BÀI 15 QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA CÔNG DÂN VỀ KHIẾU NẠI, TỐ CÁO

MỞ ĐẦU

Em hãy chia sẻ thông tin về một số vụ khiếu nại, tố cáo của công dân mà em biết.

Đáp án chuẩn:

Ví dụ về vụ của Ông Lê Văn H, trú tại thành phố H hỏi: Xin cho biết quyết định giải quyết khiếu nại chỉ được gửi cho người khiếu nại hay còn gửi đến cơ quan, tổ chức, cá nhân nào khác?

Khoản 2 Điều 29 Nghị định số 124/2020/NĐ-CP ngày 19 tháng 10 năm 2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Khiếu nại năm 2011 quy định về việc gửi quyết định giải quyết khiếu nại

KHÁM PHÁ

1. Pháp luật quyền và nghĩa vụ của công dân của công dân về khiếu nại

a. Quyền công dân về khiếu nại.

Câu hỏi:

a. Từ thông tin, theo em trong các trường hợp trên, các quyền của người khiếu nại nào đã được thực hiện?

b. Em hiểu thế nào là quyền khiếu nại của công dân?

Đáp án chuẩn:

a. Quyền của người khiếu nại:

• Anh H đã tự khiếu nại quyết định xử phạt.

• Mẹ chị N uỷ quyền cho chị N khiếu nại.

• Ông A thực hiện quyền khiếu nại.

b. Công dân có quyền tự khiếu nại hoặc uỷ quyền cho người khác, tham gia đối thoại, và nhận thông tin liên quan.

b. Nghĩa vụ của công dân về khiếu nại

Câu hỏi:

a. Từ thông tin, theo em trong trường hợp 1: A có trách nhiệm gì khi thực hiện khiếu nại đối với quyết định sa thải của công ty X?

b. Trong trường hợp 2, Q đã làm những gì để chỉ ra quyết định xử phạt của Công an xã P là không đúng?

Đáp án chuẩn:

a. Anh A cần cung cấp giấy tờ xác nhận bệnh viện để chứng minh.

b. Q đã kiểm tra và cung cấp kết quả âm tính.

2. Pháp luật quyền và nghĩa vụ của công dân về tố cáo.

a. Quyền của công dân về tố cáo

Câu hỏi:

a. Từ thông tin, theo em trong trường hợp 1, bà P có những quyền gì khi làm đơn tố cáo đối với hành vi của Trần Văn X?

b. Hành vi của ông H có phải thực hiện quyền tố cáo của công dân không?

Đáp án chuẩn: 

a. Gửi đơn tố cáo đến Chủ tịch Uỷ ban nhân dân phường H 

b. Có, vì đã gửi đơn đến Uỷ ban nhân dân xã và cảnh sát môi trường 

c. Nghĩa vụ của công dân về tố cáo.

Câu hỏi:

a. Em nhận xét như thế nào về trách nhiệm của ông Q khi quyết định tố cáo bà V lấn chiếm đất khu tập thể trong trường hợp 1?

b. Việc làm đơn tố cáo không ghi tên, địa chỉ người tố cáo là đúng hay sai? Vì sao?

Đáp án chuẩn: 

a. Thực hiện đúng nghĩa vụ của người tố cáo

b. Sai, căn cứ điểm a khoản 1 Điều 9 Luật Tố cáo

3. Hậu quả của hành vi vi phạm pháp luật về quyền khiếu nại, tố cáo.

Theo em, hậu quả của các hành vi do chủ thể trong tình huống 1 và 2 gây ra là gì?

Đáp án chuẩn: 

+ Xúc phạm uy tín, danh dự, xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân 

+ Làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của cơ quan nhà nước

LUYỆN TẬP

Câu hỏi 1: Trong các trường hợp dưới đây, chủ thể nào thực hiện đúng, chủ thể nào thực hiện chưa đúng quyền khiếu nại, tố cáo? Vì sao?

a. Bà T gửi đơn đến Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã khiếu nại về quyết định xử phạt hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã N đối với bà T.

b. Bạn M báo cáo nhà trường về hành vi gian lận trong thi cử của bạn cùng lớp

c. Ông V vận động người dân tổ dân phố nơi ông sinh sống không bị kích động, lôi kéo, dụ dỗ người khác lôi kéo....

d. Anh A cố tình vu khống, tố cáo cơ quan nơi chị I, công tác những điều không đúng sự thật...

