Bài 23. ĐƯỜNG TRUYỀN MẠNG VÀ ỨNG DỤNG

KHỞI ĐỘNG

Mạng máy tính là nhóm các máy tính được kết nối với nhau bởi các đường truyền theo những giao thức nhất định.

Đường truyền (hay kênh truyền) là một thành phần của mạng máy tính. Hãy cùng tìm hiểu các loại đường truyền của mạng và ứng dụng của chúng.

Giải rút gọn:

- Đường truyền có dây:

+ Cáp xoắn.

+ Cắp quang.

- Đường truyền không dây:

+ Mạng vệ tinh.

+ Mạng Wifi.

+ Bluetooth.

1. ĐƯỜNG TRUYỀN CÓ DÂY

Hoạt động 1: Có những loại cap mạng nào?

Em có biết loại cáp tín hiệu nào được sử dụng trong mạng máy tính không

Giải rút gọn: 

Có nhiều loại cáp tín hiệu như cáp đồng truyền tín hiệu điện và cáp quang truyền tín hiệu ánh sáng. Cáp đồng cũng có nhiều loại như cáp đồng  trục (Coaxial), được dung phổ biến vào trước những năm 2000 và cáp đôi dây xoắn gọi tắt là cáp xoắn (twisted Pair) phổ biến nhất hiện nay.

Câu hỏi 1: Nêu những đặc điểm tốc độ, khoảng cách truyền của cáp xoắn.

Giải rút gọn: 
Cáp xoắn giúp hạn chế ảnh hưởng của nhiễu từ môi trường, duy trì tín hiệu truyền qua cáp ổn định. Cáp được chia thành các loại (Category, viết tắt là CAT) như CAT.4, CAT.5, CAT.6 dựa trên chuẩn truyền dữ liệu, băng thông, và khoảng cách truyền hiệu quả. Lựa chọn loại cáp phụ thuộc vào tiêu chuẩn truyền thông trong mạng Ethernet và yêu cầu cụ thể của mạng cục bộ.

Câu hỏi 2: Cáp quang được dùng trong những trường hợp nào?

Giải rút gọn: 
Cáp quang rộng rãi sử dụng cho các khoảng cách lớn và trong dự án cáp quang biển. Tại Việt Nam, cáp quang được dùng chủ yếu cho đường truyền dữ liệu quốc gia và kết nối các vùng miền. Trong mạng cục bộ, cáp quang được sử dụng cho các kết nối cách xa hoặc để kết nối trực tiếp máy chủ với dàn đĩa mạng để đảm bảo băng thông và ổn định.

2. ĐƯỜNG TRUYỀN KHÔNG DÂY

Hoạt động: Đường truyền không dây được dùng ở đâu?

Em biết những loại hình mạng nào dùng đường truyền không dây?

Giải rút gọn: 

Truyền không dây mã hoá dữ liệu trên sóng vô tuyến điện tần số cao. Các loại mạng không dây thông dụng bao gồm mạng vệ tinh, mạng di động toàn cầu GSM, Wi-Fi, Bluetooth, và kết nối trường gần NFC.

Câu hỏi 1: Hãy nêu các ứng dụng của mạng vệ tinh

Giải rút gọn: 

Hệ thống định vị toàn cầu dựa trên vệ tinh giúp định vị các thiết bị và có nhiều ứng dụng hữu ích như dẫn đường tự động cho phương tiện tự lái. Vệ tinh cũng được sử dụng để kết nối Internet thông qua dự án Starlink, giúp cung cấp dịch vụ Internet cho những khu vực khó tiếp cận với mạng cáp.

Câu hỏi: Hãy nêu vai trò của mạng thông tin di động toàn cầu GSM trong xã hội hiện đại.

