Slide bài giảng địa lí 10 cánh diều bài 27: Địa lí giao thông vận tải và bưu chính viễn thông

Tóm lược nội dung

BÀI 27. ĐỊA LÍ GIAO THÔNG VẬN TẢI VÀ BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG

Giao thông vận tải

Câu 1: Đọc thông tin, hãy cho biết vai trò của giao thông vận tải. Lấy ví dụ cụ thể.

Trả lời:

• Thúc đẩy hoạt động sản xuất và là cầu nói giúp các ngành kinh tế phát triển.  
• Phục vụ nhu cầu đi lại của toàn xã hội, là cầu nối giữa các địa phương, là phương tiện giúp các nước giao lưu và hội nhập, giải quyết việc làm cho người lao động...
• Tạo ra sự liên kết giữa các quốc gia, vùng lãnh thổ, làm cho khoảng cách địa lí được rút ngắn lại.
• Góp phần khai thác các nguồn tài nguyên thiên nhiên.

Câu 2: Đọc thông tin và quan sát hình 27.1, hãy nêu đặc điểm của giao thông vận tải. 

Trả lời:

• Đối tượng chính là con người và những sản phẩm vật chất do con người tạo ra.
• Sản phẩm là sự chuyên chở người và hàng hoá từ nơi này đến nơi khác.-
• Sử dụng nhiều nguyên, nhiên, vật liệu từ các ngành kinh tế khác.
• Có sự phân bố đặc thù, theo mạng lưới với các tuyến và đầu mối giao thông.

Câu 3: Quan sát hình 27.2, hãy tìm ví dụ làm rõ ảnh hưởng của một trong ba nhóm nhân tố đến sự phát triển và phân bố giao thông vận tải.

Trả lời:

Ví dụ về ảnh hưởng của vị trí, lãnh thổ:

Nước ta có có thể phát triển nhiều loại hình vận tải theo chiều bắc - nam (đường bộ, đường biển, đường hàng không...), một số tuyến đường dễ bị chia cắt bởi thiên tai, đặc biệt là tuyến giao thông bắc – nam thường bị bão, lụt, nước biển phá hỏng gây ách tắc giao thông.

Câu 4: Đọc thông tin, hãy cho biết tình hình phát triển và phân bố của ngành giao thông vận tải đường ô tô trên thế giới.

Trả lời:

- Tình hình phát triển:

• Giao thông vận tải đường ô tô chiếm ưu thế trong các loại hình vận tải.
• Mạng lưới ngày cảng mở rộng, chất lượng và phương tiện ngày càng hiện đại, thân thiện với môi trường.
• Tổng chiều dài đường ô tô không ngừng tăng lên 

- Phân bố: Hoa Kỳ, Trung Quốc, Ấn Độ, Bra-xin, Liên bang Nga,...

Câu 5: Đọc thông tin và quan sát hình 27.3, hãy cho biết tình hình phát triển và phân bố của ngành giao thông vận tải đường đường sắt trên thế giới.

Trả lời:

- Tình hình phát triển:

• Nhờ những đổi mới về sức kéo, toa xe, đường ray và công nghệ mà vận tải đường sắt ngày càng phát triển 
• Có ưu thế vận chuyên được hàng hoá nặng trên những tuyến đường dài với tốc độ khá nhanh và ổn định, giúp giá rẻ hơn vận tải ô tô, mức độ an toàn và sự tiện nghi cao, ít gây tai nạn. 
• Không linh hoạt

- Phân bố: Mạng lưới phân bố không đồng đều theo châu lục và các quốc gia.

Câu 6: Đọc thông tin và quan sát hình 27.4, hãy cho biết tình hình phát triển và phân bố của ngành giao thông vận tải đường sông, hồ trên thế giới.

Trả lời:

- Tình hình phát triển: 

• Nhiều sông ngòi được cải tạo.
• Đào nhiều kênh nối các hệ thống sông với nhau.
• Phương tiện được cải tiến, tốc độ tăng.

- Phân bố: Những hệ thống sông, hồ có khả năng giao thông lớn là: sông Đa-nuýp, Rainơ, Von-ga,... (châu Âu), sông Mê Công, Dương Tử,... (châu Á), sông Mi-xi-xi-pi, Ngũ Hồ... (châu Mỹ). 

Câu 7: Đọc thông tin và quan sát hình 27.5, hãy:

- Nêu rõ vai trò của giao thông vận tải đường biển.

- Trình bày tình hình phát triển và phân bố của ngành giao thông vận tải đường biển.

Trả lời:

* Vai trò:

 - Là một trong những ngành chủ lực của Việt Nam 

 - Góp phần mở rộng giao lưu kinh tế, văn hoá giữa các vùng, các nước, thúc đẩy kinh tế — xã hội phát triển.

 - Mở ra cơ hội việc làm, đáp ứng nhu cầu, giải quyết các vấn đề nhức nhối của xã hội như thất nghiệp, đói nghèo.

* Tình hình phát triển:

 - Đảm nhiệm 3/5 khối lượng luân chuyển hàng hoá của tất cả các phương tiện vận tải trên thế giới, trong đó có dầu mỏ và sản phẩm của dầu mỏ. 

 - Trên thế giới đang phát triển mạnh việc chuyên chở bằng tàu container, đảm bảo an toàn hơn và bốc dỡ hàng hoá nhanh hơn.

* Phân bố: Có 2/3 số hải cảng nằm ở hai bên bờ đối diện Đại Tây Dương. 

