BÀI 1. KHÁI QUÁT VỀ CƠ KHÍ CHẾ TẠO

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Hãy kể tên một số công việc trong sản xuất và đời sống mà sức người đã được thay thế bởi thiết bị, máy móc.

Giải nhanh:

Ví dụ: máy gặt lúa, máy tuốt lúa, máy trộn bê tông, máy may, máy giặt,...

I. KHÁI NIỆM VỀ CƠ KHÍ CHẾ TẠO

Câu hỏi: Hãy kể tên một số công trình, máy móc, đồ dùng gia đình là sản phẩm của cơ khí chế tạo.

Giải nhanh:

Một số sản phẩm: Dao, kéo, kim khâu, búa, nồi niêu, xoong, chảo, quạt điện,...

II. VAI TRÒ CỦA CƠ KHÍ CHẾ TẠO

1. Vai trò của cơ khí chế tạo trong đời sống

Câu hỏi: Phân tích vai trò của các sản phẩm cơ khí chế tạo ở hình 1.2 đối với đời sống con người.

Giải nhanh:

• Ô tô, tàu cao tốc: giúp của con người di chuyển nhanh chóng
• Máy giặt, dụng cụ nhà bếp giúp nâng cao sinh hoạt của con người.

2. Vai trò của cơ khí chế tạo trong sản xuất

Câu hỏi: Phân tích vai trò của các sản phẩm cơ khí chế tạo ở hình 1.3 đối với quá trình sản xuất.

Giải nhanh:

• Máy thêu công nghiệp: tăng năng suất thêu.
• Máy khai thác khoáng sản: giúp tăng năng suất, sản lượng khai khác.
• Máy thu hoạch nông sản: giúp người nông dân thu hoạch được nhiều nông sản trên một diện tích rộng.
• Máy thi công đường bộ: giảm sức lao động của con người.

III. ĐẶC ĐIỂM CỦA CƠ KHÍ CHẾ TẠO

Câu hỏi: Những đặc điểm nào giúp phân biệt cơ khí chế tạo với các ngành nghề khác?

Giải nhanh:

Đặc điểm: Sử dụng bản vẽ kĩ thuật chế tạo sản phẩm, các thiết bị sản xuất chủ yếu là các máy công cụ, sử dụng các loài vật liệu chế tạo chủ yếu là vật liệu kim loại, thực hiện đúng quy trình và kiểm soát kĩ thuật chặt chẽ.

Câu hỏi: Bản vẽ kĩ thuật có vai trò gì trong quá trình chế tạo các sản phẩm cơ khí?

Giải nhanh:

Vai trò: cung cấp các thông tin cần thiết phục vụ cho quá trình gia công, lắp ráp,...

Câu hỏi: Giải thích vì sao cơ khí chế tạo thúc đẩy, hỗ trợ các ngành nghề khác phát triển?

Giải nhanh:

Vì sản phẩm của cơ khí chế tạo là các công cụ, phương tiện, máy, thiết bị… mà con người sử dụng giúp tối ưu hóa quá trình lao động sản xuất.

IV. MỘT SỐ NGÀNH CƠ KHÍ CHẾ TẠO PHỔ BIẾN

Câu hỏi: Quan sát hình 1.4 và cho biết tên các công việc được mô tả.

Giải nhanh:

• Hình 1.4a: Kĩ sư cơ khí
• Hình 1.4b: Thợ gia công cơ khí
• Hình 1.4c: Thợ lắp ráp

LUYỆN TẬP

Câu 1: Cơ khí chế tạo có vai trò như thế nào trong đời sống và sản xuất?

Giải nhanh:

Vai trò: Giúp cho lao động và sinh hoạt của con người trở nên nhẹ nhàng hơn; tạo ra các máy và các phương tiện thay lao động thủ công; sản xuất ra thiết bị, chế tạo máy và công cụ cho mọi ngành trong nền kinh tế quốc dân.

Câu 2: Phân tích vai trò của một số sản phẩm cơ khí chế tạo trong gia đình em.

Gợi ý:

• Máy giặt giúp chúng ta có thể giặt được một khối lượng lớn quần áo. 
• Tủ lạnh giúp dự trữ và bảo quản thức ăn.

Câu 3: Kể tên một số công việc của ngành nghề cơ khí chế tạo phổ biến. Những đặc điểm nào giúp em nhận biết được ngành nghề đó?

Giải nhanh:

• Một số công việc: Thợ cơ khí, kỹ sư cơ khí chế tạo máy, kĩ sư thiết kế cơ khí, nhân viên kĩ thuật.
• Đặc điểm: thường làm việc với các vật liệu kim loại, mặc đồ bảo hộ lao động,...

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Hãy cho biết vai trò của thiết kế, gia công cắt gọt và lắp ráp trong sản xuất xe đạp ở hình 1.5.

Giải nhanh:

• Thiết kế cơ khí: thiết kế chi tiết xe đạp.
• Gia công kim loại: bóc tách các lớp kim loại trên bề mặt phôi để tạo ra các chi tiết xe đạp theo yêu cầu của bản vẽ kĩ thuật.
• Lắp ráp cơ khí: thi công lắp ráp, kiểm tra, hiệu chỉnh các chi tiết xe đạp.