ ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI Ở VIỆT NAM

Câu hỏi: Dựa vào thông tin mục 3, hãy nêu những tác động của đô thị hoả đối với sự phát triển kinh tế – xã hội ở Việt Nam.

Giải rút gọn:

- Đô thị hoá tạo động lực phát triển kinh tế cả nước, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế và cơ cấu lao động

- Đô thị là trung tâm khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và thực hiện chuyển đổi số quốc gia.

- Đô thị có thuận lợi về cơ sở hạ tầng hiện đại, lao động chất lượng cao nên thu hút được vốn, khoa học công nghệ.

- Tạo việc làm, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người lao động

- Các đô thị tạo hiệu ứng lan tỏa, phát triển kinh tế vùng nông thôn, tạo nên sự phát triển hài hoà giữa các khu vực

- Một số nơi ở các đô thị còn tình trạng quá tải cơ sở hạ tầng, ô nhiễm môi trường, thiếu việc làm

LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG

Câu hỏi: Nêu sự khác nhau giữa quá trình đô thị hoá ở thời kì xã hội công nghiệp và hậu công nghiệp.

Giải rút gọn:

Câu hỏi: Tìm hiểu thông tin và giới thiệu về một thành phố hoặc thị trấn nơi em sống hoặc gần nơi em sống.

Giải rút gọn:

- Hà Nội là thủ đô, thành phố trực thuộc trung ương. Đây là thành phố lớn nhất về mặt diện tích Việt Nam, có vị trí là trung tâm chính trị

- Hà Nội đã sớm trở thành một trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa ngay từ những buổi đầu của lịch sử Việt Nam

- Với vai trò thủ đô, Hà Nội là nơi tập trung nhiều địa điểm văn hóa giải trí, công trình thể thao quan trọng của đất nước, đồng thời cũng là địa điểm được lựa chọn để tổ chức nhiều sự kiện chính trị và thể thao quốc tế

- Đây là nơi tập trung nhiều làng nghề truyền thống, đồng thời cũng là một trong ba vùng tập trung nhiều hội lễ của miền Bắc Việt Nam.