Câu 8: Đọc thông tin và quan sát hình 27.7, hãy cho biết tình hình phát triển và phân bố của ngành giao thông vận tải hàng không trên thế giới.

Trả lời:

* Tình hình phát triển:

 - Vẫn giữ quan trọng trong việc đảm bảo giao lưu giữa các vùng của mỗi nước và các nước trên thế giới.

- Các sân bay quốc tế tăng lên không ngừng cả về số sân bay và số lượt hành khách vận chuyển

* Phân bố: Các tuyến hàng không nhộn nhịp nhất là tuyến vượt Đại Tây Dương nói châu Âu với Bắc Mỹ và Nam Mỹ, các tuyến nổi Hoa Kỳ với các nước khu vực châu Á — Thái Bình Dương.

Bưu chính viễn thông

Câu 1: Đọc thông tin và quan sát hình 27.8, hãy nêu vai trò của ngành bưu chính viễn thông. Lấy ví dụ cụ thể.

Trả lời:

* Vai trò:

- Tạo ra những điều kiện cần thiết cho các hoạt động kinh tế phát triển; tác động đến quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá; thay đổi cách thức tố chức nền kinh tế.

- Góp phần thực hiện giao lưu giữa các vùng lãnh thổ, thúc đẩy quá trình toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế.

- Tác động tích cực đến phát triển xã hội, nâng cao đời sống vật chất, văn hoá, tinh thần và đảm bảo an ninh quốc gia.

Câu 2: Quan sát hình 27.9, hãy nêu đặc điểm của ngành bưu chính viễn thông.

Trả lời:

• Tạo ra mạng lưới bưu chính và mạng lưới truyền thông tin đến mọi nơi trong nước và các địa điểm cách xa nhau trên Trái Đất, phục vụ nhu cầu sản xuất và xã hội.
• Nhận, vận chuyển và chuyển phát bằng các phương thức khác nhau qua mạng bưu chính.
• Sử dụng các thiết bị kết hợp với vệ tinh và internet cung ứng dịch vụ từ xa không cần sự tiếp xúc trực tiếp giữa người cung ứng và người tiêu dùng dịch vụ.
• Sử dụng dịch vụ của nhiều ngành

Câu 3: Đọc thông tin, hãy lựa chọn, phân tích một hoặc hai nhân tố ảnh hưởng tới sự phát triển và phân bố ngành bưu chính viễn thông.

Trả lời:

Trình độ phát triển kinh tế: kinh tế càng phát triển, nhu cầu dịch vụ bưu chính viễn thông ngày càng nhiều, quy mô của ngành ngày càng lớn, tốc độ tăng trưởng nhanh.

=> Ví dụ: Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông quân đội Viettel trở thành doanh nghiệp viễn thông và công nghệ thông tin số 1 Việt Nam, đặt mục tiêu chuyển dịch thành một doanh nghiệp viễn thông số, có dịch vụ khách hàng và trải nghiệm khách hàng số 1 tại Việt Nam; tiên phong về công nghệ 5G, IoT, hoàn thiện hệ sinh thái sản phẩm dịch vụ số, đưa tỷ trọng doanh thu dịch vụ số tương đương với các nhà mạng trong khu vực và trên thế giới.

Câu 4: Đọc thông tin, hãy trình bày tình hình phát triển và phân bố của ngành bưu chính.

Trả lời:

- Tình hình phát triển:

• Nhiều dịch vụ và cách thức chuyển phát mới đã xuất hiện.
• Mạng bưu cục không ngừng mở rộng và nâng cấp.
• Nhiều dịch vụ mới với chất lượng cao ra đời (chuyển phát nhanh, chuyển tiền nhanh, điện hoa, tiết kiệm qua bưu điện,...).

- Phân bố: Mọi quốc gia và người dân đều sử dụng dịch vụ bưu chính.

Câu 5: Đọc thông tin, hãy nêu tình hình phát triển và phân bố của ngành viễn thông.

Trả lời:

* Tình hình phát triển:

- Đa dạng, phong phú, diễn ra với tốc độ nhanh.

- Công nghệ ngày càng hiện đại (công nghệ số, thực tế ảo,…)

- Dịch vụ viễn thông đóng góp tới 1/5 GDP toàn cầu.

* Phân bố: rộng khắp toàn thế giới.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Hãy lập bảng theo mẫu sau để thấy được đặc điểm của các loại hình giao thông vận tải.

Trả lời:

Câu 2: Phân biệt hoạt động bưu chính và viễn thông.

Trả lời:

VẬN DỤNG

Câu 1: Hãy thu thập thông tin tìm hiểu về một loại hình giao thông vận tải hoặc dịch vụ bưu chính viễn thông ở địa phương em.

Trả lời:

Cảng biển ở Thành phố Hồ Chí Minh

• Trung bình hằng ngày có khoảng 19.000 đến 20.000 lượt xe ô tô, đặc biệt, có ngày lên đến 26.000 lượt xe ra vào Cảng Cát Lái. 
• Cảng biển thành phố Hồ Chí Minh là cảng biển tổng hợp đầu mối khu vực loại 1 với sản lượng hàng hóa lưu thông cao nhất cả nước. 
• Theo dự báo, lượng hàng hóa thông qua cảng biển thành phố đến năm 2030 đạt 236,9 triệu tấn, trong đó, riêng lượng hàng container khoảng 9,14 triệu teus (đơn vị đo sức chứa của tàu hoặc bến container).