CHỦ ĐỀ 8: ETHYLIC ALCOHOL VÀ ACETIC ACID

BÀI 23. ETHYLIC ALCOHOL

A - MỤC TIÊU BÀI HỌC

- Viết được công thức phân tử, công thức cấu tạo và nêu được đặc điểm cấu tạo của ethylic alcohol.

- Quan sát mẫu vật hoặc hình ảnh, trình bày được một số tính chất vật lí của ethylic alcohol: trạng thái, màu sắc, mùi vị, tính tan, khối lượng riêng, nhiệt độ sôi.

- Nêu được khái niệm và ý nghĩa của độ cồn.

- Trình bày được tính chất hóa học của ethylic alcohol: phản ứng cháy, phản ứng với sodium. Viết được các phương trình hóa học xảy ra.

- Tiến hành được (hoặc quan sát qua video) thí nghiệm phản ứng cháy, phản ứng với sodium của ethylic alcohol, nêu và giải thích hiện tượng thí nghiệm, nhận xét và rút ra kết luận về tính chất hóa học cơ bản của ethylic alcohol.

- Trình bày được phương pháp điều chế ethylic alcohol từ tinh bột và từ ethylene.

- Nêu được ứng dụng của ethylic alcohol (dung môi, nhiên liệu,…).

- Trình bày được tác hại của việc lạm dụng rượu bia. 

B - NHỮNG KIẾN THỨC CẦN GHI NHỚ

I. Cấu tạo phân tử

- Tên khác: etanol.

- Công thức phân tử: C₂H₆O

- Công thức cấu tạo thu gọn: C₂H₅OH

- Công thức cấu tạo:

- Chứa nhóm  -OH tạo nên tính chất hoá học đặc trưng cho alcohol (tác dụng với Na,...).

II. Tính chất vật lí

a) Tính chất vật lí của ethylic alcohol

- Chất lỏng, không màu.

- Sôi ở 78,3^oC, khối lượng riêng 0,789 gam/cm³ ở 20^oC

- Mùi đặc trưng, vị cay.

- Nhẹ hơn nước, tan vô hạn trong nước.

- Hoà tan được một số chất như xăng, dầu hoả,...

b) Độ cồn

Độ cồn (độ rượu) là số mililit ethylic alcohol nguyên chất có trong 100mL dung dịch ở 20^oC.

III. Tính chất hoá học

a) Phản ứng cháy của ethylic alcohol

- Hiện tượng: ethylic alcohol cháy với ngọn lửa màu xanh vàng mờ mờ tỏa ra nhiều nhiệt.

- PHTH:

C₂H₅OH + O₂    CO₂ + H₂O

b) Thí nghiệm phản ứng của ethylic alcohol với sodium.

- Hiện tượng: Có bọt khí xuất hiện, mẩu sodium tan dần.

- PTHH: 

C₂H₅OH + 2Na →  2C₂H₅ONa + H₂

Kết luận: Tính chất hoá học của ethylic alcohol:

+ Phản ứng cháy tạo sản phẩm gồm carbon dioxide và nước, tỏa nhiều nhiệt.

+ Phản ứng với sodium giải phóng khí hydrogen.

Nhóm - OH trong phân tử tạo ra những tính chất hoá học đặc trưng của ethylic alcohol.

IV. Điều chế ethylic alcohol

a) Điều chế

Cách 1: Lên men tinh bột, đường. (video)

Thích hợp để sản xuất đồ uống có cồn

Cách 2: Từ ethylene

Thích hợp để sản xuất cồn công nghiệp.

b) Ứng dụng của ethylic alcohol

- Dung môi.                                                     - Nhiên liệu đun nấu hoặc chạy động cơ.

- Nguyên liệu sản xuất giấm ăn.                      - Sản xuất bia, rượu,..

c) Tác hại của việc lạm dụng rượu bia.

- Sử dụng hợp lí sẽ có lợi cho sức khỏe.

- Nếu lạm dụng sẽ có hại:

+ Sức khỏe suy giảm                               + Mất kiểm soát bản thân.

+ Dễ gây tai nạn giao thông                    + Ảnh hưởng đến học tập, công tác,...

Kết luận: 

- Ethylic alcohol được điều chế từ tinh bột hoặc ethylen.

- Ethylic alcohol được dùng làm nhiên liệu, nguyên liệu, dung môi.

- Lạm dụng rượu bia sẽ làm tổn hại đến sức khoẻ, gây mất an toàn khi tham gia giao thông , gây mất trật tự an toàn xã hội.