CHỦ ĐỀ 3. RÈN LUYỆN BẢN THÂN

Hoạt động 1: Tìm hiểu biểu hiện của người có trách nhiệm

Câu 1: Thảo luận để xác định những biểu hiện của người có trách nhiệm.

Giải rút gọn:

- Trách nhiệm trong công việc: bảo đảm hoàn thành các công việc được giao.

- Trách nhiệm trong việc hỗ trợ người khác: hướng dẫn cách làm, cho lời khuyên. 

- Trách nhiệm trong cuộc sống: 

• Biết coi trọng thời gian.

• Biết chịu trách nhiệm trong mọi việc, hiểu được trách nhiệm phải do nỗ lực mới có được.

• Lập kế hoạch cho mọi thứ.

• Biết cách tập trung.

• Không đổ lỗi và luôn tôn trọng sự cố gắng của người khác.

Câu 2: Chia sẻ về việc thể hiện tính trách nhiệm của bản thân khi thực hiện nhiệm vụ được giao và hỗ trợ người khác cùng tham gia thực hiện nhiệm vụ.

Giải rút gọn:

- Chăm lo học tập tốt, hoàn thành bài tập về nhà và chuẩn bị bài mới trước khi đến lớp.

- Nghiêm chỉnh thực hiện các quy định của nhà trường.

- Có mục đích học tập định hướng tương lai nghề nghiệp rõ ràng.

- Giúp đỡ nhiệt tình, giảng bài cho bạn khi học và làm bài tập nhóm cùng nhau.

Hoạt động 2: Tìm hiểu những việc làm thể hiện sự tự chủ, tự trọng, ý chí vượt khó

Câu 1: Thảo luận để xác định những việc làm thể hiện sự tự chủ, tự trọng và ý chí vượt khó.

Giải rút gọn:

- Việc làm thể hiện sự tự chủ: quyết định tham gia câu lạc bộ phù hợp với sở thích, khả năng của bản thân, không theo người khác hoặc số đông.

- Việc làm thể hiện ý chí vượt khó:  để hoàn thành các nhiệm vụ được giao.

- Việc làm thể hiện sự tự trọng: hoàn thành công việc được giao.

Câu 2: Thảo luận để xác định những việc làm thể hiện sự tự chủ, tự trọng và ý chí vượt khó trong tình huống sau:

“Từ ngày bố mẹ đilàm xa, hai anh em Vinh chuyển đến ở cùng ông bà. Nhờ có tính tự chủ từnhỏ nên Vinh đă sắp xếp thờ gian, phân công công việc hợp lí giữa việc học và giúp đỡ ông bà. Vinh cũng hứa với bố mẹ chăm sóc, bảo ban em trai học hành. Ngoài việc học, giúp đỡ ông bà việc nhà, Vinh còn tranh thủ làm thêm những công việc phù hợp với khả năng của bản thân. Anh họ thắy Vinh vắt vả, muốn giúp đỡ nhưng Vinh nói: "Khi nào thực sự khó khăn, em sẽ nhờ anh và các bác, các cô, các chú giúp". Tuy công việc vắt vả nhưng kết quả học tập của anh em Vinh đều rất tốt. Vinh luôn được thầy yêu, bạn mến và là niểm tự hào của ông bà, bố mẹ”

Giải rút gọn:

- Vinh sắp xếp thời gian, phân công công việc hợp lí giữa việc học và giúp đỡ ông bà. 

- Vinh hứa với bố mẹ chăm sóc em, bảo ban em học hành. 

- Vinh giúp đỡ ông bà. 

- Vinh tranh thủ làm thêm những công việc phù hợp với khả năng của bản thân. 

- Khi thật sự khó khăn, Vinh mới nhờ đến sự giúp đỡ của các bác, các cô chú. 

- Kết quả học tập của Vinh rất tốt. 

Câu 3: Chia sẻ về việc thực hiện sự tự chủ, tự trọng, ý chí vượt khó của bản thân.

Giải rút gọn:

*Gợi ý: học sinh chia sẻ về việc thực hiện sự tự chủ, tự trọng, ý chí vượt khó của bản thân.

