I.CỦNG CỐ

Hãy đánh đấu V vào côu trả lời đúng.

Câu 1. Chế độ chính trị của Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là chế độ:

a. Dân chủ chủ nô.

b. Dân chủ quý tộc.

c. Dân chủ tư sản.

d. Dân chủ xã hội chủ nghĩa.

Trả lời: Chọn đáp án: d. Dân chủ xã hội chủ nghĩa.

Câu 2. Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013 quy định nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước bằng những hình thức nào?

a. Dân chủ trực tiếp

b. Dân chủ trực tiếp, dân chủ đại diện

c. Dân chủ trực tiếp, dân chủ đại điện, dân chủ nghị viện

d. Dân chủ trực tiếp, dân chủ đại diện, đân chủ nghị viện, dân chủ tuyệt đối

Trả lời: Chọn đáp án: b. Dân chủ trực tiếp, dân chủ đại diện

Câu 3. Hiến pháp năm 2013 quy định lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam bao gồm:

a. Đất liền, vùng biển và vùng trời.

b. Đất liền, vùng đất và vùng trời.

c. Đất liền, hải đảo, vùng biển và vùng trời.

d. Đất liền, vùng đất, vùng biển và vùng trời.

Trả lời: Chọn đáp án: c. Đất liền, hải đảo, vùng biển và vùng trời.

Câu 4. Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam mang chính thể:

a. Quân chủ tuyệt đối.

b. Cộng hoà tổng thống.

c. Quân chủ hạn chế.

d. Cộng hoà xã hội chủ nghĩa.

Trả lời: Chọn đáp án: d. Cộng hoà xã hội chủ nghĩa.

Câu 5. Tổ chức nào sau đây không phải là tổ chức chính trị - xã hội?

a. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

b. Công đoàn Việt Nam

c. Tòa án nhân dân tối cao

d. Hội Nông dân Việt Nam

Trả lời: Chọn đáp án: c. Tòa án nhân dân tối cao

Câu 6. Ở Việt Nam, quyền lực tối cao thuộc về cơ quan nào?

a. Quốc hội

b. Chính phủ

c. Tòa án nhân dân

d. Viện kiểm sát nhân dân

Trả lời: Chọn đáp án: a. Quốc hội

Câu 7. Cơ sở hình thành Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là:

a. Liên kết giữa giai cấp công nhân, giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức.

b. Liên minh giữa giai cấp công nhân với giới cấp nông dân.

c. Liên minh giữa giai cấp công nhân và giai cấp thống trị.

d. Liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức.

Trả lời: Chọn đáp án: d. Liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức.

Câu 8. Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là:

a. Nhà nước xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân.

b. Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa do Nhân dân, vì Nhân dân.

c. Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân.

d. Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân.

Trả lời: Chọn đáp án:

c. Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân.

d. Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân.

Câu 9. Nhận định nào sau đây đúng khi nói về quyền lực nhà nước?

a. Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp, kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp.

b. Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp, kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp.

c. Quyền lực nhà nước có sự phân công, phối hợp, kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp.

d. Quyền lực nhà nước là thống nhất, có kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp.

Trả lời: Chọn đáp án: a. Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp, kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp.

II. LUYỆN TẬP

Bài tập 2. Em đồng tình hay không đồng tình với ý kiến nào sau đây? Vì sao?

a. Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân.

b. Con đường duy nhất để nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước là bằng dân chủ trực tiếp.

c. Công đoàn Việt Nam là tổ chức chính trị - xã hội được thành lập trên cơ sở tự nguyện.

d. Mọi hành vi chống lại độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, chống lại sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc đều bị nghiêm trị.

Trả lời:

Đồng tình với ý kiến: a, c, d

Không đồng tình với ý kiến: b, 

Vì: b. Nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước là bằng dân chủ trực tiếp và dân chủ đại diện 

Bài tập 3. Điền các từ còn thiếu vào đoạn văn dưới đây.

Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thực hiện ............... đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hoà bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển; đa phương hoá, đa dạng hoá quan hệ, chủ động và tích cực hội nhập, hợp tác quốc tế trên cơ sở ............... độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, không ............... vào công việc nội bộ của nhau, bình đẳng, cùng có lợi; tuân thủ Hiến chương ............... và điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên; là bạn, đối tác tin cậy và thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế vì lợi ích quốc gia, dân tộc, góp phần vào sự nghiệp hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên thế giới.

Trả lời: Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hoà bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển; đa phương hoá, đa dạng hoá quan hệ, chủ động và tích cực hội nhập, hợp tác quốc tế trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, bình đẳng, cùng có lợi; tuân thủ Hiến chương Liên hợp quốc và điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên; là bạn, đối tác tin cậy và thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế vì lợi ích quốc gia, dân tộc, góp phần vào sự nghiệp hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên thế giới.

Bài tập 4. Em có nhận xét gì về hành vi của mỗi nhân vật trong các trường hợp sau đây?

a. Cán bộ xã A luôn quan tâm, khuyến khích người dân thực hiện quyền giám sát đối với hoạt động của cơ quan nhà nước ở địa phương bằng cách góp ý trực tiếp hoặc bằng văn bản.

b. Anh T tỏ thái độ thờ ơ, từ chối tham gia cuộc họp lấy ý kiến của nhân dân về chương trình phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.

c. Anh A là Chủ tịch Ủy ban nhân đân xã Y, luôn khuyến khích mọi người trong địa bàn phát huy quyền giám sát của mình đối với các hoạt động của Ủy ban.

d. Bạn K khuyến khích mọi người tham gia cuộc thi Tìm hiểu về biển đảo Việt Nam do Đoàn trường tổ chức.

