Slide bài giảng Địa lí 11 kết nối bài 13: Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN)

Tóm lược nội dung

BÀI 13: HIỆP HỘI CÁC QUỐC GIA ĐÔNG NAM Á (ASEAN)

MỞ ĐẦU

Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á ( ASEAN) được thành lập cách đây hơn nửa thế kỉ nhằm thúc đẩy hợp tác liên chính phủ trong tất cả các lĩnh vực. ASEAN có gì giống và khác biệt so với các tổ chức liên kết khu vực khác trên thế giới? Những thành tựu và thách thức mà ASEAN đã đạt được và đang đối mặt là gì?

Trả lời rút gọn:

Giống nhau:

- ASEAN và Liên minh châu Âu (EU) là tổ chức của các quốc gia có vị trí địa lí và kinh tế tương đồng, hợp tác để tăng cường khả năng cạnh tranh với các quốc gia ngoài khối.

Khác nhau:

- ASEAN là tổ chức liên kết khu vực đang phát triển, trong khi EU là một liên minh châu Âu đã phát triển.

- ASEAN đã đạt được thành tựu trong tăng trưởng kinh tế và cải thiện đời sống nhân dân, nhưng vẫn đối mặt với thách thức của sự không đồng đều trong phát triển và một số vấn đề xã hội như nghèo đói và bất ổn.

I. MỤC TIÊU VÀ CƠ CHẾ HOẠT ĐỘNG CỦA ASEAN

1. Mục tiêu

Nhiệm vụ 1: Dựa vào thông tin mục I và kiến thức đã học ở bài 9, hãy:

CH1: Nêu mục tiêu của ASEAN.

Trả lời rút gọn:

- ASEAN được thành lập vào năm 1967 với 5 thành viên ban đầu và hiện đã mở rộng lên 10 thành viên.

- Mục tiêu của tổ chức này bao gồm thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng khu vực hòa bình và ổn định, giải quyết mâu thuẫn nội bộ và bên ngoài, nhằm tạo nền đoàn kết và hợp tác cho một ASEAN hòa bình, ổn định và phát triển.

CH2: So sánh mục tiêu của ASEAN và EU

Trả lời rút gọn:

EU được thành lập để hợp tác giữa các thành viên không chỉ trong kinh tế và tiền tệ mà còn trong chính trị, đối ngoại và an ninh chung.

2. Cơ chế hoạt động

CH: Dựa vào thông tin trong mục 2, hãy trình bày về cơ chế hoạt động của ASEAN.

Trả lời rút gọn:

- ASEAN có cơ chế hợp tác đa dạng bao gồm thông qua diễn đàn, hiệp ước, hội nghị, dự án phát triển, Khu vực Thương mại Tự do ASEAN, và hoạt động văn hóa, thể thao.

II. MỘT SỐ HỢP TÁC CỦA ASEAN.

CH: Dựa vào thông tin mục II, hãy trình bày một số hợp tác về kinh tế, văn hóa, y tế giữa các nước ASEAN.

Trả lời rút gọn:

* Kinh tế:

- Hợp tác kinh tế nhằm tận dụng lợi thế tự nhiên và nhân khẩu để phát triển đất nước.

- Hợp tác nội khối bao gồm Khu vực Thương mại tự do, Hiệp định Thương mại tự do và Cộng đồng Kinh tế.

- Hợp tác đa phương giữa ASEAN và các đối tác như Hoa Kỳ, Nhật Bản, ...

* Văn hóa, y tế:

- Xây dựng cộng đồng văn hóa-xã hội.

- Hợp tác đa chiều bao gồm trao đổi nhân sự, cung cấp dịch vụ giáo dục qua biên giới, tổ chức hội nghị bộ trưởng giáo dục.

- Thành lập kho dự phòng vật tư y tế khẩn cấp.

- Tổ chức các sự kiện thể thao khu vực như SEA Games.

III. THÀNH TỰU VÀ THÁCH THỨC.

CH: Dựa vào thông tin mục III, hãy phân tích các thành tựu và thách thức của ASEAN.

Trả lời rút gọn:

Thành tựu:

* Kinh tế:

- GDP năm 2016 đạt 2,5 nghìn tỉ USD.

- Cán cân xuất nhập khẩu dương.

- Tốc độ tăng trưởng kinh tế khá cao, mặc dù chưa đều và vững chắc.

* Chính trị-xã hội:

- 10/11 quốc gia trong khu vực tham gia ASEAN.

- Đời sống nhân dân được cải thiện.

- Nhiều đô thị như Xingapo, Giacacta, Băng Cốc... phát triển theo trình độ của các nước tiên tiến.

- Môi trường hòa bình, ổn định được tạo dựng trong khu vực.

Thách thức:

- Tăng trưởng kinh tế không đồng đều, chênh lệch phát triển gây nguy cơ tụt hậu cho một số quốc gia.

- Đối mặt với một phần dân số sống dưới mức nghèo, làm chậm tiến trình phát triển và tăng nguy cơ xã hội bất ổn.

- Tình trạng bạo loạn, khủng bố vẫn còn tồn tại, gây ra mất ổn định ở một số quốc gia cục bộ.

IV. SỰ HỢP TÁC VÀ VAI TRÒ CỦA VIỆT NAM TRONG ASEAN

Nhiệm vụ 5: Dựa vào thông tin mục IV, hãy:

CH1: Chứng minh sự hợp tác đa dạng của Việt Nam trong ASEAN. 

Trả lời rút gọn:

- Việt Nam gia nhập ASEAN vào 1995, thúc đẩy cơ chế hợp tác chung.

- Tham gia các hội nghị như ASCC, ADMM.

- Ký kết các hiệp định như DOC, RCEP.

- Tham gia các diễn đàn kinh tế, văn hóa và biển.

- Thực hiện các dự án hợp tác như mạng lưới điện.

CH2: Nêu vai trò của Việt Nam trong ASEAN

Trả lời rút gọn:

- Việt Nam là thành viên tích cực nhất, đưa ra nhiều sáng kiến thúc đẩy liên kết nội và ngoại khối, góp phần vào sự phát triển cộng đồng.

- Đóng vai trò quan trọng trong việc kết nạp thành viên mới.

- Thúc đẩy kí kết các tuyên bố, thể chế và hợp tác xây dựng hiến chương.

- Đảm nhận vai trò tổ chức nhiều hội nghị quan trọng.

LUYỆN TẬP- VẬN DỤNG

Luyện tập

CH: Vì sao nói Việt Nam là một trong những quốc gia tích cực nhất trong ASEAN? 

Trả lời rút gọn:

Việt Nam là thành viên tích cực, đề xuất nhiều sáng kiến thúc đẩy liên kết nội và ngoại khối, góp phần vào sự phát triển chung của cộng đồng.

Vận dụng

CH: Tìm hiểu về Hiến chương của ASEAN

Trả lời rút gọn:

- Hiến chương ASEAN, đăng kí với Ban thư ký của Liên hợp quốc theo Điều 102, Khoản 1 của Hiến chương Liên hợp quốc, đóng vai trò là nền tảng pháp lí vững chắc của Cộng đồng ASEAN.

- Nó cung cấp tư cách pháp lí và khung thể chế cho ASEAN, mã hóa qui tắc, giá trị và đặt mục tiêu rõ ràng về trách nhiệm và nghĩa vụ tuân thủ của các quốc gia thành viên.

- Hiến chương có hiệu lực từ ngày 15/12/2008 sau Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN (AMM) tại Jakarta, Indonesia.