Giải rút gọn: 

Mạng thông tin di động toàn cầu đã mở đường cho Internet di động, đưa Internet đến từng người dân qua thiết bị di động. Có thể nói GSM đã thúc đẩy tin học hoá xã hội lên một mức rất cao. Người ta có thể tương tác với nhau và sử dụng các hệ thống thông tin toàn cầu từ những thiết bị di động rất gọn nhẹ.

Câu hỏi: Kể một số ứng dụng sử dụng giao tiếp bluetooth.

Giải rút gọn:

Một số ví dụ sử dụng két nối bluetooth là:

-  Kết nối máy tính hay điện thoại di động với loa hay tai nghe không dây.

- Truyền dữ liệu giữa các máy tính cá nhân hay điện thoại di động.

- Kết nối không dây máy tính với thiết bị ngoại vi như chuột, bản phím và máy in. Thay thế các giao tiếp nối tiếp dùng dây cáp truyền thống giữa các thiết bị đo, thiết bị định vị dùng GPS, thiết bị y tế, máy quét mã vạch,…

LUYỆN TẬP

Câu 1: So sánh cáp quang và cáp xoắn về tốc độ, chất lượng tín hiệu, độ bảo mật, chi phí và trường hợp sử dụng.

Giải rút gọn:

Câu 2: Wi-Fi, bluetooth đều là các giao tiếp không dây trong một phạm vi nhỏ. Chúng có thay thế được nhau không? Tại sao? (Gợi ý: Xem xét những trường hợp ứng dụng thích hợp với mỗi loại giao tiếp).

Giải rút gọn:

Bluetooth và Wi-Fi đều sử dụng khóa mã hóa và xác minh, nhưng Wi-Fi có khả năng bảo mật tốt hơn với WEP và WPA. Trong truyền dẫn dữ liệu, Bluetooth thích hợp cho việc kết nối các thiết bị với nhau, trong khi Wi-Fi chia sẻ thông tin với tần số cao hơn và có khả năng thay thế Bluetooth trong một số trường hợp.

VẬN DỤNG

Câu 1: NFC (Near Field Communications) là công nghệ giao tiếp trong khoảng cách ngắn (dưới 4 cm). Hãy tìm hiểu NFC với những nội dung sau:

- Giao tiếp NFC được thực hiện như thế nào?

- Một số ứng dụng sử dụng NFC.

- Những ưu điểm của giao tiếp NFC.

Giải rút gọn:
Giao tiếp NFC sử dụng sóng radio tần số thấp (13.56 MHz) để truyền dữ liệu giữa hai thiết bị ở gần nhau, trong khoảng cách từ 0 đến 4 cm. Ứng dụng của NFC bao gồm thanh toán di động, chia sẻ thông tin, kiểm soát truy cập và giao tiếp thiết bị. Các ưu điểm của NFC bao gồm khoảng cách giao tiếp ngắn, tốc độ nhanh, tiện lợi và đơn giản, cùng với tính tương thích rộng.

Câu 2: Hiện nay có nhiều hệ thống định vị qua vệ tinh như GPS của Mỹ, Glonass của Nga, Galileo của châu Âu và Bắc Đẩu của Trung Quốc. Hãy tìm hiểu thông tin trên Internet về công nghệ định vị qua vệ tinh.

Giải rút gọn: 

Công nghệ định vị qua vệ tinh là một phương pháp sử dụng hệ thống vệ tinh để xác định vị trí địa lý của một đối tượng trên Trái đất. Dưới đây là một số thông tin ngắn gọn về các hệ thống định vị qua vệ tinh phổ biến:

-  GPS (Mỹ): Mạng lưới vệ tinh cung cấp vị trí và thời gian toàn cầu chính xác.

-  GLONASS (Nga): Hệ thống định vị vệ tinh của Nga, tương tự GPS.

-  Galileo (EU): Hệ thống định vị vệ tinh của EU, đảm bảo tính độc lập và chính xác.

-  Bắc Đẩu (Trung Quốc): Hệ thống định vị vệ tinh của Trung Quốc, phục vụ toàn cầu.