BÀI 10. QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CƠ BẢN CỦA CÔNG DÂN 

PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK 

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Lớp 6A có 1 số bạn nhà xa nên thường đi xe đạp điện đến trường. Trong đó, một vài bạn không đội nón bảo hiểm.

Theo em, học sinh lớp 6A có được sử dụng xe đạp điện không?

Người điều khiển xe đạp điện khi tham gia có bắt buộc phải  đội nón bảo hiểm không? Vì sao?

KHÁM PHÁ

1. Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân theo Hiến pháp năm 2013

Câu 1: Xác định các nhóm có quyền và nêu nội dung các quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân Việt Nam được quy định trong hiến pháp 2013.

Câu 2: Ghép các hình ảnh vào quyền và nghĩa vụ phù hợp?

2. Thực hiện quyền, nghĩa vụ cơ bản của công dân

Câu 1: Em hãy xác định những bạn đã thực hiện đúng, ai thực hiện chưa đúng quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân? Vì sao?

Câu 2: Là học sinh em đã được hưởng quyền và phải thực hiện các nghĩa vụ cơ bản của công dân? Em đã làm gì để thực hiện đúng các nghĩa vụ đó?

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em hãy tìm hiểu và ghi chép nội dung các quyền và nghĩa vụ cơ bản của những công dân được quy định trong Hiến Pháp 2013.

Câu 2: Em hãy cho biết, bạn nào dưới đây thực hiện tốt, bạn nào thực hiện chưa tốt quyền và nghĩa vụ của công dân.

a) Ngoài giờ ra chơi, Kim thường tự học ở nhà và dành thời gian làm việc nhà giúp bố mẹ.

b) Mặc dù nhà rất nghèo nhưng bố mẹ vẫn cố gắng để Thu được tới trường. Tuy nhiên, Thu cho rằng: “Nhà mình nghèo, có cố gắng học cũng không mang lại lợi ích gì.” Thu đến trường chỉ vì bố mẹ, do vậy kết quả học tập của thu rất kém.

c) Nam thường quát mắng, dọa nạt và quát mắng, dọa nạt và đánh em gái vì em hay khóc và bày đồ chơi bừa bãi.

d) Hưng là học sinh cá biệt, hay nghịch, hôm nay Hùng rủ các bạn đá bóng trong sân trường và làm vỡ kính lớp học. Cô giáo chủ nhiệm gửi giấy thông báo và nhờ Hưng đưa cho bố mẹ. Trên đường về, Hưng đã bóc ra xem trước.

Câu 3: Xử lí tình huống

1. Lan là một học sinh hoạt bát, tích cục tham gia các hoạt động của lớp và liên đội nhưng mẹ Lan thường ngăn cấm không cho Lan tham gia hoạt động thể vì cho rằng sẽ ảnh hưởng đến việc học tập.

Theo em, Lan nên làm gì để mẹ không ngăn cấm mình tham gia hoạt động tập thể?

2. Mặc dù công việc của bố mẹ Hà rất vất vả nhưng Hà ít khi làm việc nhà để giúp đỡ bố mẹ vì nghĩ rằng minh chỉ cần có nghĩa vụ học giỏi là đủ

a) Em suy nghĩ gì về việc làm của Hà? 

b) Theo em, Hà cần làm gì để thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ của học sinh? 

VẬN DỤNG

Câu 1: Em hãy vẽ bức tranh hoặc sưu tầm 1 câu chuyện thể hiện việc làm thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân và thuyết minh về bức tranh đó.

Câu 2: Em hãy viết khoảng nửa trang giấy về nghĩa vụ của học sinh và những việc làm để thực hiện nghĩa vụ đó?

PHẦN II: 5 PHÚT SOẠN BÀI

KHỞI ĐỘNG

Theo em, học sinh lớp 6A không được sử dụng xe đạp điện.

Người điều khiển xe đạp điện khi tham gia bắt buộc phải đội nón bảo hiểm không. Vì như vậy sẽ an toàn hơn khi tham gia giao thông

KHÁM PHÁ

1. Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân theo Hiến pháp năm 2013

Câu 1: Đó là các quyền cơ bản về chính trị , dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội được công nhận, tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm theo Hiến Pháp, Pháp luật.

