Khởi động

Đưa chậu cây hoa giấy trồng ngoài sáng vào trong nhà, em hãy dự đoán hiện tượng xảy ra đối với cây hoa giấy sau 1 thời gian (khoảng một tháng). Dựa vào phương trình tổng quát của quang hợp, cho biết những yếu tố nào ảnh hưởng đến hiện tượng đó.

Hướng dẫn giải:

Em dự đoán:

• Cây hoa giấy không thể quang hợp bình thường.
• Lá cây sẽ bị úa màu sau một thời gian dài ở trong nhà.

Những yếu tố ảnh hưởng đến quá trình quang hợp là:

• Ánh sáng;
• Nước;
• Carbon dioxide;
• Nhiệt độ.

I. Các yếu tố ảnh hưởng đến quang hợp

1. Ánh sáng

Câu hỏi 1. Lấy ví dụ cây ưa ánh sáng mạnh và cây ưa ánh sáng yếu.

Hướng dẫn giải:

• Những cây ưa ánh sáng mạnh : cây hoa giấy, cây hoa sứ
• Những cây ưa ánh sáng yếu : cây tầm gửi, cây sâm ngọc linh

Luyện tập 1. Quan sát hình 19.2, cho biết cây nào ưa ánh sáng mạnh và cây nào ưa ánh sáng yếu? Vì sao?

Hướng dẫn giải:

• Cây ưa sáng yếu là: Cây trầu không, vì có phiến lá thường rộng, màu xanh sẫm, cây thấp nhỏ mọc dưới bóng cây khác.
• Cây ưa sáng mạnh là: Cây bạch đàn, vì có phiến lá nhỏ, màu xanh sáng, thân cây cao lớn, thường mọc ở nơi quang đãng.

Vận dụng 2. Vì sao nhiều giống cây trồng muốn thu năng suất cao thì không nên trồng cây với mật độ quá dày? Nêu ví dụ?

Hướng dẫn giải:

Các cây ưa sáng cần cường độ chiếu sáng, thời gian chiếu sáng dài, nên cần trồng trong các môi trường quang đã để đạt hiệu quả quang hợp mạnh nhất, thu được năng suất cao nhất.

Câu hỏi 2. Từ kết quả trong bảng 19.1, cho biết ánh sáng mạnh hay yếu có ảnh hưởng đến quang hợp ở rong đuôi chó như thế nào.

Hướng dẫn giải:

Ánh sáng mạnh hay yếu thì sẽ làm cho quá trình quang hợp ở rong đuôi chó nhanh hay chậm hơn

Vận dụng 3. Vì sao nhiều giống cây cảnh trồng ở chậu để trong nhà vẫn xanh tốt? Nêu ví dụ?

Hướng dẫn giải:

Các cây trồng trong nhà thường là các cây ưa sáng yếu (ưa bóng), các cây này không cần cường độ chiếu sáng mạnh, thời gian chiếu sáng dài để phát triển. Ví dụ: cây lưỡi hổ, cây kim tiền, cây vạn liên thanh...

2. Carbon dioxide

Câu hỏi 3. Đọc thông tin ở bảng 19.2 và cho biết ảnh hưởng của nồng độ carbon dioxide đến quang hợp ở cây đậu xanh và cây bí đỏ.

Hướng dẫn giải:

Ảnh hưởng của nồng độ carbon dioxide đến quang hợp ở cây đậu xanh và cây bí đỏ là : hai cây này có thể quang hợp được với nồng  độ carbon dioxide bình thường của không khí ( 0.03%) . Nếu nồng độ này tăng lên thì quang hợp tăng. Nhưng nếu nồng độ tăng quá cao ( cụ thể là 0.4% ) thì quang hợp giảm.

Câu hỏi 4. So sánh cường độ quang hợp ở cây đậu xanh và cây bí đỏ ở cùng một nồng độ carbon dioxide. Từ đó có thể rút ra kế luận gì?

Hướng dẫn giải:

Ở cùng một nồng độ carbon dioxide, cường độ quang hợp ở cây đậu xanh chậm hơn cây bí đỏ.

Từ đó rút ra kết luận là : Ở cùng một nồng độ carbon dioxide, thì cường độ quang hợp ở mỗi loại cây là khác nhau.