BÀI 19: LỚP ĐẤT VÀ CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT.MỘT SỐ NHÓM ĐẤT ĐIỂN HÌNH

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI

A. Hướng dẫn trả lời câu hỏi giữa bài

I. Lớp đất, các thành phần chính cảu đất và tầng đất

1. Lớp đất

Lớp vật chất mỏng, tơi xốp bao phủ trên bề mặt các lục địa và đảo, được đặc trưng bởi độ phì gọi là lớp đất

2. Các thành phần chính của đất

CH1: Dựa vào hình 19.1 và thông tin trong bài em hãy:

- Cho biết các thành phần chính của đất

- Thành phần nào chiếm tỉ lệ lớn nhất?

- Thành phần nào quan trọng nhất?

3. Tầng đất

CH2: Dựa vào hình 19.2 và thông tin trong bài em hãy:

- Có mấy tầng đất chính

- Tấng nào chứa chất mùn và có nhiều chất dinh dưỡng?

II. Các nhân tố hình thành đất

CH3: Dựa vào hình 19.3 và thông tin trong bài, em hãy cho biết những ảnh hưởng của con người đến đất theo hướng tích cực hoặc tiêu cực

III. Một số nhóm đất điển hình trên thế giới

CH4: Dựa vào hình 19.4 em hãy kể tên:

- Một số nhóm đất điển hình trên thế giới

- Các nhóm đất điển hình ở lục địa Á- Âu và lục địa Phi

B. Hướng dẫn trả lời câu hỏi luyện tập- vận dụng

I. Luyện tập

CH1: Em hãy cho biết:

- Vai trò của lớp đất đối với sinh vật ( thực vật, động vật,....)?

- Nhân tố nào đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành đất? giải thích vì sao em chọn nhân tố đó?

II. Vận dụng

CH2: Dựa vào nội dung đã học và hiểu biết của mình em hãy sưu tầm những thông tin liên quan đến những nhóm đất chính ở Việt Nam

PHẦN II. ĐÁP ÁN

A. Hướng dẫn trả lời câu hỏi giữa bài

I. Lớp đất, các thành phần chính cảu đất và tầng đất

1. Lớp đất

Lớp vật chất mỏng, tơi xốp bao phủ trên bề mặt các lục địa và đảo, được đặc trưng bởi độ phì gọi là lớp đất

2. Các thành phần chính của đất

CH1:

- Các thành phần chính của đất: không khí, nước, chất vô cơ, chất hữu cơ

- Thành phần chất vô cơ chiếm tỉ lệ lớn nhất tới 45%

- Thành phần chất hữu cơ quan trọng nhất

3. Tầng đất

CH2:

- Có 4 tầng đất chính: Tầng hữu cơ, tầng đất mặt, tầng tích tụ, tầng đá mẹ

- Tầng đất mặt chứa chất mùn và có nhiều chất dinh dưỡng

II. Các nhân tố hình thành đất

CH3:

- Tích cực:

+ Trồng cây, gây rừng phủ xanh đất trống

+ Khai thác, chăm bón, cày cấy đào xới cho đất tơi xốp

+ Áp dụng các biện pháp bảo vệ môi trường đất

-Tiêu cực:

+ Dân số tăng nhanh, rác thải sinh hoạt trở thành gánh nặng.

+ Con người khai thác khoáng sản nhiều, 

+ Ô nhiễm môi trường.

+ Khai thác rừng tràn lan khiến đất đai đồi núi xói mòn, thoái hóa

III. Một số nhóm đất điển hình trên thế giới

CH4:

- Một số nhóm đất: đất potzon, đất đen thảo nguyên ôn đới, đất đỏ vàng nhiệt đới, đất xám hoang mạc và bán hoang mạc,...

- Các nhóm đất điển hình ở

+ Lục địa Á- Âu: đất potzon,  đất xám hoang mạc và bán hoang mạc,đất khác

+ Lục địa Phi: đất đỏ vàng nhiệt đới,đất xám hoang mạc và bán hoang mạc, đất khác...

B. Hướng dẫn trả lời câu hỏi luyện tập- vận dụng

I. Luyện tập

CH1:

- Vai trò của lớp đất đối với sinh vật ( thực vật, động vật,....):

+ Là nơi diễn ra mọi hoạt động sống của con người cũng như các loài sinh vật khác

+ Chứa thành phần nước và không khí giúp cho sinh vật phát triển

- Nhân tố như đá mẹ, khí hậu, sinh vật  đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành đất vì: nguồn cung cất vật chất vô cơ cho đất quyết định thành phần khoáng vật, ảnh hưởng đến amuf sắc và tính chất của đất

II. Vận dụng

CH2:

- Đất Fe-ra-lit đỏ: tập trung nhiều nhất ở vùng Tây Nguyên, tiếp đến Đông Nam Bộ,  trồng các loại cây quan trọng, sản lượng cao 

- Đất Fe-ra-lit đỏ vàng: trồng một số cây công nghiệp: Cao su, ca cao, cà phê, điều,..., canh tác cây lương thực: lúa, ngô, sắn mì

- Đất phù sa sông: phân bố ở phía Đông, Đông Nam và phía Nam ở nước ta; tập trung chu yếu ở các vùng ven biển.