Hoạt động 3: Tìm hiểu biểu hiện của người có tư duy phản biện

Câu 1: Thảo luận để xác định biểu hiện của người có tư duy phản biện.

Giải rút gọn:

• Luôn tự đặt nhiều câu hỏi về sự vật, hiện tượng. 

• Luôn suy nghĩ từ nhiều góc độ khác nhau.

• Luôn chủ động tìm hiểu những lí lẽ và dẫn chứng khi đánh giá.

• Tiếp nhận và phân tích những thông tin, quan điểm trái chiều trước khi đánh giá. 

Câu 2. Xác định các yêu cầu khi tư duy phản biện.

Giải rút gọn:

• Suy nghĩ độc lập.

• Lắng nghe các quan điểm khác nhau.

• Đặt ra các câu hỏi: Như thế nào? Tại sao? Khi nào? Ở đâu? Với ai? Cái gì?

• Cập nhật và sàng lọc, kiểm tra độ tin cậy của thông tin. 

• Tư duy mở. 

• Lắng nghe các quan điểm khác nhau. 

Câu 3. Chia sẻ về những biểu hiện của tư duy phản hiện mà em đã có.

Giải rút gọn:

*Gợi ý: Học sinh chia sẻ về những biểu hiện của tư duy phản hiện mà em đã có.

Hoạt động 4: Tìm hiểu về kế hoạch tài chính cá nhân

Câu 1: Thảo luận về các loại kế hoạch tài chính cá nhân.

Giải rút gọn:

• Kế hoạch tài chính ngắn hạn. (6 - 12 tháng)

• Kế hoạch tài chính trung hạn. (5 năm )

• Kế hoạch tài chính dài hạn. (10 năm)

Câu 2: Thảo luận về cách xây dựng kế hoạch tài chính cá nhân của bạn Trang.

Gợi ý:

- Thời gian thực hiện kế hoạch: 6 tháng.

- Xác định loại kế hoạch: Kế hoạch tài chính. 

- Mục tiêu kế hoạch: mua 1 chiếc máy tính phục vụ học tập, giá 5 triệu đồng.

- Cách thực hiện kế hoạch: 

• Làm rau mầm, nước giải khát, đồ thủ công,....để bán.

• Thu gom giấy báo cũ, vỏ chai,....để bán.

• Tiết kiệm tiền tiêu vặt trong vòng 6 tháng.

Câu 3: Chia sẻ cách xây dựng kế hoạch tài chính cá nhân.

Giải rút gọn:

*Gợi ý: Học sinh chia sẻ cách xây dựng kế hoạch tài chính cá nhân.

Hoạt động 5: Thực hành thể hiện trách nhiệm, tự chủ, tự trọng, ý chí vượt khó

Câu 1: Đề xuất cách thể hiện trách nhiệm, tự chủ, tự trọng và ý chí vượt khó trong các tình huống sau:

Giải rút gọn:

- Tình huống 1: Làm quen và giúp đỡ Quân để bạn tự tin hơn với môi trường mới. Trong học tậ, cùng bạn học tập, giải đáp những thắc mắc, hướng dẫn và chia sẻ những kiến thức mà mình học được với bạn.

- Tình huống 2: Chủ động đề xuất, hướng dẫn và dậy cho Vân kĩ thuật dựng clip và cùng bạn thực hành kĩ thuật dựng clip. 

- Tình huống 3: Động viên, an ủi bạn khi bạn không may gặp phải chấn thương khi luyện tập. Nhắc nhở bạn chú ý giữ gìn sức khỏe để sức khỏe ổn định chờ đến ngày thi đấu.

- Tình huống 4: Ngọc chủ động học cùng và giúp Tuấn trong việc ôn luyện và làm bài tập môn tiếng Anh, để giúp bạn cùng tiến bộ. 