Trả lời:

a. Hành vi của cán bộ xã A là đúng, đã góp phần tuyên truyền, quan tâm tới nhân dân.

b. Hành vi của anh T chưa thể hiện được tính tự giác, xây dựng địa phương vững mạnh.

c. Hành vi của A rất đáng khen bởi anh vừa giúp người dân có tiếng nói vừa giúp xây dựng Ủy ban.

d. Hành vi của M góp phần lan tỏa tình yêu đất nước, quê hương.

Bài tập 5. Hãy đọc thông tin sau và trả lời câu hỏi.

Cách đây 40 năm, quân tình nguyện Việt Nam đã hỗ trợ quân đội của Mặt trận Đoàn kết Dân tộc cứu nước Cam-pu-chia và giúp nhân dân Cam-pu-chia tiêu diệt lực lượng Khmer Đỏ, hồi sinh đất nước Chùa Tháp. 39 năm sau, ngày 1 - 10 - 2018, Bệnh viện dã chiến cấp 2, số 1 của Việt Nam đã xuất quân sang Nam Sudan thực hiện sứ mệnh gìn giữ hòa bình quốc tế. Hình ảnh về một Việt Nam đầy trách nhiệm và uy tín trên trường quốc tế ngày càng khởi sắc - đó chính là thành quả to lớn và là thành tựu ngoại giao rất đáng tự hào.

(Theo Tạp chí Hải n Việt Nam, ngày 04 - 02 - 2019)

• Theo em, những hành động của Việt Nam thể hiện nội dung nào của Hiến pháp năm 2013?
• Là học sinh, em có thể làm gì để góp phần vào sự nghiệp hoà bình, độc lộp dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên thế giới?

Trả lời: 

Những hành động của Việt Nam thể hiện nội dung là bạn, đối tác tin cậy và thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế vì lợi ích quốc gia, dân tộc, góp phần vào sự nghiệp hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên thế giới trong Hiến pháp năm 2013.

Để góp phần vào sự nghiệp hoà bình, độc lộp dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên thế giới, em sẽ hành động:

• Xây dựng cho bản thân động cơ, quyết tâm, phương pháp học tập góp phần tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao cho đất nước.
• Nhận thức đúng đắn về tính tất yếu khách quan và tác dụng to lớn của  hòa bình, độc lập dân tộc...
• Sẵn sàng làm nghĩa vụ quân sự, đồng thời tích cực vận động người thân trong gia đình thực hiện nghĩa vụ quân sự bảo vệ Tổ quốc.
• Tích cực tham gia phong trào bảo vệ trật tự, an ninh trong trường học và nơi cư trú.

Bài tập 6. Hãy đọc trường hợp sau và trả lời câu hỏi.

Khi đủ 21 tuổi, A quyết định tự ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân thành phố H với mong muốn giúp thành phố của mình ngày một phát triển, hiện đại và văn minh. Tuy nhiên, bố của A ngăn cẳn vì cho rằng chỉ có cán bộ nhà nước mới được ứng cử. Sau khi được A giải thích rằng theo Hiến pháp năm 2013, nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước bằng dân chủ trực tiếp thông qua các hình thức cụ thế như ứng cử Hội đồng nhân dân thì bố đã ủng hộ và không còn ngăn cản, A tự ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân thành phố.

• Theo em, cách giải thích của anh A có phù hợp với quy dịnh của Hiến pháp năm 2013 không?
• Bên cạnh ứng cử Hội đồng nhân đân, A còn có thể thực hiện quyền lực nhà nước bằng cách nào?

Trả lời: 

• Theo em, cách giải thích của anh A có phù hợp với quy dịnh của Hiến pháp năm 2013.
• Bên cạnh ứng cử Hội đồng nhân đân, A còn có thể thực hiện quyền lực nhà nước bằng cách: tự tham gia bỏ phiếu, vận động mọi người bỏ phiếu...

III. VẬN DỤNG

Bài tập 1. Em hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 150 chữ) nói về nghĩa vụ và vai trò của Đoàn viên Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh.

Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh giữ vai trò nòng cốt chính trị trong việc xây dựng tổ chức và hoạt động của Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam và các thành viên khác của Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam. Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh định hướng về chính trị, tư tưởng cho hoạt động của Hội; giới thiệu cán bộ chủ chốt của Đoàn để tiến hành hiệp thương vào cơ quan lãnh đạo các cấp của Hội. Có ý kiến hiệp thương giới thiệu cán bộ chủ chốt của Hội tham gia cơ quan lãnh đạo Hội cấp trên; Phát huy vai trò xung kích cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh,...

Bài tập 2. Em hãy nêu những hành động góp phần tăng cường khối đại đoàn kết các dân tộc nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Trả lời: 

• Chung tay góp sức cứu nạn người dân ở vùng bão ngập lụt.
• Trong đại dịch covid-19, tính nhân văn của người Việt Nam được lan tỏa rộng khắp nhờ sự huy động kịp thời, sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận của các tầng lớp nhân dân, việc thực hiện công tác phòng, chống dịch Covid-19 đã diễn ra ở quy mô chưa có tiền lệ và đạt được những kết quả tích cực.
• Thực hành và phát huy rộng rãi dân chủ xã hội chủ nghĩa, quyền làm chủ của nhân dân. Phải thực hiện đúng đắn, hiệu quả dân chủ trực tiếp, dân chủ đại diện, đặc biệt là dân chủ ở cơ sở; làm tốt, có hiệu quả phương châm: "Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng".
• ...

Bài tập 3. Hãy vẽ một bức tranh hoặc thiết kế một khẩu hiệu tuyên truyền người thân thực hiện các quy định của Hiến pháp năm 2013 về chính trị.

Trả lời: Khẩu hiệu: Nói không với tham nhũng...