Đáp án chuẩn: 

- Chủ thể nào thực hiện đúng: a, b, c

- Chủ thể nào thực hiện chưa đúng: d.

Vì công dân tố cáo khiếu nại phải chịu trách nhiệm pháp luật về nội dung tố cáo, hợp tác với người giải quyết tố cáo khi có yêu cầu nên chúng ta cần khai báo trung thực về thông tin với cơ quan chức năng, người có thẩm quyền.

Câu hỏi 2: Em hãy nêu những hành vi được làm và những hành vi phạm quyền khiếu nại, tố cáo trong các câu dưới đây:

a. Cố tình khiếu nại, tố cáo sai sự thật.

b. Người khiếu nại quyết định rút khiếu nại.

c. Kích động, xúi giục, cưỡng ép, dụ dỗ, mua chuộc,....

d. Cướng ép, lôi kéo,kích động, dụ dỗ mua chuộc người khác tố cáo sai sự thật.

Đáp án chuẩn: 

- Những hành vi được làm: b, 

- Những hành vi phạm quyền khiếu nại, tố cáo: a, c, d.

Câu hỏi 3: Em hãy nhận xét sự giống nhau và khác nhau giữa khiếu nại và tố cáo?

Giải nhanh:

Giống nhau: Quyền công dân theo hiến pháp, tham gia quản lý nhà nước.

Khác nhau:

• Khiếu nại: khôi phục quyền lợi.

• Tố cáo: phát giác hành vi vi phạm.

Câu hỏi 4: Em hãy xử lí tình huống sau:

Do xây dựng nhà khi chưa xin phép xây dựng nên ông A bị Chủ tịch Uỷ ban nhân dân xã xử phạt vi phạm hành chính (Quyết định số 13/QĐ-XPVPHC), trong đó phạt tiền ông A là 500 000 đồng và buộc ông A phải tháo dỡ công trình xây dựng trái phép. Ông A liền khiếu nại Quyết định số 13/QĐ-XPVPHC đến Toà án nhân dân huyện yêu cầu toà án huỷ quyết định nêu trên của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân xã A.

a. Em hãy nhận xét về hành vi khiếu nại của ông A. Theo quy định cề quyền khiếu nại thì ông A có quyền khởi kiện hành chính tại Tòa án đối với quyền định xử phạt.....

K công tác tại bộ phận Quản lí cấp phép dự án xây dựng. Lãnh đạo huyện A nhận được một số phản ánh về việc anh K trả kết quả không đúng thời hạn, gây khó khăn, phiền hà cho tổ chức và công dân khi đến giao dịch các thủ tục cấp phép xây dựng. Sự việc tiếp diễn cho đến ngày lãnh đạo huyện A nhận được đơn thư tố cáo của ông B (giám đốc doanh nghiệp) rằng anh K gây phiền hà, sách nhiễu khi đến làm thủ tục cấp phép xây dựng công trình, hậu quả là chậm tiến độ đầu tư xây dựng công trình, gây thiệt hại đối với doanh nghiệp của ông B.

b. Em hãy nhận xét về hành vi của anh K. Theo quy định pháp luật về quyền tố cáo, doanh nghiệp của ông B sẽ thực hiện quyền như thế nào?

Đáp án chuẩn: 

a. Vì ông đã thực hiện hành vi trái phép luật nên không có quyền khiếu nại.

b. 

+ Anh K đã có hành vi gây phiền hà cho tổ chức và công dân khi đến làm các thủ tục cấp giấy phép xây dựng.

+ Gửi đơn hoặc trực tiếp tố cáo với cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền 

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Em hãy cùng bạn lập kế hoạch tìm hiểu và thiết kế sản phẩm về việc thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân về khiếu nại, tố cáo và trình bày sản phẩm trước lớp.

Đáp án chuẩn: 

HS có thể thiết kế dưới dạng báo tường, cẩm nang, trò chơi giải đố