BÀI 24. CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN CỦA CON NGƯỜI

Khởi động: Giới thiệu với bạn về sự thay đổi của em qua một số bức ảnh.

Giải rút gọn:

Tóc dài hơn, cao hơn, nặng hơn, thông minh hơn,…                                                                     

1. CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN CHÍNH CỦA CON NGƯỜI

Hoạt động khám phá

Quan sát các hình dưới đây và cho biết cuộc đời của con người có thể chia làm mấy giai đoạn chính. 

Giải rút gọn:

4 giai đoạn chính: Tuổi thơ ấu, tuổi vị thành niên, tuổi trưởng thành, tuổi già

2. ĐẶC ĐIỂM NỔI BẬT TỪNG GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN CỦA CON NGƯỜI

a) Tuổi thơ ấu

Hoạt động khám phá

Quan sát hình, đọc thông tin dưới đây và cho biết những đặc điểm nổi bật của tuổi ấu thơ

Giải rút gọn:

- Những đặc điểm nổi bật của tuổi ấu thơ:

+ Khi mới sinh, cơ thể trẻ còn non yếu, chức năng của các cơ quan chưa hoàn chỉnh 

+ Từ 3 đến dưới 6 tuổi: Chiều cao và cân nặng của trẻ tăng nhanh, ngôn ngữ phát triển, thích khám phá xung quanh,...

+ Từ 6 đến 9 tuổi: Chiều cao và cân nặng của trẻ tiếp tục tăng. Hoạt động học tập, trí nhớ và suy nghĩ ngày càng phát triển;…

b) Tuổi vị thành niên

Hoạt động khám phá

Quan sát hình, đọc thông tin dưới đây và cho biết:

- Những đặc điểm nổi bật của tuổi vị thành niên.

- Tuổi dậy thì ở giai đoạn nào của tuổi vị thành niên.

- Đặc điểm của nam và nữ ở tuổi dậy thì.

Giải rút gọn:

- Những đặc điểm nổi bật của tuổi vị thành niên: 

+ Ở tuổi vị thành niên, cơ thể có sự phát triển nhanh về thể chất và tinh thần 

• Cơ thể phát triển vượt bậc về chiều cao và cân nặng.

• Cơ quan sinh dục bắt đầu phát triển nhanh và có thể thực hiện chức năng sinh sản.

• Có xu hướng tự lập, muốn khẳng định bản thân nhưng vẫn phụ thuộc vào cha mẹ,...; hay cảm thấy lo lắng, dễ xúc động,...

+ Tuổi dậy thì nằm trong giai đoạn đầu của tuổi vị thành niên (nữ khoảng từ 10 đến 15 tuổi, nam khoảng từ 13 đến 17 tuổi), có những đặc điểm chủ yếu sau:

Nữ

• Ngực, hông, xương chậu phát triển.

• Xuất hiện kinh nguyệt,...

Nam

• Xuất hiện râu.

• Vai và ngực phát triển.

• Có hiện tượng xuất tinh,…

Luyện tập, thực hành

Nói về những đặc điểm khác biệt giữa tuổi ấu thơ và tuổi vị thành niên.

Chia sẻ với bạn những thay đổi của em hiện nay so với tuổi ấu thơ về:

• Chiều cao, cân nặng,...

• Hình dáng, khuôn mặt,...

• Cảm xúc, tình cảm,...

Giải rút gọn:

- Những đặc điểm khác biệt giữa tuổi ấu thơ và tuổi vị thành niên:

+ Chiều cao, cân nặng:

• Tuổi ấu thơ: Thấp, nhẹ
• Tuổi vị thành niên: Cao, nặng

+ Hình dáng, khuôn mặt:

• Tuổi ấu thơ: Trở nên trưởng thành hơn về ngoại hình.

+ Cảm xúc, tình cảm:

• Tuổi ấu thơ: Trẻ ở tuổi này thường biểu hiện cảm xúc một cách thật thà và ngây thơ.
• Tuổi vị thành niên: Trở nên nhạy cảm và dễ bị ảnh hưởng bởi các tình huống xã hội và cá nhân.

- Chia sẻ với bạn những thay đổi của em hiện nay so với tuổi ấu thơ về:

• Chiều cao, cân nặng tăng lên

• Hình dáng, khuôn mặt trưởng thành hơn

• Cảm xúc, tình cảm chín chắn hơn

b) Tuổi trưởng thành

Hoạt động khám phá

- Quan sát hình, đọc thông tin dưới đây và cho biết những đặc điểm nổi bật của tuổi trưởng thành. 

- Kể thêm một số đặc điểm và những đóng góp cho gia đình, xã hội của người ở tuổi trưởng thành.

Giải rút gọn:

- Những đặc điểm nổi bật của tuổi trưởng thành:

+ Tầm vóc và thể lực của cơ thể đã đạt đến sự phát triển toàn diện; bắt đầu tự lập, chịu trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội.

+ Từ 45 đến 60 tuổi là giai đoạn chuyển tiếp sang tuổi già, sức khoẻ bắt đầu có những thay đổi nhưng vẫn đóng góp nhiều giá trị cho gia đình và xã hội.

- Một số đặc điểm và những đóng góp cho gia đình, xã hội của người ở tuổi trưởng thành:

+ Chăm sóc và nuôi dưỡng gia đình

+ Có vai trò quan trọng trong xã hội, tham gia và đóng góp vào sự phát triển của cộng đồng.

b) Tuổi già

Hoạt động khám phá

- Quan sát hình, đọc thông tin dưới đây và cho biết những đặc điểm nổi bật của tuổi già.

- Kể thêm một số đặc điểm và những đóng góp cho gia đình, xã hội của người ở tuổi già.

- Theo em, chúng ta nên làm gì để thể hiện sự chăm sóc, kính trọng người cao tuổi?

Giải rút gọn:

- Những đặc điểm nổi bật của tuổi già: 

+ Từ 61 đến 69 tuổi: Sức khoẻ bắt đầu giảm sút,...

+ Từ 70 tuổi trở lên: Cơ thể bắt đầu suy yếu, cần sự chăm sóc của gia đình và xã hội.

- Một số đặc điểm và những đóng góp cho gia đình, xã hội của người ở tuổi già: chăm sóc, dạy dỗ con cháu; tham gia các hoạt động xã hội phù hợp với sức khoẻ và năng lực của bản thân,...

- Để thể hiện sự chăm sóc, kính trọng người cao tuổi, chúng ta cần:

+  Lắng nghe những câu chuyện, kinh nghiệm và quan điểm của người cao tuổi.

+ Luôn tôn trọng ý kiến và quyền lợi của người cao tuổi trong mọi quyết định và hoạt động

+ Đảm bảo họ được chăm sóc sức khỏe tốt và có môi trường sống tích cực.

Luyện tập, thực hành

Phân biệt tuổi trưởng thành và tuổi già theo bảng gợi ý dưới đây.

Giải rút gọn:

Vận dụng

Làm một bộ sưu tập hình ảnh của em hoặc người thân trong gia đình từ lúc mới sinh đến nay.

Giới thiệu với bạn bè về sự thay đổi của em hoặc người thân qua từng giai đoạn triển

Giải rút gọn:

- Sự thay đổi của chị em qua từng giai đoạn triển

+ Tuổi thơ ấu: Tính cách hồn nhiên, sự tò mò và khám phá; Tóc ngắn, chiều cao 1m4, cân nặng 20 kg

+ Tuổi vị thành niên: Phát triển nhanh chóng về cơ thể và trí óc, tóc dài, chiều cao 1m6, cân nặng 50 kg