Video giảng Khoa học tự nhiên 9 kết nối Bài 8: Thấu kính

Tóm lược nội dung

BÀI 8. THẤU KÍNH

Xin chào các em học sinh thân mến, chúng ta lại gặp nhau trong bài học ngày hôm nay rồi!

Thông qua video này, các em sẽ nắm được các kiến thức và kĩ năng như sau:

• Nêu được các khái niệm: quang tâm, trục chính, tiêu điểm chính và tiêu cự của thấu kính.
• Tiến hành thí nghiệm rút ra được đường đi một số tia sáng qua thấu kính (tia qua quang tâm, tia song song quang trục chính).
• Giải thích được nguyên lí hoạt động của một số thấu kính bằng việc sử dụng sự khúc xạ của các lăng kính nhỏ.
• Vẽ được ảnh qua thấu kính.
• Thực hiện thí nghiệm khẳng định được: Ảnh thật là ảnh hứng được trên màn; ảnh ảo là ảnh không hứng được trên màn.

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG:

Trước khi bước vào bài học ngày hôm nay, các em hãy suy nghĩ và trả lời câu hỏi: Theo em, ta dựng ảnh của một vật qua thấu kính bằng cách nào?

HOẠ ĐỘNG KHÁM PHÁ

Nội dung 1: CẤU TẠO THẤU KÍNH VÀ PHÂN LOẠI

Em hãy cho biết thấu kính là gì? Có mấy loại thấu kính? Là những loại thấu kính nào?

Video trình bày nội dung:

- Thấu kính là một khối chất trong suốt, giới hạn bởi hai mặt cong hoặc bởi một mặt cong và một mặt phẳng.

- Phân chia các thấu kính thành 2 nhóm: 

+ Thấu kính rìa mỏng (thấu kính phân kì)

+ Thấu kính rìa dày (thấu kính hội tụ),

Nội dung 2: TRỤC CHÍNH, QUANG TÂM, TIÊU ĐIỂM CHÍNH VÀ TIÊU CỤ CỦA THẤU KÍNH

Em hãy nêu các yếu tố chính của thấu kính?

Video trình bày nội dung:

Các yếu tố của thấu kính:

+ (1): quang tâm (mọi tia sáng tới O đều truyền thẳng qua thấu kính).

+ (2): trục chính của thấu kính (đường thẳng đi qua quang tâm O và vuông góc với tiết diện thẳng của thấu kính).

+ (3) Tiêu điểm chính F (một chùm tia tới song song với trục chính của thấu kính cho chùm tia ló hội tụ tại một điểm F nằm trên trục chính đối với thấu kính hội tụ; hoặc đường kéo dài của chùm tia ló hội tụ tại một điểm F nằm trên trục chính đối với thấu kính phân kì). 

+ (4) Tiêu cự f (khoảng cách từ quang tâm O đến tiêu điểm chính F của thấu kính).

Nội dung 3: Đường truyền của tia sáng qua thấu kính

Em hãy trình bày đặc điểm của đường truyền ánh sáng qua thấu kính hội tụ?

Video trình bày nội dung:

Biểu diễn đường truyền tia sáng:

+ Đặc điểm đường truyền tia sáng qua thấu kính: tia sáng đi qua quang tâm thì truyền thẳng, tia sáng đi song song với trục chính thì cho tia ló (đường kéo dài của tia ló) đi qua tiêu điểm chính.

Nội dung 4: Giải thích sự truyền ánh sáng qua thấu kính

Em hãy trình bày sự truyền ánh sáng qua thấu kính phân kì và thấu kính hội tụ?

Video trình bày nội dung:

- Đối với thấu kính hội tụ: các lăng kính tạo nên thấu kính có đáy hướng về trục chính, các tia sáng khi đi qua lăng kính bị lệch về phía đáy và tia sáng chính giữa vuông góc với hai mặt bên của lăng kính nên chùm tia ló là chùm hội tụ.

- Đối với thấu kính phân kì: các lăng kính tạo nên thấu kính có đáy hướng về rìa của thấu kính, các tia sáng khi đi qua lăng kính bị lệch về phía đáy và tia sáng chính giữa vuông góc với hai mặt bên của lăng kính nên chùm tia ló là chùm phân kì.

Nội dung 5: Cách vẽ ảnh tạo bởi thấu kính

Theo em, ta có thể vẽ ảnh tạo bởi thấu kính như thế nào?

Video trình bày nội dung:

Cách vẽ:

+ Tia sáng từ S tới quang tâm O của thấu kính thì truyền thẳng.

+ Tia sáng từ S song song với trục chính của thấu kính thì tia ló tương ứng (hoặc đường kéo dài của tia ló) đi qua tiêu điểm chính F.

+ Giao điểm S’ của chùm tia ló tương ứng với chùm tia tới xuất phát từ S chính là ảnh của S.

Nội dung 6: Dựng ảnh của một vật qua thấu kính

Theo em, ta dựng ảnh của một vật qua thấu kính bằng cách nào?

Video trình bày nội dung:

Quy ước:

• Mũi tên nét liền: ảnh thật
• Mũi tên nét đứt: ảnh ảo.

………..

Nội dung video Bài 8: Thấu kính còn nhiều phần rất hấp dẫn và thú vị. Hãy cùng đăng kí để tham gia học bài và củng cố kiến thức thông qua hoạt động luyện tập và vận dụng trong video.