BÀI 10.PHÒNG VÀ TRỊ BỆNH CHO VẬT NUÔI

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Hãy kể tên một số loại bệnh ở vật nuôi mà em biết.

Giải rút gọn:

Một số loại bệnh ở vật nuôi:

• Dịch tả lợn;

• Dịch tả trâu bò;

• Bệnh dịch tả vịt;

• Bệnh lỵ trên gia cầm;

• Bệnh tụ huyết trùng ở gia cầm;

• Bệnh đầu đen…

1. PHÒNG, TRỊ BỆNH CHO VẬT NUÔI

1.1 Khái niệm về bệnh

Câu hỏi : Quan sát Hình 10.1 và cho biết vật nuôi bị bệnh có những biểu hiện khác thường gì?

Giải rút gọn:

a: Suy nhược và gầy yếu        b: bỏ ăn, nằm một chỗ, da nổi nốt đỏ

c: Mệt mỏi, buồn ngủ.              d: cơ thể phình to.

1.2. Nguyên nhân gây bệnh

Câu hỏi: 

1. Bệnh ở vật nuôi xảy ra khi nào?

2. Có mấy tác nhân gây bệnh ở vật nuôi?

* Vì sao bệnh truyền nhiễm lại gây tổn thất lớn cho ngành chăn nuôi?

Giải rút gọn:

1. Tồn tại ba yếu tố: tác nhân gây bệnh xâm nhập vào cơ thể động vật, động vật có sức đề kháng thấp, môi trường bất lợi cho động vật và thuận lợi cho tác nhân gây bệnh. 

2. 

- Hai tác nhân gây bệnh: tác nhân bên ngoài và tác nhân bên trong cơ thể.

-Vì bệnh truyền nhiễm thường lây lan nhanh thành dịch.

Luyện tập :

1. Em hãy xác định các tác nhân gây bệnh của vật nuôi trong Hình 10.3

Giải rút gọn:

 Cơ học: chấn thương, tai nạn: a

 Sinh học: vi sinh vật, kí sinh trùng: b,c,d,i

 Lí học: e, h

 Hóa học: g

2. Những bệnh nào có khả năng lây lan thành dịch?

Trả lời

 Những bệnh do tác nhân sinh học và hóa học gây ra có khả năng lây lan thành dịch.

1.3. Vai trò phòng, trị bệnh cho vật nuôi

Câu hỏi: Phòng, trị bệnh cho vật nuôi có vai trò như thế nào trong chăn nuôi?

Giải rút gọn:

• Đảm bảo phát triển ổn định, bền vững

• Cung cấp thực phẩm an toàn 

• Phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường sinh thái.

1.4.Biện pháp phòng, trị bệnh cho vật nuôi

Câu hỏi:

1. Em hãy nêu các biện pháp phòng bệnh cho vật nuôi.

Giải rút gọn:

• Tiêm phòng đầy đủ.

• Chăm sóc tốt, cho ăn đầy đủ các chất dinh dưỡng.

• Vệ sinh, khử trùng chuồng trại, các thiết bị chăn nuôi, 

• Nhốt riêng vật nuôi ốm tránh lây lan.

• Không bán và mổ thịt vật nuôi bị bệnh.

• Không sử dụng thức ăn thừa, các thiết bị dụng cụ của vật nuôi ốm, chết khi chưa được sát trùng.

2. Khi vật nuôi bị bệnh, người nuôi cần làm gì?

Trả lời

Khi vật nuôi bị bệnh, người nuôi cần trị bệnh cho vật nuôi, báo ngay cán bộ thú y đến khám và điều trị để đưa ra biện pháp xử lí thích hợp.

2. VỆ SINH TRONG CHĂN NUÔI

Câu hỏi: Hãy quan sát Hình 10.4 và cho biết những yêu cầu vệ sinh trong chăn nuôi.

Giải rút gọn:

• Vệ sinh chuồng và dụng cụ chăn nuôi

• Vệ sinh thức ăn, nước uống trong chăn nuôi

• Vệ sinh thân thể vật nuôi

• Quản lí chất thải chăn nuôi

2.1. Vệ sinh chuồng và dụng cụ chăn nuôi

Câu hỏi: Thế nào là chuồng nuôi hợp vệ sinh ?

Giải rút gọn:

Là chuồng có điều kiện khí hậu phù hợp cho vật nuôi, có địa điểm, hướng chuồng và kiểu chuồng phù hợp; chuồng và dụng cụ chăn nuôi được làm sạch hàng ngày, tiêu độc khử trùng trước và sau mỗi lứa nuôi hoặc khi có dịch bệnh.

2.2.Vệ sinh thức ăn, nước uống trong chăn nuôi 

Câu hỏi : Thức ăn, nước uống trong chăn nuôi như thế nào là đảm bảo vệ sinh ?

Giải rút gọn:

Bảo quản ở nơi cao ráo, khô, thoáng khí, tránh nắng, mưa và tránh sự xâm hại của côn trùng, chuột bọ. 

2.3. Vệ sinh thân thể vật nuôi

Câu hỏi : Vệ sinh thân thể cho vật nuôi phải làm như thế nào ? Em hãy nêu ý nghĩa của những công việc đó.

Giải rút gọn:

Tắm, chải và vận động hợp lí nhằm làm sạch thân thể, phòng ngừa các bệnh ngoài da, tăng cường trao đổi chất và nâng cao sức khỏe.

2.4.Quản lí chất thải chăn nuôi

Câu hỏi : Quản lí chất thải chăn nuôi cần được thực hiện như thế nào? Ý nghĩa của việc quản lí chất thải chăn nuôi là gì?

Giải rút gọn:

• Thu gom, phân loại và xử lí đúng cách. Chất thải hữu cơ có thể được xử lí bằng phương pháp ủ làm phân bón, ủ khí sinh học (biogas) để tạo ra nhiên liệu, phương pháp nuôi trùn quế,..Các loại rác thải khác cần được gom vào nơi quy định để tiêu hủy.

• Ý nghĩa: góp phần phòng ngừa dịch bệnh cho vật nuôi, làm tăng thêm nguồn thu và hạn chế ô nhiễm môi trường.

Luyện tập :

1. Em hãy liệt kê những công việc trong phòng và trị bệnh cho một loại vật nuôi phổ biến. Bàn với gia đình hoặc những người chăn nuôi xung quanh cùng thực hiện.

Giải rút gọn:

1. Loài chó

• Vệ sinh thường xuyên khu vực sinh hoạt.

• Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý.

• Tiêm phòng đầy đủ 

• Lựa chọn bệnh viện thú y uy tín để chăm sóc thú cưng.

2. Quan sát hoạt động chăn nuôi tại địa phương em, ghi lại những điểm chưa hợp vệ sinh và đề xuất biện pháp khắc phục.

Trả lời

• Những điểm chưa hợp vệ sinh có thể do vị trí chuồng nuôi, hướng chuồng; cách khử trùng chuồng trại, các thiết bị chăn nuôi, thức ăn, nước uống; cách xử lí chất thải chuồng nuôi... 

• Khắc phục: cần dọn vệ sinh định kì, tiêu độc khử trùng nước trước và sau mỗi lứa nuôi hoặc khi có dịch bệnh.