BÀI 11. PHƯƠNG THỨC CON NGƯỜI KHAI THÁC, SỬ DỤNG VÀ BẢO VỆ THIÊN NHIÊN

PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

1. Khai thác thiên nhiên ở môi trường xích đạo ẩm

Câu 1: Đọc thông tin và quan sát hình 9.2, hình 11. 1, hãy trình bày cách thức con người khai thác thiên nhiên ở môi trường xích đạo ẩm.

2. Khai thác thiên nhiên ở môi trường nhiệt đới

Câu 1: Đọc thông tin và quan sát hình 9.2 và hình 11.2, hãy trình bày cách thức con khai thác thiên nhiên ở môi trường nhiệt đới. 

2. Khai thác thiên nhiên ở môi trường hoang mạc

Câu 1: Đọc thông tin và quan sát hình 11.3, hình 11.4, hãy nêu những thế mạnh nổi bật của thiên nhiên môi trường hoang mạc được người dân khai thác. 

3. Khai thác thiên nhiên ở môi trường địa trung hải

Câu 1: Đọc thông tin và quan sát hình 9.2, hình 11.6, hãy cho biết nét nổi bật trong khai thác thiên nhiên ở môi trường địa trung hải.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Hãy lập bảng theo mẫu sau để thấy được cách thức khai thác thiên nhiên ở các môi trường khác nhau của Châu Phi. 

Câu 2: Hãy nêu giải pháp hạn chế tình trạng hoang mạc hóa ở môi trường hoang mạc châu Phi.

VẬN DỤNG

Câu 1: Hãy thu thập thông tin về cách thức con người khai thác thiên nhiên ở địa phương em.

PHẦN II: 5 PHÚT GIẢI BÀI.

1. Khai thác thiên nhiên ở môi trường xích đạo ẩm

Câu 1:

- Môi trường xích đạo ẩm châu Phi bao gồm bồn địa Công-gô và vùng duyên hải phía bắc vịnh Ghi-nê. Có khí hậu nóng, mưa nhiều, đất đai màu mỡ, rừng rậm chiếm diện tích lớn với nhiều loài động vật, thực vật phong phú, có nhiều khoáng sản có giá trị như: dầu mỏ, vàng, quặng sắt, phốt phát,...

- Con người đã khai thác tài nguyên đất, nước, rừng để hình thành các vùng trồng cà phê, ca cao, cao su, cọ dầu,... để xuất khẩu; khai thác và xuất khẩu dầu mỏ, bô-xit,...

2. Khai thác thiên nhiên ở môi trường nhiệt đới

Câu 1: 

Môi trường nhiệt đới châu Phi phân bố ở phía bắc và phía nam môi trường xích đạo.

- Do phụ thuộc vào lượng mưa và chế độ mưa, tại những khu vực khô hạn, người dân chủ yếu trồng kê; chăn nuôi dê, cừu theo hình thức chăn thủ; khu vực phía đông có mưa nhiều hơn thị trồng cây ăn quả và cây công nghiệp xuất khẩu, điển hình là cây cà phê và chăn nuôi gia súc

- Ở những khu vực tập trung khoáng sản, con người đã tiến hành khai thác, chế biến để xuất khẩu.

3. Khai thác thiên nhiên ở môi trường hoang mạc

Câu 1: 

Môi trường hoang mạc châu Phi gồm: hoang mạc Xa-ha-ra ở phía bắc và hoang mục Ca-la-ha-ri, Na-mip ở phía nam. Đặc điểm nổi bật của môi trường này là khô bạn, lượng mưa rất ít. 

- Con người ở môi trường hoang mạc đã khai thác tài nguyên nước, sinh vật để phát triển chăn nuôi du mục. Tại các ốc đảo, người dân trồng chủ yếu là, cam, chanh, lúa mạch.... 

- Một số quốc gia thuộc môi trường hoang mạc có khoáng sản phong phú, trữ lượng lớn đã khai thác dầu mỏ, vàng và kim cương để xuất khẩu.

- Nhiều quốc gia đã tận dụng cảnh quan hấp dẫn, độc đáo để thu hút khách du lịch tới tham quan.

4. Khai thác thiên nhiên ở môi trường địa trung hải

Câu 1:

 Môi trường địa trung hải phân bố thành dải hẹp ở vùng cực Bắc và cực Nam châu Phi.

- Người dân đã khai thác đặc điểm thiên nhiên về nhiệt độ, lượng mưa, đất và sinh vật để trồng cây ăn quả cận nhiệt như: nho, ô liu, cam, chanh và cây lương thực như: lúa mì, ngô.

- Dựa vào khoáng sản sẵn có, người dân cũng đã tiến hành khai thác và xuất khẩu phốt phát, khí đốt, dầu mỏ. 

LUYỆN TẬP

Câu 1:

Câu 2:

Giải pháp để hạn chế tình trạng hoang mạc hóa ở môi trường hoang mạc châu Phi: 

- Cải tạo hoang mạc thành đất trồng.

- Tăng cường trồng rừng để giảm tác hại của các cơn bão bụi.

- Tiết kiệm nguồn tài nguyên nước, xây dựng các công trình thủy lợi để giữ nước.

- Phát triển những khu vực rìa sa mạc.

VẬN DỤNG

Câu 1: 

Cách thức con người khai thác thiên nhiên ở địa phương em:

- Con người khai thác tài nguyên khoáng sản do nước ta có khoáng sản phong phú về chủng loại, một số loại có trữ lượng lớn như dầu, khí, than, sắt, đồng, bô-xít, chì, kẽm, thiếc, a-pa-tít, đất hiếm, các khoáng sản làm vật liệu xây dựng... Nhiều loại khoáng sản đã được khai thác phục vụ cho nhu cầu trong nước và một số cho xuất khẩu.

- Việt Nam còn có nhiều hệ sinh thái rừng, với sự đa dạng và phong phú về các loài động vật, thực vật, với khoảng hơn 42 nghìn loài sinh vật đã được xác định…