BÀI 14: PHỐ CỔ HỘI AN

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Mặt sau của tờ tiền mệnh giá 20.000 đồng được lưu hành ở Việt Nam từ năm 2006 có in phong cảnh Chùa Cầu ở phố cổ Hội An. Em có biết phố cổ Hội An nằm ở đâu không? Ngoài Chùa Cầu còn có những công trình kiến trúc tiêu biểu nào tạo nên nét đặc sắc của phố cổ này?

Giải nhanh:

- Phố cổ Hội An là một đô thị cổ nằm ở hạ lưu sông Thu Bồn, thuộc vùng đồng bằng ven biển tỉnh Quảng Nam, Việt Nam.

- Những công trình tiêu biểu ở Hội An: 

+ Chùa Cầu Nhật Bản

+ Nhà cổ Phùng Hưng

+ Hội quán Phúc Kiến

KHÁM PHÁ

1. Vị trí địa lí

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát hình 2, em hãy xác định vị trí của phố cổ Hội An.

Giải nhanh:

Phố cổ Hội An thuộc thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam. Phần lớn phố cổ nằm ở phường Minh An, bên bờ sông Hoài - một nhánh của sông Thu Bồn.

2. Một số công trình kiến trúc tiêu biểu của phố cổ Hội An

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát hình 3, em hãy mô tả những nét độc đáo trong kiến trúc của Nhà cổ Phùng Hưng.

Giải nhanh:

Vật liệu xây dựng chủ đạo là gỗ, gạch, ngói âm dương. Kiến trúc của ngôi nhà chịu ảnh hưởng của hai nền văn hoá Trung Hoa, Nhật Bản.

Hội quán Phúc Kiến

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát hình 4, em hãy mô tả kiến trúc của Hội quán Phúc Kiến.

Giải nhanh:

Hội quán được xây dựng theo kiểu đền miếu cổ Trung Hoa với mái lợp ngói ống. Đây là hội quán lớn nhất Hội An với kiến trúc bề thế, trang trọng và những nét chạm khắc tinh xảo, sống động.

Chùa Cầu

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát hình 5, em hãy:

- Mô tả nét kiến trúc độc đáo của Chùa Cầu.

- Kể lại truyền thuyết về Chùa Cầu.

Giải nhanh:

- Chùa Cầu là một công trình kiến trúc độc đáo với chùa và cầu gắn với nhau thành một thể thống nhất. 

- Truyền thuyết về Chùa Cầu

Theo truyền thuyết, ở ngoài đại dương có một loài thuỷ quái, đầu của nó nằm ở Ấn Độ, đuôi ở Nhật Bản và lưng vắt qua Hội An. Mỗi khi thuỷ quái quẫy mình, nước Nhật sẽ bị động đất, Hội An sẽ bị ngập lụt. Vì thế, cầu được người Nhật xây dựng (thường gọi là Cầu Nhật Bản) với ý nghĩa như một thanh kiếm cắm vào sống lưng thuỷ quái, ngăn không cho nó quẫy mình, để bảo vệ yên bình cho người dân.

(Theo Trần Văn An, Đôi điều về truyền thuyết “Trấn Cù dậy” ở Hội An, Bản tin Bảo tồn Di sản, Số 03 (15)– 2011, tr.31 – 34)

3. Một số biện pháp bảo tồn và phát huy giá trị phố cổ Hội An

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát các hình 6, 7, em hãy đề xuất một số biện pháp bảo tồn và phát huy giá trị phố cổ Hội An.

Giải nhanh:

Một số biện pháp: trùng tu, tôn tạo di tích; xây dựng không gian xanh bên trong và bao quanh phố cổ; xây dựng hệ thống xử lí rác hiện đại, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường; tích cực tuyên truyền, quảng bá vẻ đẹp của phố cổ Hội An,...

LUYỆN TẬP

Câu 1: Dựa vào thông tin trong mục 2, em hãy hoàn thành bảng thống kê công trình kiến trúc tiêu biểu ở Hội An theo gợi ý dưới đây

Giải nhanh:

Câu 2: Tại sao Chùa Cầu được sử dụng làm biểu tượng của phố cổ Hội An

Giải nhanh:

Chùa Cầu mang những giá trị lịch sử và văn hóa vô cùng to lớn với người dân nơi đây. Năm 1990 Chùa Cầu được nhà nước công nhận là di tích lịch sử – văn hoá cấp quốc gia.

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Lựa chọn một trong hai nhiệm vụ dưới đây:

1. Sưu tầm tư liệu và giới thiệu về một công trình kiến trúc nổi tiếng của Hội An mà em yêu thích.

2. Thiết kế “Sổ tay hướng dẫn du lịch văn minh ở phố cổ Hội An” dành cho học sinh, trong đó có các lưu ý về giữ gìn môi trường và bảo vệ di sản.

Giải nhanh:

1. Chùa Cầu

+ Ban đầu, là đây một cây cầu được dựng bởi các thương nhân người Nhật Bản vào khoảng thế kỉ XVI. Năm 1653, ở sườn cầu phía bắc được dựng thêm phần chùa 

+ Chùa Cầu có kiến trúc pha trộn của Nhật Bản, Trung Hoa và Việt Nam. Tất cả hệ khung của cầu được làm bằng gỗ; mái của công trình được lợp bằng ngói âm dương với những chi tiết trang trí tinh xảo.