Một con lắc lò xo gồm một lò xo nhẹ có độ cứng k, được treo thẳng đứng vào một giá cố định và một vật có khối lượng m = 100 g. Khi vật ở vị trí cân bằng O,...

Bài tập 5.12. Một con lắc lò xo gồm một lò xo nhẹ có độ cứng k, được treo thẳng đứng vào một giá cố định và một vật có khối lượng m = 100 g. Khi vật ở vị trí cân bằng O, lò xo dãn 2,5 cm. Kéo vật dọc theo trục của lò xo xuống dưới cách vị trí cân bằng O một đoạn 2 cm rồi truyền cho nó vận tốc có độ lớn $40\sqrt{3}$ cm/s theo phương thẳng đứng, hướng xuống dưới. Chọn trục toạ độ Ox theo phương thẳng đứng, gốc tại O, chiều dương hướng lên trên, gốc thời gian là lúc vật bắt đầu dao động. Lấy g = 10 m/s$^{2}$. Biết chiều dài tự nhiên của của lò xo là 50 cm.

a) Tính độ cứng của lò xo, viết phương trình dao động và tính cơ năng dao động của vật.

b) Xác định li độ và vận tốc của vật khi thế năng dao động bằng $\frac{1}{3}$ động năng.

c) Tính thế năng dao động, động năng và vận tốc của vật tại vị trí có li độ x = $2\sqrt{2}$ cm

d) Tính chiều dài, lực đàn hồi cực đại, cực tiểu của lò xo trong quá trình dao động.


a) Gọi $\Delta l_{0}$ là độ dãn của lò xo tại vị trí cân bằng, ta có: $\Delta l_{0} = 2,5cm = 25m$

Tại vị trí cân bằng: $k. \Delta l_{0} =mg \Rightarrow k = \frac{mg}{\Delta l_{0}} = \frac{0,1. 10}{25} = 40$ N/m.

$\omega = \sqrt{\frac{k}{m}} = \sqrt{\frac{40}{0,1}} = 20$ rad/s

Theo đề bài, khi t = 0 thì x = - 2 cm và v = $- 40\sqrt{3}$ cm/s

$\Rightarrow A = \sqrt{x^{2} + \frac{v^{2}}{\omega^{2}}} = \sqrt{(- 2)^{2} +\frac{(40\sqrt{3})^{2}}{20^{2}}} = 4$cm .

Khi t = 0 thì $x = - \frac{A}{2}$ và v < 0 nên $\varphi = \frac{2\pi}{3}$ phương trình dao động là:

$x = 4cos(20t + \frac{2\pi}{3})$ (cm)

Cơ năng của dao động:

$W = \frac{1}{2}m\omega^{2}A^{2} = \frac{1}{2}.0,1(20\pi)^{2}.(0,04)^{2}=0,032$ J.

b) Khi thế năng bằng $\frac{1}{3}$ động năng:

$W_{t} = \frac{1}{3}W_{đ}\Leftrightarrow W=4W_{t}\Leftrightarrow \frac{1}{2}m\omega^{2}A^{2} = 4.\frac{1}{2}m\omega^{2}x ^ {2}$ .

$\Rightarrow x= \pm \frac{A}{2} = \pm 2 cm$;

$W_{t} =\frac{W}{4} \Rightarrow W_{đ} = \frac{3W}{4} =\frac{3.0,032}{4} = 0,024$ J .

$\Rightarrow v = \pm\sqrt{\frac{2W_{đ}}{m}} = \pm\sqrt{\frac{2.0,024}{0,1}} = \pm\frac{2\sqrt{3}}{5}$ m/s.

c) Khi $x = 0.02\sqrt{2}$ m, ta có thế năng:

$W_{t} = \frac{1}{2}m\omega^{2}x^{2} = \frac{1}{2}.0,1(20)^{2}.(0,02\sqrt{2})^{2} =0,016$ J.

Động năng $W_{đ} = W - W_{t} = 0,032 – 0,016 = 0,016$ J

Vận tốc của vật khi đó: $v = \pm\sqrt{\frac{2W_{đ}}{m}} =\pm\sqrt{\frac{2.0,016}{0,1}}= \pm\frac{2\sqrt{2}}{5}$ m/s

d) Khi lực đàn hồi của lò xo tác dụng lên giá treo đạt cực đại thì độ biến dạng của lò xo là:

$\Delta l_{max} =(\Delta l_{0} +A)$

=> Lực đàn hồi cực đại $F_{max} =k(\Delta l_{0}+A)=40(2,5+4).10^{-2} =2,6 N$.

Lò xo có chiều dài cực đại: $l_{max}=(l_{0} + \Delta l_{0} +A)=50+2,5+4=56,5$ cm

Vì A > $\Delta l$, nên trong quá trình dao động có lúc vật qua vị trí lò xo không biến dạng, khi đó: $\Delta l_{min} =0 \Rightarrow$ Lực đàn hồi cực tiểu $F_{min} =0$ Khi đó, lò xo có chiều dài tự nhiên: $l_{0} = 50$ cm.


Giải những bài tập khác

Bình luận

Giải bài tập những môn khác