BÀI 27: ỨNG DỤNG VI SINH VẬT TRONG THỰC TIỄN

(2 tiết)

 I. MỤC TIÊU

1. Về kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

-       Trình bày được cơ sở khoa học của việc ứng dụng vi sinh vật vào thực tiễn.

-       Trình bày được một số ứng dụng vi sinh vật trong thực tiễn (sản xuất và bảo quản thực phẩm, sản xuát thuốc, xử lí môi trường …)

2. Về năng lực

- Năng lực sinh học:

·      Nhận thức sinh học:

+ Trình bày được cơ sở khoa học của việc ứng dụng vi sinh vật trong thực tiễn.

+ Trình bày được một số ứng dụng vi sinh vật trong thực tiễn.

·      Tìm hiểu thế giới sống: Quan sát và thống kê được các ứng dụng của vi sinh vật ở địa phương em.

·      Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Giải thích được một số ứng dụng của vi sinh vật trong thực tế đời sống tại địa phương (muối chua rau củ quả, làm tương, nấu rượu…).

- Năng lực chung:

·      Tự chủ và tự học:Tìm kiếm, đánh giá và lựa chọn được nguồn tài liệu phù hợp về các ứng dụng của vi sinh vật trong thực tiễn.

·      Giải quyết vấn đề và sáng tạo:Thu thập và làm rõ các thông tin liên quan đến các sản phẩm công nghệ vi sinh vật.

3. Phẩm chất

- Trách nhiệm: Chủ động tích cực tham gia và vận động mọi người sử dụng các sản phẩm ứng dụng công nghệ vi sinh vật thân thiện với môi trường.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

- SGK, SGV, SBT Sinh học, Giáo án.

- Hình ảnh về các sản phẩm và quy trình sản xuất các sản phẩm ứng dụng vi sinh vật trong thực tiễn.

- Sơ đồ tư duy về cơ sở khoa học của ứng dụng vi sinh vật trong thực tiễn.

- Câu hỏi liên quan đến bài học.

- Máy tính, máy chiếu.

2. Đối với học sinh

- SGK, SBT Sinh học 10, vở ghi chép, giấy A4.

- Bảng trắng, bút lông

- Biên bản thảo luận nhóm

- Sơ đồ tư duy về cơ sở khoa học của ứng dụng vi sinh vật trong thực tiễn.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS trong học tập, từ những hiểu biết thực tế để tìm hiểu kiến thức mới.

b. Nội dung: GV tổ chức cho HS thảo luận câu hỏi mở đầu bài học.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS (HS không nhất thiết phải trả lời đúng).

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV đặt vấn đề theo nội dung gợi ý trong SGK: Để bảo quản rau, củ, quả dùng dần vào những tháng trái vụ hoặc khi thời tiết khắc nghiệt, người nông dân thường dùng biện pháp muối chua (len men lactic). Vì sao khi muối chua, thực phẩm không bị các vi sinh vật khác phân hủy và bảo quản được lâu hơn?

- GV dùng kĩ thuật động não, yêu cầu HS nêu cách giải quyết vấn đề trong thời gian 1 phút.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS dựa vào hiểu biết cá nhân và các kiến thức đã học để đưa ra dự đoán về câu trả lời.

- GV khuyến khích HS thoải mái đưa ra câu trả lời.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS xung phong trình bày ý kiến.

- Các HS còn lại đưa ra ý kiến khác (nếu có).

Gợi ý:

+ Khi muối chua, thời gian đầu nhờ tỉ lệ muối 5-6% trong dung dịch muối chua giúp ức chế vi sinh vật gây hư hỏng thực phẩm nhưng vẫn đảm bảo cho các vi khuẩn lên men lactic hoạt động tốt.

+ Thời gian sau, khi các vi khuẩn lên men lactic hoạt động mạnh, sinh ra nhiều acid lactic, tạo môi trường có độ pH thấp nên ức chế được các vi sinh vật gây hư hỏng khác.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV tuyên dương tình thần xây dựng bài của HS và dẫn dắt vào bài học: Trong thực tế, người ta đã ứng dụng vi sinh vật vào rất nhiều lĩnh vực khác nhau. Bài học hôm nay chúng ta sẽ đi tìm hiểu cơ sở khoa học của việc ứng dụng công nghệ vi sinh vật trong thực tiễn, và phân tích một số quy trình ứng dụng công nghệ vi sinh vật trong thực tiễn. Bài 27. Ứng dụng vi sinh vật trong thực tiễn.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu cơ sở khoa học của việc ứng dụng công nghệ vi sinh vật trong thực tiễn.

a. Mục tiêu: Trình bày được cơ sở khoa học của việc ứng dụng vi sinh vật vào thực tiễn.

b. Nội dung:

- GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm và sử dụng kĩ thuật sơ đồ tư duy để HS tóm tắt cơ sở khoa học của các ứng dụng vi sinh vật trong thực tiễn.

- GV tổ chức cho HS hoạt động nhóm để trả lời câu hỏi 1,2 trang 130 SGK.

c. Sản phẩm học tập: HS trình bày được cơ sở khoa học của việc ứng dụng vi sinh vật vào thực tiễn.

d. Tổ chức hoạt động: