CHƯƠNG 1. CHÂU ÂU

BÀI 1. THIÊN NHIÊN CHÂU ÂU

Vị trí địa lí, hình dạng, kích thước lãnh thỗ châu Âu

Câu hỏi: Dựa vài hình 1.1 và thông tin trong bài, em hãy:

- Trình bày đặc điểm kích thước và hình dạng của châu Âu.

- Nêu đặc điểm vị trí địa lý của châu Âu.

Giải rút gọn:

- Kích thước: khoảng 10,5 triệu km²

- Hình dạng: đường bờ biển bị cắt xẻ mạnh, biển ăn sâu vào đất liền, tạo nhiều bán đảo, vũng vịnh.

-  Vị trí địa lý:

+ Phía tây của lục địa Á - Âu, thuộc bán cầu Bắc.

+ Lãnh thổ trên đất liền trải dài từ khoảng 36^oB - 71^oB.

+ Có ba mặt giáp biển và đại dương.

Đặc điểm tự nhiên châu Âu

Câu 1: Dựa vào hình 1.1 và thông tin trong bài, em hãy:

- Kể tên và xác định các đồng bằng, các dãy núi chính ở châu Âu.

- Phân tích đặc điểm các khu vực địa hình đồng bằng và miền núi ở châu Âu.

Giải rút gọn:

- Các đồng bằng: Đồng bằng Đông Âu; đồng bằng Bắc Âu; đồng bằng Tây Âu; đồng bằng trung lưu Đa-nuýp.

- Các dãy núi chính: U-ran; Xcan-đi-na-vi; An-pơ; Cac-pat; Cap-ca; Pi-rê-nê; A-pen-nin; An-pơ-đi-na-rich.

- Đặc điểm:

+ Địa hình đồng bằng: phân bố chủ yếu ở phía đông và trung tâm, tạo thành một dải dài.

+ Địa hình miền núi: 

• Địa hình núi già: ở phía bắc và trung tâm, hướng bắc nam.

• Địa hình núi trẻ: ở phía nam.

Câu 2: Dựa vào hình 1.2 và thông tin trong bài, em hãy: 

- Kể tên các đới và kiểu khí hậu của châu Âu.

- Trình bày đặc điểm phân hoá khí hậu ở châu Âu.

Giải rút gọn:

Câu 3: Dựa vào hình 1.1 và thông tin trong bài, em hãy:

- Xác định các con sông lớn ở châu Âu: Von-ga, Đa-nuyp, Rai-nơ.

- Cho biết các con sông trên đổ ra biển và đại dương nào?

Giải rút gọn:

Câu 4: Dựa vào hình 1.1, hình 1.2 và thông tin trong bài, em hãy:

- Xác định các đới thiên nhiên ở châu Âu.

- Cho biết thiên nhiên ở đới ôn hoà của châu Âu có sự phân hoá như thế nào?

Giải rút gọn:

Châu Âu nằm trên 2 đới thiên nhiên chủ yếu:

- Đới lạnh: chiếm diện tích nhỏ ở các đảo, quần đảo thuộc Bắc Băng Dương và một phần lãnh thổ phía bắc châu lục.

- Đới ôn hoà: chiếm phần lớn lãnh thổ châu Âu.

• Ở khu vực ven biển phía tây: phổ biến rừng lá rộng; động vật có gấu nâu, chim gõ kiến, gà rừng,...

• Ở khu vực lục địa phía đông: Thiên nhiên có sự thay đổi từ bắc xuống nam: rừng lá kim, thảo nguyên, bán hoang mạc; động vật có nai sừng tấm, gấu, sơn dương, chó sói,...

• Ở phía nam châu lục: Rừng lá cứng địa trung hải; trong rừng có cầy đốm, khỉ mặt đỏ,…

Luyện tập – Vận dụng

Câu 1: Cho biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa của hai trạm khí tượng sau:

a. Dựa vào hình 1.2, em hãy cho biết hai trạm khí tượng trên đây thuộc kiểu khí hậu nào?

b. Nhận xét đặc điểm nhiệt độ và lượng mưa tại hai trạm khí tượng trên.

Giải rút gọn:

a.

• Trạm khí tượng Bret: kiểu khí hậu ôn đới hải dương.
• Trạm khí tượng Ca-đan: kiểu khí hậu ôn đới lục địa.

b.

• Trạm khí tượng Bret (Pháp): mùa hè mát, mùa đông không lạnh lắm, mưa quanh năm, lượng mưa nhiều, biên độ nhiệt năm tương đối lớn.
• Trạm khí tượng Ca-đan (Nga): mùa hè nóng, mùa đông lạnh khô, lượng mưa ít, biên độ nhiệt năm lớn. 

Câu 2: Em hãy lựa chọn thực hiện một trong hai nhiệm vụ sau

Nhiệm vụ 1: Hãy sưu tầm những thông tin về khí hậu ở châu Âu hiện nay và viết một đoạn văn ngắn thể hiện tóm tắt những thông tin em sưu tầm được. 

Nhiệm vụ 2: Hãy sưu tầm những hình ảnh về sông ngòi hoặc đới thiên nhiên của châu Âu. Chia sẻ với các bạn.

Giải rút gọn:

Nhiệm vụ 1:

  -  Đại bộ phận lãnh thổ Châu Âu có khí hậu ôn đới hải dương và ôn đới lục địa, chỉ một diện tích nhỏ ở phía bắc vòng cực có khí hậu hàn đới và phần phía nam có khí hậu địa trung hải. Các nước vùng ven biển Tây Âu và một số nước Bắc Âu có khí hậu ôn đới hải dương, mùa hạ mát, mùa đông không lạnh lắm. Các nước Bắc Âu ở phía đông có khí hậu ôn đới lục địa lạnh, rất lạnh vào mùa đông, tuyết rơi nhiều và dày, mùa hè mát mẻ. Khu vực Đông Âu có khí hậu ôn đới lục địa. Ở các nước Nam Âu, ven biển Địa Trung Hải vào mùa thu đông thời tiết không lạnh lắm và có mưa, thường là những trận mưa rào. Mùa hè nóng, khô. Như vậy chúng ta thấy có sự khác biệt sâu sắc trong các vùng khí hậu của các vùng khác nhau ở châu Âu.

Nhiệm vụ 2:

Sông Vôn-ga

Sông Rai - nơ

Sông Đa-nuyp