BÀI 3: THỜI GIAN TRONG LỊCH SỬ

MỞ ĐẦU

Hãy quan sát tờ lịch bên dưới và cho biết vì sao trên cũng một tờ lịch lại ghi hai ngày khác nhau?

1. VÌ SAO PHẢI XÁC ĐỊNH THỜI GIAN TRONG LỊCH SỬ

Câu hỏi: Tại sao phải xác định thời gian trong lịch sử? Con người thời xưa đã xác định thời gian bằng những cách nào?

Giải rút gọn: 

- Cần xác định thời gian trong lịch sử vì lịch sử là những gì đã xảy ra trong quá khứ theo trình tự thời gian. Muốn hiếu và dựng lại lịch sử, cần sắp xếp tất cả sự kiện theo đúng trình tự của nó.

- Một số cách xác định thời gian của người xưa: đồng hồ cát, đồng hồ nước, …

2. CÁCH TÍNH THỜI GIAN TRONG LỊCH SỬ

Câu 1: Muốn biết năm 2000 TCN cách đây bao nhiêu năm em sẽ tính như thế nào?

Giải rút gọn: 

Cách tính: ta lấy 2000 + 2023 (năm hiện tại) = 4023 năm

Câu 2: Hãy cho biết các cách tính thời gian trong lịch sử

Giải rút gọn: 

Các cách tính thời gian trong lịch sử:

Từ xa xưa con người đã nghĩ ra cách làm lịch. Người Ai Cập, Lưỡng Hà hay Trung Quốc cổ đại và một số dân tộc phương Đông khác thì tính theo âm lịch, còn người La Mã và nhiều tộc người ở châu Âu,... thì theo dương lịch.

Về sau, dương lich đã được hoàn chỉnh và thống nhất để các dân tộc đều có thể sử dụng, đó là Công lịch. Công lịch lấy năm ra đời của Chúa Giê-su. Ngay trước năm đó là năm 1 trước Công nguyên (TCN). Đồng thời còn có cách phân chia thời gian thành thập kỉ (10 năm), thế kỉ (100 năm) và thiên niên kỉ (1000 năm).

LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG

Câu 1: Các sự kiện dưới đây xảy ra cách ngày nay khoảng bao nhiêu năm?

• Khoảng thiên niên kĩ III TCN, người Ai Cập đã biết làm lịch.
• Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng nổ ra năm 40

Giải rút gọn: 

• Khoảng thiên niên kỉ III TCN, người Ai Cập đã biết làm lịch: 3000 + 2023 = 5023 năm
• Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng nổ ra năm 40: 2023 - 40 = 1983 năm

Câu 2: Các năm sau đây thuộc thế kỉ nào: 1792 TCN, 179 TCN, 40, 248, 542?

Giải rút gọn: 

1792 TCN: Thế kỉ 18 TCN

179 TCN: Thế kỉ 2 TCN

40: TK 1

248: TK 3

542: TK 6

Câu 3: Hãy kể những ngày nghi lễ theo âm lịch và dương lịch ở nước ta.

Giải rút gọn:

Những ngày nghỉ lễ dương lịch: Tết dương lịch, ngày Quốc khánh, ngày giải phóng miền Nam thống nhất Đất nước, ngày Quốc tế lao động

Những ngày nghỉ lễ âm lịch: Tết âm, Giỗ tổ Hùng Vương

Câu 4: Hãy lựa chọn và sắp xếp những sự kiện quan trọng của cá nhân em trong khoảng năm năm gần đây theo đúng trình tự (có thể thể hiện trên trục thời gian).

Giải rút gọn: 

Học sinh tham khảo các ngày liên quan đến các sự kiện sau: sinh nhật, ngày nhập học, được tặng món quà ý nghĩa, gặp lại bạn bè, người thân, ngày xem một bộ phim mà em thích nhất, …