BÀI 9. CÔNG DÂN NƯỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM 

PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK 

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Trước diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19 (năm 2020, 2021) Chính phủ Việt Nam đã tổ chức nhiều chuyến bay đón công dân Việt Nam từ những vùng dịch nguy hiểm trên thế giới về nước an toàn?

Theo em, vì sao chính phủ Việt Nam quan tâm đến việc đưa công dân Việt Nam về nước? Hãy chia sẻ cảm xúc của em khi được là công dân Việt Nam.

KHÁM PHÁ

1. Tìm hiểu khái niệm công dân

Câu 1: Em hãy quan sát các cuốn hộ chiếu dưới đây và cho biết đó là hộ chiếu quốc gia nào? Ý nghĩa của cuốn hộ chiếu đó.

Câu 2: Em hãy đọc tình huống sau và trả lời câu hỏi

Nhóm của Toàn đang thảo luận về khái niệm công dân, một số ý kiến được nêu ra:

- Minh: Công dân là những người sống trên một đất nước.

Thắng: Công dân là những người sống trên một đất nước có cùng màu da và tiếng nói.

- Toàn: Công dân là những người mang quốc tịch của quốc gia, có các quyền và nghĩa vụ do pháp luật quy định.

Theo em ý kiến của bạn nào thể hiện đầy đủ khái niệm công dân? Giải thích vì sao?

2. Căn cứ xác định công dân nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Câu hỏi: Căn cứ nào để xác định 1 người là công dân Việt Nam?

Trong những trường hợp dưới đây, trường hợp nào là trẻ em Việt Nam?

- Trẻ em sinh ra có cha và mẹ là công dân Việt Nam.

- Trẻ em sinh ra có cha là công dân Việt Nam, Mẹ là công dân nước ngoài.

- Trẻ em sinh ra có mẹ là công dân Việt Nam, cha là người không quốc tịch.

- Trẻ em sinh ra trên lãnh thổ Việt Nam có cha mẹ là người không quốc tịch nhưng có nơi thường trú tại Việt Nam.

- Trẻ em bị bỏ rơi, không rõ cha mẹ là ai

LUYỆN TẬP

Câu 1: Quan sát các mẫu giấy tờ dưới đây, quốc tịch của 1 người được ghi nhận vào giấy tờ nào?

Câu 2: Xử lí tình huống:

1. Bố mẹ Hùng là người Nga đến Việt Nam làm ăn, sinh sống. Hùng sinh ra và lớn lên ở Việt Nam. Có người nói Hùng là người Việt gốc Nga, không phải là công dân Việt Nam. 

Theo em, Lan có phải là công dân Việt Nam không? Giải thích vì sao,

2. Bố của Lân là người Việt Nam, mẹ là người Đức. Lân sinh ra và lớn lên ở Việt Nam. Nhìn khuôn mặt Lân có nhiều nét của người châu Âu, các bạn trong lớp băn khoăn không biết Lân là công dân nước nào.

Theo em, Hùng có phải là công dân không? Giải thích vì sao.

VẬN DỤNG

Câu 1: Em hãy vẽ một bức tranh hoặc sưu tầm tranh ảnh có nội dung thể hiện thông điệp tự hào là công dân Việt Nam.

Câu 2: Sưu tầm về câu chuyện tấm gương học sinh tiêu biểu thực hiện tốt Năm điều Bác Hồ dạy thiếu niên, nhi đồng. Viết những điều bản thân em đã học được từ tấm gương đó.

PHẦN II: 5 PHÚT SOẠN BÀI

KHỞI ĐỘNG

Theo em, Chính phủ Việt Nam quan tâm đến việc đưa công dân Việt Nam về nước vì chính phủ lo đến sức khỏe, tính mạng của đồng bào, của công dân Việt Nam, muốn bảo vệ công dân Việt Nam 1 cách tốt nhất. Em rất tự hào, hạnh phúc khi là một công dân của nước Việt Nam.

