BÀI 19 - THÂN MÁY VÀ CÁC CƠ CẤU CỦA ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG

KHỞI ĐỘNG

CH: Động cơ đốt trong có các cơ cấu chính nào?

Giải nhanh:

Gồm 2 cơ cấu: Cơ cấu trục khuỷu thanh truyền và cơ cấu phân phối khí.

I. THÂN MÁY VÀ NẮP MÁY

1. Nhiệm vụ

CH: Dựa vào đâu để biết được thân máy và nắp máy ở hình 19.1 là của động cơ 4 xilanh?

Giải nhanh:

Thân máy có 4 thân xilanh và nắp máy có 4 cặp xu páp.

2. Cấu tạo

CH: Cấu tạo của thân máy, nắp máy phụ thuộc vào những bộ phận nào?

Giải nhanh:

Phụ thuộc vào sự bố trí xilanh, cơ cấu và hệ thống của động cơ.

CH: Cho biết vai trò của áo nước (cánh tản nhiệt) trên thân xilanh ở hình 19.2?

Giải nhanh:

Vai trò: giúp làm mát động cơ

II. CƠ CẤU TRỤC KHUỶU THANH TRUYỀN

2. Cấu tạo

CH: Quan sát hình 19.4 và cho biết cấu tạo của pittong, vai trò của đỉnh, đầu và thân của pittong?

Giải nhanh:

• Pit tông có 3 phần: đỉnh, đầu và thân.
• Vai trò của đỉnh: cùng với xilanh và nắp máy tạo thành buồng cháy.
• Vai trò của đầu: lắp xec măng để bao kín buồng cháy.
• Vai trò của thân: giúp pit tông chuyển động và liên kết với thanh truyền.

CH: Quan sát hình 19.5 và cho biết cấu tạo thanh truyền?

Giải nhanh:

Thanh truyền gồm 3 phần: đầu nhỏ, đầu to và thân

CH: Quan sát hình 19.6 và cho biết cấu tạo trục khủy. Lỗ dầu trên chốt khuỷu có vai trò gì?

Giải nhanh:

• Gồm: đầu trục, chốt khuỷu, cổ khuỷu, má khuỷu, đối trọng, đuôi trục
• Lỗ đầu chốt khuỷu có tác dụng bôi trơn 

CH: Trình bày cấu tạo của bánh đà ở hình 19.7?

Giải nhanh:

• Mặt đĩa ma sát để lắp đĩa ma sát cua bộ li hợp.
• Mặt bích để lắp bánh đà với đuôi trục khuỷu.
• Vành răng ăn khớp với bánh răng của máy khởi động đề thực hiện khởi động động cơ.

III. CƠ CẤU PHÂN PHỐI KHÍ

3. Cấu tạo

CH: Quan sát hình 19.8 và chỉ ra các bộ phận chính của cơ cấu phân phối khí cam - xu páp động cơ 4 kì?

Giải nhanh:

Các bộ phận chính: Xu pap, lò xo xu páp, trục cam, cam, bộ truyền đai răng.

4. Nguyên lý làm việc

CH: Ở động cơ 4 kì, trục khuỷu và trục cam truyền động theo tỉ số truyền là bao nhiêu?

Giải nhanh:

Ở động cơ 4 kỳ, 2 vòng quay của trục khuỷu sẽ tương ứng với 1 vòng quay của trục cam, tức là tỷ số truyền là 2, với động cơ 2 kỳ, tỷ số truyền là 1.

CH: Quan sát hình 19.9 và cho biết động cơ đang làm việc ở kì nào? Vì sao?

Giải nhanh:

Động cơ đang làm việc ở kì phân phối khi cam - xu páp.

LUYỆN TẬP

CH: Cho biết những ưu điểm khi xilanh được làm rời với thân xilanh.

Giải nhanh:

Ưu diểm: tiết kiệm được vật liệu tốt nhất và chi phí trong quá trình sửa chữa.

CH: Vì sao đầu to thanh truyền thường được chia làm hai nửa?

Giải nhanh:

Để thuận tiện cho việc lắp ráp và tháo dỡ.

VẬN DỤNG

CH: Tìm hiểu thân máy, nắp máy của động cơ xe máy và cho biết vai trò của cánh tản nhiệt.

Giải nhanh:

Vai trò: giúp làm mát.