BÀI 6: LẠM PHÁT

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Em hãy liệt kê một số loại hàng hóa trên thị trường có giá cả biến động theo xu hướng tăng lên trong thời gian qua và chia sẻ với các bạn.

Đáp án chuẩn: 

Tiện lợi, tiêu dùng xanh, thương mại điện tử, 

KHÁM PHÁ

1. Khái niệm lạm phát và các loại hình lạm phát.

Câu hỏi: Em hãy đọc thông tin và trả lời câu hỏi:

Thông tin (Trang 38, 39 SGK)

a. Từ thông tin 2, em hãy cho biết năm 2021 giá cả mặt hàng thiết yếu đã thay đổi theo xu hướng nào? 

b. Từ thông tin 1, 2, 3 em hãy cho biết lạm phát là gì. Căn cứ vào tỉ lệ lạm phát, có những loại hình lạm phát nào?

Đáp án chuẩn: 

a. Giá xăng dầu, gạo, dịch vụ giáo dục, vật liệu tăng lên

b. Là tình trạng mức giá chung tăng lên trong một khoảng thời gian nhất định.

2. Nguyên nhân và hậu quả của lạm phát

Câu hỏi: Em hãy đọc thông tin, trường hợp và trả lời câu hỏi:

Thông tin, trường hợp (Trang 40 SGK)

a. Từ thông tin 1, em hãy cho biết những nguyên nhân lạm phát?

b. Từ trường hợp 1 và 2, em hãy cho biết lạm phát gây ra những hậu quả gì?

Đáp án chuẩn: 

a. Lượng tiền lưu thông tăng vượt quá mức cần thiết 

b. Thua lỗ, khó khăn trong mua bán

3. Vai trò của Nhà nước và trách nhiệm của công dân trong công việc kiểm soát và kiềm chế lạm phát

Câu hỏi: Em hãy đọc thông tin, trường hợp và trả lời câu hỏi:

Thông tin (Trang 41, 42 SGK)

a. Từ thông tin trên, em hãy cho biết Chính phủ có vai trò gì trong việc kiềm chế và kiểm soát lạm phát.

b. Theo em, công dân có trách nhiệm như thế nào trong việc kiềm chế và kiểm soát lạm phát?

Đáp án chuẩn: 

a. Ban hành và triển khai các chính sách, pháp luật nhằm kiềm chế lạm phát:

b. Chấp hành, tuân thủ chủ trương, chính sách của Nhà nước trong việc kiểm soát và kiềm chế lạm phát. 

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em hãy cho biết những nhận định dưới đây là đúng hay sai? Vì sao?

a. Lạm phát là tình trạng mức giá chung của nền kinh tế giảm xuống trong một khoảng thời gian nhất địng.

b. Lạm phát do chi phí đẩy xuất hiện khi người dân tăng chi tiêu, doanh nghiệp  tăng đầu tư, Chính phủ tăng chi tiêu mua hàng hóa và dịch vụ,....

c. Lạm phát do cầu kéo xuất hiện khi giá nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu, nhân công, thuế,... tăng.

d. Lạm phát do lượng tiền mặt trong lưu thông tăng vượt quá mức cần thiết xuất hiện khi ngân sách thâm hụt, Chính phủ tăng cường việc phát hành tiền giấy,....

Đáp án chuẩn: 

• Nhận định A: Sai. Lạm phát là sự tăng giá trong khoảng thời gian nhất định.

• Nhận định B: Sai. Lạm phát chi phí đẩy xảy ra khi chi phí sản xuất tăng, giảm sản lượng và tăng giá.

• Nhận định C: Sai. Lạm phát cầu kéo xảy ra khi tổng cầu tăng.

• Nhận định D: Đúng. Lượng tiền lưu thông tăng quá mức gây tăng giá, dẫn đến lạm phát.

Câu 2: Em hãy quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi (Trang 43 SGK)

a. Dựa trên tỉ lệ lạm phát của từng năm, em hãy sắp xếp các năm trong giai đoạn 2004- 2013 thành hai nhóm: nhóm lạm phát vừa phải và nhóm lạm phát phi mã.

b. Em hãy tìm hiểu thông tin về siêu lạm phát trên thế giới và chia sẻ với các bạn trong lớp.

Đáp án chuẩn: 

a. Nhóm lạm phát vừa phải: 2004, 2005, 2006, 2009, 2010, 2011

Nhóm lạm phát phi mã: 2007, 2008, 2012, 2013.

b. Zimbabwe vào cuối thập niên 2000. Thời kỳ siêu lạm phát đồng đôla của nước này, do bị mất giá nghiêm trọng. Và đồng tiền này đã được thay thế bằng đồng đôla Mỹ và rand Nam Phi.

Câu 3: Em hãy đọc thông tin và trả lời câu hỏi

Thông tin (Trang 43, 44 SGK)

a. Theo em, các biện pháp Chính phủ đã thực hiện tăng hay giảm lượng lượng tiền mặt trong lưu thông?

b. Việc thực hiện các biện pháp đó trong giai đoạn 2008 - 2009 đã kiềm chế, kiểm soát lạm phát là hiệu quả hay không hiệu quả?

Đáp án chuẩn: 

a. Giảm lượng lượng tiền mặt trong lưu thông.

b. Hiệu quả 

Câu 4: Em hãy cho biết hành vi nào dưới đây vi phạm chủ trương, chính sách của nhà nước trong việc kiểm soát và kiềm chế lạm phát. Vì sao?

a. Chấp hành quyết định về giá, biện pháp bình ổn giá của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

b. Bịa đặt, loan tin, đưa tin không đúng sự thật về tình hình thị trường, giá cả hàng hóa, dịch vụ để kiếm lời.

c. Lợi dụng tình hình kinh tế không thuận lợi để định giá mua, giá bán hàng hoám dịch vụ bất hợp lí.

d. Đầu cơ, găm hàng chờ lên giá để trục lợi.

Đáp án chuẩn: 

Hành vi vi phạm chủ trương, chính sách của nhà nước trong việc kiểm soát và kiềm chế lạm phát: b, c, d. Vì công dân có trách nhiệm chấp hành và ủng hộ những hành vi chấp hành, tuân thủ chủ trương, chính sách của Nhà nước 

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Em hãy cùng các bạn trong lớp sưu tầm những bài viết trên các phương tiện thông tin đại chúng về tình hình lạm phát ở Việt Nam hiện nay hoặc tìm hiểu về tình hình biến động giá cả ở địa phương để làm thành một tập san.

Đáp án chuẩn: 

Trong 9 tháng đầu năm 2022, thị trường hàng hóa thế giới biến động do các yếu tố kinh tế, chính trị. Chính phủ Việt Nam đã chỉ đạo ban hành nhiều chính sách để hạn chế tác động tiêu cực của lạm phát đến phát triển kinh tế - xã hội.