KHÁM PHÁ

1. Tìm hiểu khái niệm công dân

Câu 1: 

- Đó là:

+ Hộ chiếu quốc gia Việt Nam

+ Hộ chiếu quốc gia Nhật Bản.

+ Hộ chiếu quốc gia Nga.

- Ý nghĩa: để cho biết người đó thuộc công dân của quốc gia nào.

Câu 2: Theo em, ý kiến của bạn Toàn thể hiện đầy đủ khái niệm công dân. Vì những ai có quốc tịch Việt Nam, sống và làm việc, có các quyền và nghĩa vụ do pháp luật quy định.

2. Căn cứ xác định công dân nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Trường hợp 1,2,3,4.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Hộ chiếu, Căn cước công dân, Giấy khai sinh.

Câu 2: 1. Theo em, Hùng không là công dân Việt Nam vì cha mẹ Hùng có quốc tịch nước ngoài.

2. Lan là công dân Việt Nam vì lan sinh ra ở Việt Nam và bố là người quốc tịch Việt Nam.

VẬN DỤNG

Câu 1: Em hãy vẽ một bức tranh hoặc sưu tầm tranh ảnh có nội dung thể hiện thông điệp tự hào là công dân Việt Nam.

Câu 2: 

 Trong những năm qua, việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong cả nước được đông thiếu niên và nhi đồng tích cực hưởng ứng. Một trong những gương điển hình tiêu biểu đó là em Đỗ Kim Yến học sinh lớp 52, Trường TH Tân Thiềng B, huyện Chợ Lách. Không chỉ là học sinh giỏi nhiều năm liền, em còn luôn gương mẫu đi đầu trong các hoạt động ở trường, được bạn bè, thầy cô quý mến.

Em Đỗ Kim Yến sinh ra và lớn lên trong một gia đình có cha và mẹ đều là những người làm vườn mộc mạc chất phác. Ngay từ nhỏ, Kim Yến đã là một đứa trẻ ngoan ngoãn, nghe lời và rất thông minh. Bằng sự nỗ lực học tập, làm theo lời Bác, trong suốt 5 năm học em luôn đạt học sinh giỏi toàn diện. Ngoài ra Kim Yến còn thường xuyên đạt giải cao trong các cuộc thi như: Giao lưu học sinh giỏi cấp trường hàng năm; Giải Nhất hội thi Chúng em kể chuyện Bác Hồ vòng trường; Giải nhất hội thi Tiếng hát măng non vòng trường… Không chỉ học tốt những bài trên lớp, chuẩn bị bài và làm bài đầy đủ, Kim Yến còn tự đọc sách trau dồi thêm kiến thức. Kim Yến cho biết: Nhờ đọc sách, em tìm thấy những điều bổ ích và lý thú để bổ sung, mở mang kiến thức cho mình.

Bên cạnh những thành tích học tập xuất sắc đó, Kim Yến còn là một Liên đội phó, Chi đội trưởng luôn gương mẫu trong mọi hoạt động của lớp, của trường, có tác phong nhanh nhẹn, tự giác trong mọi hoạt động của Đội. Em thường xuyên tham gia các nội dung học tập và làm theo tư tưởng tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh do nhà trường tổ chức như: thi kể chuyện, văn nghệ với chủ đề về Bác. Bên cạnh đó, Kim Yến còn sống chan hòa, nhiệt tình với các bạn trong lớp, luôn giúp đỡ các bạn trong học tập. Không chỉ là một thiếu nhi gương mẫu ở trường, mà ở nhà, em còn thường làm các công việc nhà để giúp đỡ bố mẹ như: dọn dẹp nhà cửa, hỗ trợ mẹ công việc nội trợ,...

 Với những thành tích nêu trên, Kim Yến xứng đáng là tấm gương điển hình làm theo lời Bác, là một tấm gương sáng để thiếu niên học tập và noi theo.

• Những điều bản thân em đã học được từ tấm gương đó:

- Sự nỗ lực, cố gắng trong học tập.

- Rèn luyện đạo đức.

- Vâng lời thầy cô và bố mẹ