Bài 7. Văn minh Hy Lạp – La Mã thời cổ đại

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Thành tựu văn minh tiêu biểu

a, Chữ viết 

Câu hỏi. Nêu thành tựu về chữ viết của văn minh Hy Lạp – La Mã thời cổ đại.

Giải nhanh:

- Người Hy Lạp cổ đại dựa trên bảng chữ cái của người Phê – ni – xi để tạo nên hệ thống 24 chữ cái vào khoảng cuối thế kỉ IV TCN.

- Sau đó, người La Mã tiếp thu chữ cái Hy Lạp tạo thành chữ La tinh 26 mẫu tự.

b, Văn học

Câu hỏi 1.  Nêu thành tựu về văn học của văn minh Hy Lạp – La Mã thời cổ đại. Theo em, các tác phẩm văn học này phản ánh nội dung gì của đời sống xã hội?

Giải nhanh:

• Thần thoại: Gót chân A sin, 12 chiến công của Hercules, ...
• Thơ ca và văn xuôi: Sử thi I – li – át và Ô – đi – xê của Hô – me
• Kịch: Bi kịch và hài kịch

- Các tác phẩm văn học này phản ánh đời sống tình cảm của con người với các mối quan hệ trong xã hội và nêu lên triết lí về số phận con người. 

c, Nghệ thuật

Câu hỏi. Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc của nền văn minh Hy Lạp – La Mã thời cổ đại có những tác phẩm tiêu biểu nào?

Giải nhanh:

- Kiến trúc: đền Pác – tê – nông, đền thờ thần Dớt, lăng mộ vua Mô – sô – lớt, ...

- Điêu khắc: tượng thần Vệ nữ, tượng Lực sĩ ném dĩa, tượng thần Dớt, phù điêu,…

d, Thiên văn học, lịch pháp

Câu hỏi. Văn minh Hy Lạp – La Mã thời cổ đại để lại thành tựu gì về mặt lịch pháp?

Giải nhanh:

- Thuyết Nhật tâm, Chu vi Trái Đất, Lịch Giu – li – an, Công lịch 

e, Khoa học tự nhiên

Câu hỏi.  Những thành tựu nào về khoa học tự nhiên của người Hy Lạp và La Mã thời cổ đại còn có giá trị tới ngày nay? Cho ví dụ minh họa

Giải nhanh:

- Định lý Pi-ta-go, định lí Ta-lét, định luật Ác-si-mét còn có giá trị đến ngày nay.

- Ví dụ: Định lý Pi-ta-go là mối liên hệ căn bản trong hình học Euclid giữa ba cạnh của một tam giác vuông.

g, Tư tưởng, tôn giáo

Câu hỏi 1. Nêu thành tựu về tư tưởng, tôn giáo của văn minh Hy Lạp – La Mã thời cổ đại.

Giải nhanh:

- Thành tựu tư tưởng: thuyết Nguyên tử

- Thành tựu tôn giáo: Cơ đốc giáo là quốc giáo của đế quốc La Mã

Câu hỏi 2. Tôn giáo nào của La Mã cổ đại có nhiều ảnh hưởng tới đời sống xã hội của phương Tây sau này?

Giải nhanh:

Thiên Chúa giáo

b, Thể thao

Câu hỏi, Thế vận hội của người Hy Lạp cổ được tổ chức như thế nào?

Giải nhanh:

• Thế vận hội cổ đại đầu tiên được tổ chức năm 776 trước công nguyên 
• Cuộc thi diễn ra bốn năm một lần trong suốt thời gian dài đến thế kỷ thứ 4 trước công nguyên, và được hồi sinh cuối thế kỷ 19. 
• Chương trình cũng bao gồm các loại hình thi đấu như: chạy ở các khoảng cách khác nhau, đánh đấm, đấu vật, đua xe ngựa. 

2. Ý nghĩa

Câu hỏi. Nêu ý nghĩa của văn minh Hy Lạp – La Mã thời cổ đại

Giải nhanh:

- Những thành tựu văn minh Hy Lạp – La Mã thời cổ đại có tính hiện thực cao, mang tính nhân bản  sâu sắc. 

- Nhiều di sản của nền văn minh Hy Lạp - La Mã thời cổ đại vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày nay.

,LUYỆN TẬP

Câu hỏi. Lập bảng thống kê về thành tựu của văn minh Hy Lạp – La Mã thời cổ đại theo gọi ý sau vào vở:

Giải nhanh:

VẬN DỤNG

Câu hỏi  1. Tại sao nói, văn minh Hy Lạp – La Mã thời cổ đại là cơ sở của nền văn hóa châu Âu hiện đại?

Giải nhanh:

• Văn minh Hi Lạp và La Mã cổ đại đã có nhiều đóng góp cho văn hóa nhân loại nói chung và văn hóa châu Âu nói riêng với hàng loạt phát hiến vĩ đại trong suốt chiều dài lịch sử, trong đó có nhiều lĩnh vực là nền tảng cho sự phát triển của nhân loại hiện nay.
• Do văn minh Hy Lạp và La Mã ra đời muộn hơn nên được kế thừa nhiều thành tựu văn hóa của cư dân phương Đông cổ đại. 
• Mang tính hệ thống, thực tiễn và tính khái quát cao. Dấu ấn cá nhân được đề cao. 

Câu hỏi  2. Đỉnh Ô – lim – pớt và vòng nguyệt quế thường tượng trưng cho điều gì? Tại sao các kì Thế vận hội Ô – lim – píc lại có tục rước đuốc từ ngọn núi Ô – lim – pớt?

Giải nhanh:

- Đỉnh Ô – lim – pớt là nơi ngự trị của 12 vị thần trong thần thoại Hy Lạp, biểu tượng cho sức mạnh và lòng tin tưởng vào thần linh của người dân Hy Lạp.

- Cây Nguyệt quế là biểu trưng của đất nước Hy Lạp. Tượng trưng cho sức mạnh, sự chiến thắng, sẽ được trao cho những người chiến thắng trong những cuộc thi đấu thể thao và thi ca tại Hy Lạp cổ đại.