Slide bài giảng Hoá học 11 chân trời bài 10: Công thức phân tử hợp chất hữu cơ

Tóm lược nội dung

BÀI 10: CÔNG THỨC PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Phổ khối lượng (Mass spectrometry - MS) thường được sử dụng để xác định nguyên tử khối, phân tử khối của các chất và hàm lượng đồng vị bền của một số nguyên tố với độ dinh dưỡng chính xác cao. Xác định được phân tử khối là một trong những yếu tố quan trọng trong việc lập công thức phân tử hợp chất hữu cơ. Từ dữ liệu phân tích nguyên tố và phân tử khối, công thức phân tử của hợp chất hữu cơ được xác định như thế nào?

NỘI DUNG BÀI HỌC GỒM

•  Xác định phân tử khối của hợp chất hữu cơ
• Công thức phân tử hợp chất hữu cơ
• Luyện tập
• Vận dụng

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Xác định phân tử khối của hợp chất hữu cơ

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Phổ khối lượng có thể cho biết thông tin gì?

Nội dung ghi nhớ:

- Phổ khối lượng có thể cho biết thông tin về phân tử khối của hợp chất hữu cơ thông qua mảnh ion phân tử thường ứng với tín hiệu có giá trị m/z lớn nhất.

Hoạt động 2: Công thức phân tử hợp chất hữu cơ

Gv yêu cầu HS trao đổi theo nhóm: 

Từ phổ khối lượng, làm thế nào để xác định phân tử khối của hợp chất hữu cơ đang được nghiên cứu?

Những bước nào cần thực hiện để thiết lập công thức phân tử của hợp chất hữu cơ từ dữ liệu phân tích nguyên tố và phân tử khối?

Nội dung ghi nhớ:

- Từ phổ khối lượng để xác định phân tử khối của hợp chất hữu cơ cần khảo sát, ta tìm mảnh ion phân tử, thường mảnh m/z lớn nhất trên phổ, từ đó biết được phân tử khối của hợp chất hữu cơ.

- Thiết lập công thức phân tử hợp chất hữu cơ  từ dữ liệu phân tích nguyên tố và phân tử khối

+ Bước 1: Đặt công thức tổng quát C_xH_yO_zN_t

+ Bước 2: Dựa vào phổ khối lượng, xác định phân tử khối của hợp chất hữu cơ

+Bước 3: Xác định số nguyên tử C, H, O, N (tương ứng với các chỉ số x, y, z, t)

x=%mC.M12.100;

y=%mH.M1.100;

z=%mO.M16.100;

t=%mN.M14.100

+ Bước 4: Kết luận CTPT của hợp chất hữu cơ.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Phân tích chất hữu cơ X chứa C, H, O ta có:

mC : mH : mO = 2,24 : 0,357 : 2. Công thức đơn giản nhất của X là:

A. C6H12O4          

B. CH3O

C. C3H6O2          

D. C3H6O

Câu 2: Một hiđrocabon X ở thể khí có tỉ khối hơi so với hiđro là 15. Công thức phân tử của X là:

A. C2H6          

B. CH4

C. C2H4          

D. C2H2

Câu 3: Phần trăm theo khối lượng nguyên tử cacbon (C) trong phân tử C2H6O là

A. 52,17%           

B. 13,04%           

C. 34,78%           

D. Không xác định được

Câu 4: Đốt cháy 3,7g chất hữu cơ X (C, H, O) dùng vừa đủ 6,72 lít oxi (đktc) và thu được 0,25 mol H2O. Công thức phân tử của X là: (biết 70 < MX < 83)

A. C2H5O          

B. C4H8O

C. C3H6O          

D. C4H10O

Câu 5: Tỉ khối hơi cuả chất X so với hiđro bằng 44. Phân tử khối của X là

A. 44   

B. 46   

C. 22   

D. 88.

Nội dung ghi nhớ:

Câu 1: C

Câu 2: A

Câu 3: A

Câu 4: D

Câu 5: D

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Một hợp chất hữu cơ Y có các thành phần khối lượng là 32% C, 6,67% H, 18,67% N, và phần còn lại là O. Công thức phân tử của hợp chất này được xác định từ phổ khối lượng với peak ion phân tử có giá trị m/z lớn nhất. Hãy lập công thức phân tử của Y.

Câu 2: Một hydrocarbon X ở dạng khí có tỉ khối so với hydrogen là 15. Hãy xác định công thức phân tử của X.