I. CỦNG CỐ

Hãy đánh dấu v vào câu trả lời đúng.

Câu 1: Căn cứ vào tính chất và cơ chế vận hành, thị trường được chia thành:

a. Thị trường trong nước, thị trường ngoài nước.

b. Thị trường cạnh tranh hoàn hảo, thị trường cạnh tranh không hoàn hảo.

c. Thị trường ô tô, thị trường bảo hiểm, thị trường chứng khoán,...

d. Thị trường tư liệu sản xuất, thị trường tư liệu tiêu dùng.

Trả lời: b

Câu 2: Căn cứ vào tiêu chí/ đặc điểm nào để phân chia các loại thị trường như thị trường vàng, thị trường bảo hiểm, thị trường bất động sản?

a. Đối tượng hàng hoá

b. Phạm vi hoạt động

c. Vai trò của các đối tượng mua bán

d. Tính chất và cơ chế vận hành

Trả lời: a

Câu 3: Phát biểu nào dưới đây không đúng về thị trường?

a. Thị trường là nơi người bán và người mua tiếp xúc với nhau để trao đổi mua bán.

b. Thị trường là nơi người bán muốn tối đa hoá lợi nhuận, người mua muốn tối đa hoá sự thoả mãn thu được từ sản phẩm họ mua.

c. Thị trường là nơi người này tiếp xúc với người kia để trao đổi một thứ gì đó khan hiếm, cùng xác định giá và số lượng trao đổi.

d. Thị trường là nơi những người mua tiếp xúc với nhau để xác định giá cả và số lượng hàng hoá.

Trả lời: c 

Câu 4:  Khi người bán đem hàng hoá ra thị trường, hàng hoá nào thích hợp với nhu cầu của xã hội thì bán được, điều đó thể hiện chức năng nào của thị trường?

a.Thừa nhận giá trị và giá trị sử dụng

b. Kích thích sự sáng tạo của mỗi chủ thể kinh tế 

c. Gắn kết nền kinh tế thành một chỉnh thể

d. Gắn kết nền kinh tế quốc gia với nền kinh tế thế giới

Trả lời: a

Câu 5. Nông dân ở địa phương D chuyển từ trồng dưa hấu sang trồng dứa (khóm, thơm) khi nhận thấy sức tiêu thụ dưa hấu chậm là biểu hiện nào của chức năng của thị trường?

a. Thừa nhận giá trị và giá trị sử dụng 

b. Kích thích sự sáng tạo của mỗi chủ thể kinh tế

c. Gắn kết nền kinh tế thành một chỉnh thể

d. Gắn kết nền kinh tế quốc gia với nền kinh tế thế giới

Trả lời:b

Câu 6: Phát biểu nào sau đây đúng?

a. Thị trường bao gồm các nhân tố cơ bản: tiền tệ, người mua, người bán.

b. Thị trường là nơi kiểm tra đầu tiên về chủng loại, hình thức, mẫu mã, số

c. Thị trường là môi trường để các chủ thể kinh tế thực hiện giá trị sử dụng của hàng hoá.

d. Thị trường có vai trò thông tin, định hướng cho mọi nhu cầu sản xuất, kinh doanh.

Trả lời: c

Câu 7: Hành vi của chủ thể kinh tế nào dưới đây không đúng khi tham gia vào thị trường?

 a. Doanh nghiệp bán lẻ X tăng giá các mặt hàng thực phẩm khi chi phí vận chuyển tăng cao.

b. Công ti H giảm giá mua thanh long do đối tác ngừng hợp đồng thu mua.

 c. Giá rau ở chợ M tăng đột biến do rau khan hiếm, nhập về ít.

d. Trạm xăng dầu B đóng cửa không bán vì giá xăng tăng lên vào ngày mai.

Trả lời: b

II. LUYỆN TẬP 

Bài tập 1: Em đồng tình hay không đồng tình với ý kiến nào dưới đây? Vì sao? 

a. Các chủ thể tham gia thị trường đều tìm cách tối đa hóa lợi ích của mình. 

Trả lời: 

Em đồng tình với ý kiến này bởi vì khi tham gia vào thị trường thì tất cả các chủ thể sản xuất hay người tiêu dùng đều muốn bán được sản phẩm với giá cao hay mau được sản phẩm chất lượng với giá thành rẻ. Ai cũng đều muốn nhận được lợi ích đó về bản thân mình. 

b. Trong thị trường cạnh tranh hoàn hảo, người bán và người mua ảnh hưởng quyết định đến giá cả sản phẩm.

Trả lời:

Em không đồng tình với quan điểm này. Vì người bán và người mua ảnh hưởng quyết định đến giá cả sản phẩm là trong thị trường độc lập. 

c. Sự tác động qua lại giữa người bán và người mua để xác định giá cả và số lượng hàng hóa, dịch vụ là biểu hiện của nguyên tắc hoạt động trên thị trường. 

Trả lời:

Em không đồng tình, sự tác động qua lại giữa người bán và người mua để xác định giá cả và số lượng hàng hóa, dịch vụ không phải nguyên tắc hoạt động của thị trường mà đó chỉ là mục đích xác định gía cả và số lượng hàng hóa, dịch vụ. 

d. Căn cứ vào tính chất để chia các loại thị trường gắn với các lĩnh vực khác nhau.

Trả lời: 

Em đồng tình bởi vì thị trường được phân loại bởi các tính chất và đặc tính khác nhau. 

Bài tập 2: Sắp xếp các đặc điểm dưới đây vào từng loại thị trường cho phù hợp.

a. Sản phẩm trên thị trường đồng nhất.

b. Sản phẩm khác nhau.

c. Người bán và người mua có ảnh hưởng lớn đến giá thị trường.

d. Người bán và người mua không ảnh hưởng đến giá thị trường.

e. Có vô số người mua và người bán độc lập với nhau.

g. Chỉ có một vài người bán hoặc một vài người mua.

