Slide bài giảng Khoa học tự nhiên 9 Chân trời bài 33: Khai thác nhiên liệu hóa thạch

Tóm lược nội dung

BÀI 33. KHAI THÁC NHIÊN LIỆU HOÁ THẠCH

Mở đầu: Được phát hiện và sử dụng phổ biến từ rất lâu, nhiên liệu hoá thạch đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình phát triển của xã hội. Tuy nhiên, việc sử dụng không có kế hoạch làm cho trữ lượng nguồn nhiên liệu ngày một cạn kiệt. Nhiên liệu hoá thạch là gì? Thực trạng khai thác nhiên liệu hoá thạch hiện nay như thế nào? Có những giải pháp nào hạn chế việc sử dụng nhiên liệu hoá thạch?

Trả lời rút gọn:

Nhiên liệu hoá thạch là nhiên liệu được tạo thành từ quá trình phân hủy xác sinh vật bị chôn vùi cách đây hàng trăm triệu năm. Dầu mỏ (hoặc dầu thô), than đá, khí mỏ dầu và khí thiên nhiên được gọi chung là nhiên liệu hóa thạch.

Thực trạng khai thác nhiên liệu hoá thạch hiện nay:

+Tình trạng cạn kiệt tài nguyên: Theo ước tính, với tốc độ khai thác hiện nay, các nguồn nhiên liệu hóa thạch nhanh chóng cạn kiệt trong thời gian không xa.

+Gây ô nhiễm môi trường: Quá trình khai thác và sử dụng nhiên liệu hóa thạch tạo ra nhiều chất thải độc hại, gây ô nhiễm môi trường, đặc biệt là ô nhiễm không khí và biến đổi khí hậu.

+Ảnh hưởng đến an ninh năng lượng: gia tăng rủi ro về an ninh năng lượng, khi các nguồn cung cấp nhiên liệu hóa thạch có thể bị gián đoạn do chiến tranh, thiên tai hoặc các yếu tố khác.

Những giải pháp nào hạn chế việc sử dụng nhiên liệu hoá thạch: sử dụng nguồn nhiên liệu thân thiện với môi trường như: nhiên liệu sinh học (xăng sinh học E5, khí biogas,), năng lượng điện, năng lượng từ gió, mặt trời

1. NHIÊN LIỆU HOÁ THẠCH

Câu 1: Hãy cho biết trong gia đình em đang sử dụng nhiên liệu hoá thạch nào

Trả lời rút gọn:

Trong gia đình em đang sử dụng nhiên liệu hoá thạch Bình gas dùng cho bếp gas; xăng làm nhiên liệu cho xe máy, ô tô; than làm chất đốt cho bếp lửa…

Luyện tập: Các nguồn nhiên liệu hoá thạch sẽ ra sao nếu con người vẫn tiếp tục khai thác ồ ạt như hiện nay? Có thể tái tạo các nguồn nhiên liệu hoá thạch này không?

Trả lời rút gọn:

Các nguồn nhiên liệu hoá thạch sẽ cạn kiệt nếu con người vẫn tiếp tục khai thác ồ ạt như hiện nay. Không thể tái tạo các nguồn nhiên liệu hoá thạch này.

2. THỰC TRẠNG KHAI THÁC VÀ SỬ DỤNG NHIÊN LIỆU HOÁ THẠCH HIỆN NAY

Câu 2: Nhiên liệu hoá thạch được sử dụng trong đời sống như thế nào?

Trả lời rút gọn:

+Cung cấp năng lượng cho nhiều hoạt động của con người: nhiên liệu hóa thạch được sử dụng trong các phương tiện giao thông, nhà máy điện, hệ thống sưởi ấm, nấu nướng… góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội.

+Cung cấp nguyên liệu cho nhiều ngành công nghiệp: nhiên liệu hóa thạch được sử dụng để sản xuất nhựa, chất dẻo, phân bón, hóa chất, … nhằm đáp ứng nhu cầu vật chất của con người.

