BÀI 43: CHUYỂN ĐỘNG NHÌN THẤY CỦA MẶT TRỜI

1. CHUYỂN ĐỘNG NHÌN THẤY CỦA MẶT TRỜI

Câu 1: Em hãy mô tả sự "chuyển động” của Mặt Trời hằng ngày trên bầu trời.

Giải nhanh: 

Mặt trời mọc ở đằng đông, lặn ở đằng tây

Câu 2: Quan sát hình 43.2, em hãy cho biết Trái Đất tự quay quanh trục của nó theo chiều nào và mỗi thời điểm, ánh sáng mặt trời chiếu tới Trái Đất sẽ làm bao nhiêu phần diện tích mặt đất được chiếu sáng?

Giải nhanh: 

- Chiều ngược chiều kim đồng hồ, từ phía tây sang phía đông. 

- Một nửa diện tích trái đất được chiếu sáng

Câu 3: Người ở tại vị trí B (hình 43.2a) khi ánh sáng mặt trời vừa chiếu tới sẽ quan sát thấy hiện tượng gì? Sau đó, người tại vị trí B sẽ tiếp tục thấy Mặt Trời “chuyến động" như thế nào? Vì sao

Giải nhanh: 

- Hiện tượng mặt trời mọc. 

- Mặt trời chuyển động lên cao. Vì Trái Đất quay quanh trục khiến cho vị trí B được mặt trời chiếu tới.

Câu 4: Người ở tại vị trí C (hình 43.2b) khi ánh sáng mặt trời vừa khuất sẽ quan sát thấy hiện tượng gì? Vì sao?

Giải nhanh: 

Hiện tượng mặt trời lặn. Vì trái đất quay quanh trục khiến cho vị trí C bị quay đi khuất ánh mặt trời.

2. MẶT TRỜI MỌC VÀ LẶN 

Câu 1: Giữ quả địa cầu tại một vị trí bất kì. Em hãy xác định các vị trí trên quả địa cầu mà ánh sáng sẽ chiếu tới và các vị trí trên quả địa cầu mà ánh sáng sẽ khuất ngay khi ta quay tiếp quả địa cầu

Giải nhanh: 

Học sinh tự thực hành.

Câu 2: Em hãy quay quả địa cầu để tại vị trí của Việt Nam trên quả địa cầu sẽ có ánh sáng chiếu tới ngay khi ta quay tiếp quả địa cầu

Giải nhanh: 

Học sinh tự thực hành.

Câu 3: Từ nội dung thảo luận 4 và 5, em hãy liên hệ tới hiện tượng ngày và đêm trên Trái đất, Mặt trời mọc và Mặt trời lặn khi quan sát từ Trái Đất

Giải nhanh: 

- Hình khối cầu của Trái đất luôn được Mặt trời chiếu sáng một nửa, vì thế đã sinh ra ngày và đêm.

- Khi Trái Đất quay, góc nghiêng giữa mặt trời và mặt đất cũng dần lớn lên, đồng thời nó tự quay quanh trục theo hướng từ Tây sang Đông.

Câu 4: Giải thích hiện tượng ngày, đêm trên Trái Đất và nguyên nhân dẫn đến sự luân phiên ngày và đêm.

Giải nhanh: 

Trái Đất luôn được Mặt trời chiếu sáng một nửa, vì thế đã sinh ra ngày và đêm, do Trái Đất tự quay quanh trục, nên mọi bề mặt của Trái Đất lần lượt được chiếu sáng.

BÀI TẬP

Câu 1: Khi Mặt Trời lặn nghĩa là ở bất kì đâu trên Trái đất đều không thể nhìn thấy Mặt trời. Kết luận này đúng hay sai? Tại sao?

Giải nhanh: 

Sai. Vì khi Trái Đất quay, góc nghiêng giữa mặt trời và mặt đất cũng dần lớn lên, đồng thời nó tự quay quanh trục theo hướng từ Tây sang Đông, vì vậy Mặt trời lặn ở phía tây thì một nửa còn lại sẽ xảy ra hiện tượng mặt trời mọc.

Câu 2: Theo em, hằng ngày người sinh sống ở Hà Nội hay ở Điện Biên sẽ quan sát thấy Mặt trời mọc trước? Tại sao?

Giải nhanh: 

Hà Nội. Vì Điện Biên nằm cách Thủ đô Hà Nội 504 km về phía Tây.

Câu 3: Khoảng thời gian mỗi ngày đêm trên Trái đất là bao lâu? Em hãy cho biết khoảng thời gian đó thể hiện điều gì? 

Giải nhanh: 

24 giờ. Trái Đất quay một vòng mất khoảng 24h.