Câu 2: Xác định những việc bản thân cần làm để thể hiện trách nhiệm, tự chủ, tự trọng, ý chí vượt khó để hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Giải rút gọn:

*Gợi ý: Học sinh xác định những việc bản thân cần làm để thể hiện trách nhiệm, tự chủ, tự trọng, ý chí vượt khó để hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Hoạt động 6: Rèn luyện tư duy phản biện

Câu 1: Em hãy sử dụng tư duy phản biện để nhận xét, đánh giá những nhận định sau:

Đại học là con đường ngắn nhất để thành công.

Những người học giỏi bao giờ cũng là những người bạn tuyệt vời.

Giải rút gọn:

*Đối với nhận định "Đại học là con đường ngắn nhất để thành công", tư duy phản biện có thể nhận xét như sau:

- Đại học không phải là con đường ngắn nhất để thành công: Thành công không chỉ phụ thuộc vào việc có bằng cấp đại học mà còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như kỹ năng, kinh nghiệm, mạng lưới quan hệ, may mắn, và cả sự cống hiến và nỗ lực cá nhân.

- Con đường thành công không chỉ có một lựa chọn: Ngoài đại học, còn có nhiều con đường khác để đạt được thành công như học nghề, khởi nghiệp, tự học, hay thậm chí là may mắn và cơ hội. 

- Đại học có thể là một phần trong con đường thành công: Đại học có thể cung cấp kiến thức chuyên môn, kỹ năng phân tích, tư duy logic và mở rộng mạng lưới quan hệ. Tuy nhiên, đại học không đảm bảo thành công và không phải ai không học đại học cũng không thể thành công.

*Về nhận định "Những người học giỏi bao giờ cũng là những người bạn tuyệt vời", tư duy phản biện có thể nhận xét như sau:

- Học giỏi không đồng nghĩa với việc là người bạn tuyệt vời: Học giỏi chỉ thể hiện khả năng học tập và hiểu biết về một lĩnh vực cụ thể. Tuy nhiên, để trở thành người bạn tuyệt vời, cần có những phẩm chất như sự tôn trọng, lòng trắc ẩn,...

-  Những người bạn tuyệt vời không nhất thiết phải học giỏi: Có rất nhiều yếu tố khác nhau trong việc xác định một người bạn tuyệt vời, như lòng trắc ẩn, sự chia sẻ, sự tin tưởng, sự hỗ trợ và sự hiểu biết. Những phẩm chất này không phụ thuộc vào khả năng học tập mà phụ thuộc vào nhân cách và giá trị cá nhân của mỗi người.

Câu 2: Chia sẻ những nhận xét, đánh giá của em và lắng nghe ý kiến đánh giá của các bạn.

Giải rút gọn:

*Gợi ý: học sinh chia sẻ những nhận xét, đánh giá của em và lắng nghe ý kiến đánh giá của các bạn.

Hoạt động 7: Xây dựng và thực hiện kế hoạch tài chính cá nhân của bản thân

Câu 1: Xây dựng và thực hiện kế hoạch tài chính cá nhân của bản thân.

Giải rút gọn:

*Gợi ý: 

- Xác định một mục tiêu ngắn hạn hoặc trung hạn cho bản thân.

- Xây dựng kế hoạch tài chính cá nhân để thực hiện mục tiêu trên. 

- Chia sẻ về kế hoạch tài chính của mình với bạn bè, người thân và lắng nghe ý kiến góp ý của mọi người.

- Điều chỉnh kế hoạch tài chính của bản thân sau khi xin ý kiến tư vấn 

Hoạt động 8: Rèn luyện trách nhiệm, tự trọng, tự chủ, ý chí vượt khó trong việc thực hiện mục tiêu của bản thân

Câu 1: Thực hiện những việc làm cần thiết để rèn luyện trách nhiệm, tự trọng, tự chủ, ý chí vượt khó.

Giải rút gọn:

*Gợi ý: Học sinh tự thực hiện những việc làm cần thiết để rèn luyện

Câu 2: Chia sẻ kết quả và những khó khăn trong quá trình thực hiện.

Giải rút gọn:

*Gợi ý: Học sinh  chia sẻ kết quả và những khó khăn trong quá trình thực hiện.