Luyện tập: Vì sao nguồn nhiên liệu hoá thạch có đóng góp rất lớn trong cuộc cách mạng công nghiệp trên toàn thế giới?

Trả lời rút gọn:

Bởi vì đây chính là nguồn cung cấp nguyên liệu cho nhiều ngành công nghiệp nên có đóng góp lớn. Đây là nguồn năng lượng sẵn có nên thời gian khai thác nhanh và dễ sử dụng. Các loại nhiên liệu như than đá, dầu tương đối dễ khai thác, chế biến, mua bán, trao đổi, vận chuyển. 

Câu 3: Em hãy cho biết thực trạng khai thác các nguồn nhiên liệu hoá thạch trên thế giới và tại Việt Nam

Trả lời rút gọn:

Thực trạng khai thác các nguồn nhiên liệu hoá thạch trên thế giới

+Tình trạng cạn kiệt tài nguyên: theo ước tính, với tốc độ khai thác hiện nay, các nguồn nhiên liệu hóa thạch nhanh chóng cạn kiệt trong thời gian không xa.

+Gây ô nhiễm môi trường: Quá trình khai thác và sử dụng nhiên liệu hóa thạch tạo ra nhiều chất thải độc hại, gây ô nhiễm môi trường, đặc biệt là ô nhiễm không khí và biến đổi khí hậu.

+Ảnh hưởng đến an ninh gia tăng rủi ro về an ninh năng lượng, khi các nguồn cung cấp nhiên liệu hóa thạch có thể bị gián đoạn do chiến tranh, thiên tai hoặc các yếu tố khác.

Thực trạng khai thác các nguồn nhiên liệu hoá thạch tại Việt Nam

Việc khai thác nhiên liệu hóa thạch ở Việt Nam đang diễn ra với quy mô ngày càng lớn, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Tuy nhiên, việc khai thác này cũng gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường, như ô nhiễm không khí, nguồn nước, đất đai,... trữ lượng các loại nhiên liệu cũng đang dần cạn kiệt.

3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP HẠN CHẾ SỬ DỤNG NHIÊN LIỆU HOÁ THẠCH

Câu 4: Vì sao cần phải đưa ra các giải pháp hạn chế việc sử dụng nhiên liệu hoá thạch?

Trả lời rút gọn:

Nhiên liệu hóa thạch là nguồn năng lượng chủ yếu của thế giới hiện nay. Trữ lượng các loại nhiên liệu này đang dần cạn kiệt do việc khai thác nhiên liệu hóa thạch đang diễn ra với quy mô ngày càng lớn để đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Việc khai thác, sử dụng nhiên liệu hóa thạch gây ra nhiều tác động tiêu cực đến môi trường như ô nhiễm không khí, nguồn nước, đất đai…

Luyện tập: Nước ta đang sử dụng nguồn nhiên liệu nào thân thiện với môi trường để góp phần bảo vệ môi trường và giảm dần việc sử dụng nhiên liệu hoá thạch?

Trả lời rút gọn:

Nước ta đang sử dụng nguồn nhiên liệu thân thiện với môi trường như: nhiên liệu sinh học (xăng sinh học E5, khí biogas,), năng lượng điện, năng lượng từ gió, mặt trời…

Vận dụng: Xe điện là một trong các giải pháp thay thế hiệu quả cho một số phương tiện giao thông gây ô nhiệm như hiện nay. Em hãy cho biết ưu và nhược điểm của việc sử dụng xe chạy bằng điện thay thế xe chạy bằng nhiên liệu xăng dầu

Trả lời rút gọn:

Xe điện là một trong các giải pháp thay thế hiệu quả cho một số phương tiện giao thông gây ô nhiệm như hiện nay

 Ưu điểm:

+Thân thiện với môi trường

+Ít hư hỏng

+Lý tưởng cho mục đích sử dụng trong đô thị

+Tiết kiệm chi phí nhiên liệu vận hành

Nhược điểm:

+Hạn chế về cơ sở hạ tầng cho các trạm sạc điện

+Phạm vi chạy tối đa vẫn còn hạn chế

+Giá thành vẫn còn cao