BÀI 24. ĐỊA LÍ MỘT SỐ NGÀNH CÔNG NGHIỆP

Công nghiệp khai thác than và dầu khí

Câu 1: Đọc thông tin và quan sát hình 24.1, hãy:

- Nêu vai trò và đặc điểm của công nghiệp khai thác than.

- Giải thích sự phân bố của ngành này và sự cần thiết phải thay thế bằng nguồn năng lượng tái tạo.

Giải rút gọn:

Vai trò: cung cấp nguồn năng lượng quan trọng cho nền kinh tế - đời sống, tạo việc làm, đóng góp nguồn thu ngân sách quốc gia

Đặc điểm: tập trung chủ yếu ở khu vực có dự trữ than, gây ô nhiễm môi trường

Câu 2: Đọc thông tin và quan sát hình 24.2, hãy:

- Nêu vai trò và đặc điểm của công nghiệp khai thác dầu khí.

- Giải thích sự phân bố của công nghiệp khai thác dầu mỏ và sự cần thiết phải thay thế bằng nguồn năng lượng tái tạo. 

Giải rút gọn:

Vai trò: nguồn nhiên liệu quan trọng cho sản xuất điện, giao thông vận tải, công nghiệp hoá chất và thực phẩm.

Đặc điểm: khả năng sinh nhiệt cao, dễ vận chuyển và sử dụng, nhiên liệu cháy hoàn toàn và không tạo thành tro. 

=> Có thể cạn kiệt nguồn tài nguyên nên phải thế bằng nguồn năng lượng tái tạo.

Công nghiệp điện lực

Câu 1: Đọc thông tin và quan sát hình 24.3, hãy:

- Nêu vai trò và đặc điểm của công nghiệp điện lực.

- Giải thích vì sao công nghiệp điện lực lại tập trung ở các nước phát triển và các nước công nghiệp hóa.

Giải rút gọn:

- Vai trò: động lực quan trọng của sản xuất cơ khí hoá, tự động hoá, đáp ứng nhu cầu đời sống văn hoá, văn minh của con người.

- Đặc điểm: sản xuất từ nhiều nguồn khác nhau, cơ cấu sản xuất điện năng ở các nước phụ thuộc vào nguồn sản xuất điện.

- Phân bố ở các nước phát triển và các nước công nghiệp hóa như Hoa Kỳ, Canada, Châu Âu vì ngành điện đòi hỏi vốn lớn và áp dụng nhiều tiến bộ của khoa học kĩ thuật.

Công nghiệp khai thác quặng kim loại

Câu 1: Đọc thông tin, hãy nêu vai trò và đặc điểm của công nghiệp khai thác quặng kim loại và tác động của nó đến môi trường.

Giải rút gọn:

- Vai trò: cung cấp nguyên liệu quan trọng, tạo việc làm, đóng góp ngân sách

- Đặc điểm: tập trung chủ yếu ở các khu vực có dự trữ kim loại phong phú

- Tác động: gây ô nhiễm môi trường, suy thoái đất đai, tàn phá cảnh quan

Công nghiệp điện tử - tin học

Câu 1: Đọc thông tin, hãy nêu vai trò và đặc điểm của công nghiệp điện tử - tin học, giải thích sự phân bố của ngành này và nhận xét tác động của nó đến môi trường.

Giải rút gọn:

- Vai trò: cung cấp sản phẩm – dịch vụ công nghệ thông tin – viễn thông, đóng góp sự phát triển kinh tế - xã hội

Công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng

Câu 1: Đọc thông tin, hãy nêu vai trò và đặc điểm của công nghiệp xuất hàng tiêu dùng và giải thích vì sao ngành này lại được phân bố rộng rãi ở các nước.

Trả lời:

- Vai trò: cung cấp sản phẩm tiêu dùng, tạo việc làm, đóng góp vào sự phát triển kinh tế thông qua xuất khẩu hàng tiêu dùng, thu hút đầu tư nước ngoài

- Đặc điểm: phân chia thành nhiều ngành nhỏ, quy trình thường có thiết kế - nghiên cứu và phát triển – sản xuất, đóng gói – vận hành và quảng cáo

- Nguyên nhân: nhu cầu tiêu dùng, lợi thế cạnh tranh, xuất khẩu

Công nghiệp thực phẩm

Câu 1: Đọc thông tin, hãy nêu vai trò và đặc điểm của công nghiệp thực phẩm và giải thích vì sao ngành này lại được phân bố linh hoạt.

Trả lời:

- Vai trò: cung cấp thực phẩm – đồ uống, đảm bảo an toàn thực phẩm, tạo ra công việc cho người lao động

- Đặc điểm: phân chia linh hoạt, đa dạng sản phẩm, quy trình sản xuất phức tạp

- Nguyên nhân: đáp ứng nhu cầu cuả người tiêu dùng

Định hướng phát triển công nghiệp

Câu 1: Đọc thông tin, hãy chọn và nêu ví dụ cụ thể về một trong bốn định hướng phát triển công nghiệp.

Trả lời:

Định hướng: Đẩy mạnh sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo.

Ví dụ: Công ty năng lượng QWAY của Bỉ đã công bố các kế hoạch đầu tư, phát triển năng lượng mặt trời và năng lượng tái tạo khác tại Angola

LUYỆN TẬP

Câu 1: Cho bảng số liệu sau:

a) Hãy vẽ biểu đồ kết hợp (cột và đường) thể hiện sản lượng khai thác dầu mỏ và sản xuất điện thoại di động trên thế giới giai đoạn 1990 - 2019.

b) Hãy phân tích tình hình sản xuất dầu mỏ và điện thoại di động thế giới.

Trả lời:

a) 

b) 

- Tình hình sản xuất dầu mỏ trên thế giới tăng nhưng không mạnh giai đoạn 1990 - 2019 

- Tình hình sản xuất điện thoại di động trên thế giới tăng rất mạnh giai đoạn 1990 – 2019

VẬN DỤNG

Câu 1: Hãy thu thập tài liệu, viết một báo cáo ngắn về một trong các vấn đề công nghiệp ở địa phương em hoặc ở Việt Nam:

- Sự phát triển của một ngành công nghiệp.

- Tác động của công nghiệp đến môi trường (nước, đất, không khí,...).

Trả lời:

- Vùng Ðông Nam Bộ và vùng kinh tế trọng điểm phía nam gồm TP Hồ Chí Minh và các tỉnh

+ Khoáng sản: tập trung trữ lượng dầu mỏ lớn nhất cả nước.

+ Lao động: trình độ chuyên môn cao, năng động, thích ứng với cơ chế kinh tế thị trường 

+ Tốc độ đô thị hóa: khá cao và nhanh so với cả nước. 

- Ảnh hưởng đến môi trường: nước thải, ô nhiễm môi trường,