Câu 2: 

1. 8

2. 1

3. 9

4. 4

5. 3, 5, 6, 7, 2

2. Thực hiện quyền, nghĩa vụ cơ bản của công dân

Câu 1: - Những bạn đã thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân: Hương, Minh, Hà, Liên, Hùng

- Những người thực hiện chưa đúng quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân: Bình, Phương, Thắng, Trang, gia đình Liên.

- Bởi vì: Theo Hiến pháp và luật có qui định thì công dân:

+ Học tập, rèn luyện, giữ gìn nề nếp gia đình, phụ giúp còn chăm chỉ lao động, giúp đỡ cha mẹ phù hợp theo độ tuổi

+ Công dân có nghĩa vụ tuân theo Hiến pháp và pháp luật, chấp hành các qui tắc sinh hoạt cộng đồng

+ Không ai được tự ý bóc, mở, kiểm soát, thu giữ thư từ, điện thoại,…của người khác trừ trường hợp theo qui định của pháp luật

+ Công dân ngoài hưởng quyền còn phải thực hiện nghĩa vụ đối với xã hội, nhà nước như: đi nghĩa vụ quân sự,…

+ Công dân có quyền tự do ngôn luận trong đó có trẻ em có quyền bày tỏ ý kiến của mình về các vấn đề liên quan đến trẻ em,..

Câu 2: Là học sinh em đã được hưởng quyền như:

+ Quyền được học tập.

+ Quyền tự do ngôn luận.

+ Quyền phát triển.

+ Quyền sáng tạo.

+ Quyền bảo vệ tính mạng và sức khỏe.

- Là học sinh em phải thực hiện các nghĩa vụ cơ bản của công dân như:

+ Nghĩa vụ bảo vệ môi trường

+ Nghĩa vụ trung thành với Tổ quốc

+ Nghĩa vụ tuân theo Hiến pháp và pháp luật

+ Nghĩa vụ học tập.

- Em đã chăm chỉ học tập, rèn luyện đạo đức, bảo vệ môi trường… để thực hiện đúng nghĩa vụ đó.

LUYỆN TẬP

Câu 1: 

Hiến Pháp năm 2013 như sau:

Điều 36 (trích)

2. Nhà nước bảo hộ hôn nhân và gia đình, bảo hộ quyền lợi của người mẹ và trẻ em.

Luật hôn nhân và gia đình năm 2014

Điều 2. Những nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân và gia đình (trích)

3. Xây dựng gia đình ấm no, tiến bộ, hạnh phúc; các thành viên gia đình có nghĩa vụ tôn trọng, quan tâm, chăm sóc, giúp đỡ nhau; không phân biệt đối xử giữa các con.

4. Nhà nước, xã hội và gia đình có trách nhiệm bảo vệ, hỗ trợ trẻ em, người cao tuổi, người khuyết tật thực hiện các quyền về hôn nhân và gia đình; giúp đỡ các bà mẹ thực hiện tốt chức năng cao quý của người mẹ; thực hiện kế hoạch hóa gia đình…

Câu 2: Bạn Kim thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ của công dân.

Câu 3: 

1. Lan nên giải thích cho bố mẹ biết lợi ích của việc tham gia các hoạt động của lớp.

2. a) Em suy nghĩ Hà như vậy là sai, bạn phải biết phụ giúp bố mẹ

b) Theo em Hà cần cố gắng học tập, phụ giúp bố mẹ để thực hiện và nghĩa vụ của học sinh.

VẬN DỤNG

Câu 1: HS tự liên hệ bản thân.

Câu 2: 

+ Nghĩa vụ bảo vệ môi trường: thực hiện kế hoạch nhỏ, không xả rác bừa bãi, nhắc nhở bạn bè xung quanh về ý thức bảo vệ môi trường.

+ Nghĩa vụ trung thành với Tổ quốc: Yêu quê hương đất nước, giữ gìn những truyền thống tốt đẹp, bài trừ tệ nạn.

+ Nghĩa vụ tuân theo Hiến pháp và pháp luật: thực hiện đúng pháp luật khi tham gia giao thông, sống có đạo đức.

+ Nghĩa vụ học tập: chăm chỉ, chủ động trong học tập.