I. Thông tin

Hàng năm, một số tỉnh nước ta thường bị thiên tai, lũ lụt gây nên nhiều thiệt hại: hàng trăm người bị chết, mất tích; hàng nghìn người mất nhà cửa; nhiều ngôi trường bị hư hỏng,...

Thảm hoạ động đất, sóng thần xảy ra tại Châu á ngày 26-12-2004 đã làm hàng trăm nghìn người của nhiều quốc gia bị chết và mất tích, rất nhiều nhà cửa và các công trình khác bị phá huỷ,...

Trong cuộc chiến tranh do đế quốc Mĩ gây ra ở Việt Nam, chất độc màu da cam đã làm cho hàng trăm nghìn người bị tật nguyền.

Câu hỏi:

1. Em có suy nghĩ gì về những khó khăn, thiệt hại mà các nạn nhân đã phải hứng chịu do thiên tai, chiến tranh gây ra ? 

2. Em có thể làm gì để giúp đỡ họ?

Trả lời:

1. Thiên tai và chiến tranh đã gây ra: 

Hàng trăm nghìn người bị tật nguyền do nhiễm chất độc màu da cam trong chiến tranh

Hàng trăm , nghìn người bị chết, mất tích, nhiều nhà cửa, trường học và các công trình công cộng khác bị hư hỏng và bị phá huỷ...

2. Em có thể giúp đỡ họ bằng cách:

• Ủng hộ đồng bào miền lũ lụt.
• Quyên góp sách vở, đồ dùng học tập cho các bạn vùng thiên tai
• Giúp đỡ những người gặp khó khăn, hoạn nạn
• Tham gia các chương trình cộng đồng vì những người nhiễm chất độc da cam....

II. Ghi nhớ

Giúp đỡ những người gặp khó khăn, hoạn nạn là việc làm nhân đạo mà mỗi người cần thực hiện.

Thương người như thể thương thân.

Lá lành đùm lá rách.

III. Hướng dẫn trả lời bài tập cuối bài học

Câu 1: Trong những việc làm dưới đây, việc làm nào thể hiện lòng nhân đạo? Vì sao?

a. Sơn đã không mua truyện, để dành tiền giúp đỡ các bạn học sinh các tỉnh đang bị thiên tai.

b. Trong buổi quyên góp giúp các bạn nhỏ miền trung bị bão lụt, Lương đã xin Tuấn nhường cho một số sách vở để đóng góp, lấy thành tích.

c. Đọc báo thấy có những gia đình sinh con bị tật nguyền do ảnh hưởng chất độc màu da cam, Cường đã bàn với bố mẹ dùng tiền được mừng tuổi của mình để giúp những nạn nhân đó.

Trả lời:

• Việc làm a và c thể hiện lòng nhân đạo do Sơn và Cường đã biết dành tiền của mình để ủng hộ, giúp đỡ trên một cách tự nguyện.
• Việc làm b là không thể hiện lòng nhân đạo. Do Tuấn thực chất không có một chút tinh thần tương thân tương ái nào mà chỉ chăm chăm lấy thành tích. 

Câu 2: Em hãy cùng với các bạn thảo luận về cách ứng xử trong các tình huống sau:

a. Nếu trong lớp em có bạn khuyết tật.

b. Nếu gần nơi em ở có cụ già sống cô đơn, không nơi nương tựa.

Trả lời:

a. Cách ứng xử:

• Chúng em sẽ phân công thay phiên nhau giúp bạn đến trường
• Chủ động giúp đỡ bạn hơn trong học tập.
• Luôn chơi với bạn để bạn không bị mặc cảm....

b. Cách ứng xử:

• Rủ các bạn thường xuyên đến thăm cụ già.
• Giúp cụ dọn dẹp nhà cửa, nấu cơm....

Câu 3: Trong những ý kiến dưới đây, ý kiến nào em cho là đúng?

a. Tham gia vào các hoạt động nhân đạo là việc làm cao cả.

b. Chỉ cần tham gia vào những hoạt động nhân đạo do nhà trường tổ chức.

c. Điều quan trọng nhất khi tham gia vào các hoạt động nhân đạo là để mọi người khỏi chê mình ích kỉ.

d. Cần giúp đỡ nhân đạo không chỉ với người ở địa phương mình mà còn với cả người ở địa phương khác, nước khác.

Trả lời:

Ý kiến em cho là đúng là:

a. Tham gia vào các hoạt động nhân đạo là việc làm cao cả.

d. Cần giúp đỡ nhân đạo không chỉ với người ở địa phương mình mà còn với cả người ở địa phương khác, nước khác.

Câu 4: Những việc làm nào sau đây là nhân đạo?

a. Xem phim nói về động đất, sóng thần trên thế giới.

b. Góp tiền vào quỹ ủng hộ người nghèo.

c. Biểu diễn nghệ thuật để quyên góp giúp đỡ những trẻ em khuyết tật.

d. Góp tiền để thưởng cho đội tuyển bóng đá của trường.

đ. Hiến máu tại các bệnh viện

Trả lời:

Những việc làm nhân đạo là:

b. Góp tiền vào quỹ ủng hộ người nghèo.

c. Biểu diễn nghệ thuật để quyên góp giúp đỡ những trẻ em khuyết tật.

đ. Hiến máu tại các bệnh viện

Câu 5: Em hãy trao đổi với các bạn trong nhóm về những người gần nơi các em ở có hoàn cảnh khó khăn cần giúp đỡ và những việc các em có thể làm để giúp đỡ họ. Sau đó ghi vào vở theo mẫu bảng sau:

Trả lời:

Câu 6: Sưu tầm các câu ca dao, tục ngữ, tấm gương, mẩu chuyện nói về việc làm nhân đạo.

Trả lời:

1. Thương người như thể thương thân.

2. Lá lành đùm lá rách

3. Bầu ơi thương lấy bí cùng

Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.

4. Nhiễu điều phủ lấy giá gương

Người trong một nước phải thương nhau cùng.