BÀI 12.QUY TRÌNH NUÔI CÁ NƯỚC NGỌT TRONG AO

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Em hãy cho biết sự khác biệt về vật liệu xây dựng ao nuôi thủy sản trong Hình 12.1.

Giải rút gọn:

a : Đất sét                b : Đổ bê tông                 c : Kè đá

1. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ QUY TRÌNH NUÔI CÁ NƯỚC NGỌT TRONG AO

Câu hỏi : Em hãy nêu quy trình nuôi cá nước ngọt trong ao ở Hình 12.2

Giải rút gọn:

• Chuẩn bị ao nuôi

• Thả cá giống

• Chăm sóc, quản lí cá sau khi thả

  • Quản lí thức ăn

  • Quản lí chất lượng ao nuôi

  • Quản lí sức khỏe cá

• Thu hoạch

Luyện tập : Em hãy quan sát Hình 12.3 và chỉ rõ các hoạt động nuôi cá nước ngọt trong ao

Giải rút gọn:

a: Xử lý, chuẩn bị ao nuôi       b: Tát nước            c:  Thả cá

d: Sục nước   e: Cho cá ăn  g: Thu hoạch cá

2. QUY TRÌNH NUÔI CÁ NƯỚC NGỌT TRONG AO

2.1.Chuẩn bị ao nuôi

Câu hỏi : Chuẩn bị ao nuôi cho cá nước ngọt gồm những công việc gì ?

Giải rút gọn:

- Làm cạn nước trong ao
- Làm vệ sinh xung quanh ao
- Vét bớt bùn đáy, san phẳng đáy ao
- Bón vôi đáy ao
- Phơi đáy ao 
- Lấy nước qua túi lọc vào ao

Luyện tập : Hãy mô tả các hoạt động cải tạo ao nuôi trong hình 12.4

Giải rút gọn:

a: Phơi đáy ao                               b: Làm vệ sinh xung quanh ao

c: Vét bùn đáy, san phẳng đáy ao        d: Bón vôi áo

2.2.Thả cá giống

Câu hỏi : Vì sao nên ghép các loài cá sống ở tầng nước khác nhau và không cạnh tranh về thức ăn.

Giải rút gọn:

Cá sống trong một ao sẽ tận dụng được nguồn thức ăn ở các tầng nước khác nhau, phát huy được mối quan hệ “cùng chung sống, phát triển giữa các loài cá”. Và giúp tận dụng triệt để không gian sống, từ đó cho hiệu quả kinh tế cao nhất.

VD. 1. Quan sát Hình 12.5, cho biết vì sao các loài cá này có thể nuôi ghép được với nhau?

Giải rút gọn:

Vì tập tính ăn khác nhau, sống ở các tầng nước khác nhau, không cạnh tranh về thức ăn; tận dụng được nguồn thức ăn sẵn có; chống chịu tốt với điều kiện môi trường.

2. Khi thả cá giống cần quan tâm đến các yếu tố nào? 

Trả lời

• Nguyên tắc ghép các loài cá

• Mùa vụ 

• Mật độ 

• Yêu cầu chất lượng

• Cách thả

2.3.Chăm sóc, quản lí cá sau khi thả

Câu hỏi: Chăm sóc, quản lí cá sau khi thả bao gồm những công việc nào?

Giải rút gọn:

• Chăm sóc, quản lí cá sau khi thả bao gồm những công việc:

• Quản lí thức ăn cho cá

• Quản lí chất lượng nước ao nuôi

• Quản lí sức khỏe cá

Luyện tập :

1.Hãy tìm hiểu về thức ăn của một loại cá nước ngọt được nuôi phổ biến.

Giải rút gọn:

Cá basa: cá con, giun, ốc, côn trùng, rau, bèo cám, thức ăn viên công nghiệp, thức ăn tự chế biến và cả phụ phẩm công nghiệp.

2. Hãy giải thích hiện tượng cá nổi đầu. Cần xử lí như thế nào khi gặp hiện tượng này ?

Trả lời

• Nguyên nhân:

  • Ao nuôi thiếu oxy

  • Cá bị nhiễm khí độc

• Cách xử lí:

  • Đưa nước mới vào ao hoặc thay đổi một phần nước, bơm nước.