Trả lời: 

Thị trường cạnh tranh hoàn hảo: a,d,e

Thị trường độc quyền: b,c,g

Bài tập 3: Hãy đọc đoạn hội thoại sau và trả lời câu hỏi.

Ông T tâm sự với ông H về việc thương lái tấp nập vào địa phương thu mua măng cụt:

– Năm nay, bà con mình được mùa, sản lượng nhiều, bán được giá cao. Tôi vừa bù đắp được chi phí phân bón, công chăm sóc vừa có thêm khoản tiền dư gửi ngân hàng nên cũng vui, anh ạ!

Thấy bạn mừng, ông H gật gù: 

– Một phần cũng nhờ các doanh nghiệp mua để bán trong các siêu thị phân phối ở các tỉnh. Tôi nghe nói, những sản phẩm đạt tiêu chuẩn còn được xuất khẩu sang Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc,...

Chức năng nào của thị trường được thể hiện trong đoạn hội thoại trên?

Để sản phẩm măng cụt tiếp tục được xuất khẩu sang các thị trường tiêu thụ khác, người bán và các doanh nghiệp cần phải làm gì?

Trả lời: 

Chức năng: điều tiết, kích thích hoặc hạn chế sản xuất và tiêu dùng 

Để sản phẩm măng cụt tiếp tục được xuất khẩu sang các thị trường tiêu thụ khác, người bán và các doanh nghiệp cần phải phân phối phù hợp vào thị trường, cung đáp ứng nhu cầu của cầu. Người bán thì cần phải nâng cao chất lượng của sản phẩm để mang lại lợi ích tốt nhất cho người tiêu dùng. 

Bài tập 4: Đọc thông tin và trả lời câu hỏi. 

Thông tin 1.

Lợi dụng tình hình dịch viêm đường hô hấp cấp, ông Q gom khẩu trang trong nước để bán lại cho nhóm người xuất khẩu sang quốc gia khác kiếm lãi tiền tỉ chỉ trong một thời gian ngắn.

Em có đồng tình với hành động của ông Q không? Vì sao?

Trả lời: 

Em không đồng tình bởi vì việc làm của ông Q là vi phạm đạo đức của các chủ thể tham gia vào thị trường. 

Thông tin 2.

Công ti trứng gà H chuyển hướng phát triển sản phẩm theo xu hướng tiêu dùng gắn liền với sức khoẻ. Công ti liên tục cho ra mắt thị trường những sản phẩm mới có bổ sung thành phần Omega 3, DHA, vitamin E. Các sản phẩm trứng được xuất khẩu sang thị trường Hồng Kông, Malaysia, Singapore,...

Em có nhận xét gì về việc làm của Công ti H?

Trả lời:
Em rất tán thành với hành động của công ri trứng gà H vì họ vừa cung cấp sản phẩm vừa nâng cao chất lượng sản phẩm, đưa nhiều lợi ích cho người tiêu dùng.

Thông tin 3.

Trong cuộc hội thảo “Phát triển chuỗi giá trị lúa gạo Việt Nam”, nhiều chuyên gia có ý kiến rằng:"Cần đẩy mạnh tìm thị trường xuất khẩu các loại gạo hiện có". Cũng có một số chuyên gia cho rằng: “Cần phát triển các sản phẩm chế biến sẵn từ gạo để làm phong phú các mặt hàng xuất khẩu".

Em tán thành với ý kiến nào? Vì sao?

Trả lời: 

Em thấy cả 2 ý kiến trên đều chính xác. Ta cần tập trung đồng đều vào cả 2 phía sao cho cả chất lượng và thị trường đều cân bằng. 

III. VẬN DỤNG

Cà phê nằm trong nhóm những mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực, chiếm tỉ trọng đáng kể trong tổng kim ngạch xuất khẩu hàng nông sản của Việt Nam. Tìm thông tin, chia sẻ với bạn bè về các thị trường quốc tế đang tiêu thụ sản phẩm cà phê trong 5 năm qua và thu thập ít nhất 3 thông tin phản hồi.

Trả lời: 

- Các thị trường quốc tế đang tiêu thụ sản phẩm cà phê của Việt Nam trong 5 năm qua: châu Âu (EU), Mỹ, Nga.

- Thông tin phản hồi:

+ “Việt Nam là một hiện tượng đáng ngạc nhiên”, ông Jonathan Clark, Giám đốc điều hành công ty xuất khẩu cà phê Dakman, đánh giá.

+ “Chất lượng cà phê robusta không hề thấp. Chẳng qua là trên thế giới, mọi người đã học để uống cà phê arabica mà thôi.” ông Vũ nói với phóng viên AFP trong cuộc trả lời phỏng vấn ở Trung Nguyên Village tạ Buôn Ma Thuật. 

+ Markian (sinh năm 1988) là một blogger có hơn 2,4 triệu người theo dõi trên Facebook. Gần đây, với video có tựa đề: Coffee in Vietnam (Cà phê ở Việt Nam) đã đạt hơn 3,2 triệu lượt xem và hơn 5.000 bình luận. Trong video này, anh ca ngợi Việt Nam như là một quốc gia có cà phê thuộc hàng ngon nhất thế giới. 

+ Mark Wiens (1986) là một food blogger người Mỹ có tiếng với hơn 5 triệu người đăng ký trên kênh YouTube. Anh đến Việt Nam vào năm 2014 và trải nghiệm ẩm thực đường phố Sài Gòn. Trong 1 video của mình, anh có thưởng thức cà phê đen tại một quán ven đường và nhận xét: Không có loại đồ uống nào ngon bằng cà phê sau khi ăn bánh mì.