  • Ngừng bón phân và cho cá ăn,.

  • Tiến hành sục khí để cung cấp oxy cho ao và đào thải khí độc.

2.4.Thu hoạch

Câu hỏi : Khi nào thì nên thu tỉa, thu toàn bộ? Vì sao?

Giải rút gọn:

- Thu tỉa: thu những con to đạt tiêu chuẩn thu hoạch nhằm giảm mật độ cả nuôi trong ao, con nhỏ để nuôi tiếp.

- Thu toàn bộ khi phần lớn cá đạt tiêu chuẩn thu hoạch, dùng lưới kéo vào các thời điểm phù hợp, sau đó làm cạn ao và thu hết cá.

3. LẬP KẾ HOẠCH, TÍNH CHI PHÍ CHO VIỆC NUÔI CÁ RÔ PHI TRONG AO

Câu hỏi: Em hãy nêu các bước chính trong việc lập kế hoạch nuôi cá rô phi trong ao.

1. Vì sao phải chuẩn bị tốt ao nuôi

2. Em hãy nêu tác dụng của vôi bột trong quá trình chuẩn bị ao nuôi

3. Khi lập kế hoạch nuôi cá rô phi, em cần lưu ý gì về mùa vụ thả cá.

4. Em hãy cho biết mật độ thả cá thích hợp khi nuôi cá rô phi.

5. Vì sao cần chuẩn bị máy quạt nước khi nuôi cá rô phi?

Giải rút gọn:

Các bước chính trong việc lập kế hoạch nuôi cá rô phi trong ao:

• Bước 1: Liệt kê cơ sở vật chất, vật tư, dụng cụ.

• Bước 2: Dự kiến kĩ thuật nuôi và chăm sóc

• Bước 3: Tính toán chi phí

1. Vì loại bỏ chất thải và sinh vật gây hại, tạo môi trường tốt cho cá rô phi nuôi.

2. Cải tạo đáy ao và diệt mầm bệnh.

3. Thời điểm thích hợp nhất là vào đầu mùa mưa, tháng 4 – 6.

4. Mật độ thả: 2 - 3 con/m², nếu nuôi thâm canh thả 5 - 7 con/m²

5. Cung cấp oxy cho ao và đào thải khí độc

VD. Lập kế hoạch và tính toán chi phí cho việc nuôi và chăm sóc cá chép

Giải rút gọn:

• Bước 1: Liệt kê cơ sở vật chất, vật tư, dụng cụ:

ao nuôi, vôi bột, cá giống, thức ăn công nghiệp, hóa chất xử lí trong môi trường, máy bơm, máy quạt nước, lưới kéo cá.

• Bước 2: Dự kiến kĩ thuật nuôi và chăm sóc

  • thời vụ nuôi: Vụ 1 từ tháng 2 đến tháng 3 (gọi là vụ xuân) và vụ 2 từ tháng 8 đến tháng 9 (gọi là vụ thu).

  • ao nuôi: vệ sinh ao nuôi phơi đáy rồi lấy nước vào ao

  • thả giống:  mật độ thả: 1 con/3-4 m² ao

  • chăm sóc , quản lí cá sau khi thả:

    • thức ăn và cách cho ăn:  Ngày cho ăn 2 lần; sử dụng thức ăn công nghiệp, bổ sung nước sạch thường xuyên

    • quản lí sức khỏe cá: thường xuyên quan sát hoạt động của cá. Khi cá có dấu hiệu bị bệnh, liên hệ ngay với cán bộ thủy sản.

    • thu hoạch: sau 8 tháng.

• Bước 3: Tính toán chi phí

Diện tích 1000 m², cần 350 con giống và sử dụng 4 tấn thức ăn/năm; 100kg vôi bột cải tạo ao; chi phí điện xăng dầu 2 triệu đồng; chi phí chất xử lí môi trường 2 triệu đồng; chi phí khác 300 nghìn đồng. Giá cá giống là 90 nghìn đồng/con (50 con/1kg), giá thức ăn 15 nghìn đồng/kg, giá vôi bột 5000 đồng/kg. 

Chi phí của vụ nuôi cá = (350:50.90) + 4000.15 + 100.5 + 2000+ 2000+ 300 = 65 430 (nghìn đồng) = 65 430 000 đồng.