BÀI 1. MÔI TRƯỜNG TUYỀN DẪN

KHỞI ĐỘNG

Hãy thảo luận nhóm và liệt kê những phương thước được dùng để kết nối máy tính, laptop và điện thoại tới mạng Internet.

Giải rút gọn:

Các phương thức kết nối: 

1. Kết nối có dây: Cáp mạng Ethernet, cáp USB
2. Kết nối không dây: Wi-Fi, Bluetooth, Mạng di động
3. Kết nối qua vệ tinh: Kết nối vệ tinh

1. ĐƯỜNG TUYỀN HỮU TUYẾN

HOẠT ĐỘNG

Em hãy chỉ ra đường dây dẫn nối máy tính tới Switch trong phòng thực hành Tin học ở trường em.

Giải rút gọn:

Đường dây dẫn nối máy tính tới Switch là dây cáp mạng. Một đầu dây cáp mạng được cắm vào cổng Ethernet trên máy tính và đầu dây cáp mạng còn lại được cắm vào cổng RJ-45 trên Switch.

Hình ảnh minh hoạ:

2. ĐƯỜNG TRUYỀN VÔ TUYẾN

HOẠT ĐỘNG

Em hãy tìm hiểu và liệt kê các nhà mạng di động tại Việt Nam.

Giải rút gọn:

4 nhà mạng lớn:

• Viettel (lớn nhất)
• Vinaphone
• MobiFone
• Vietnamobile (giá rẻ)

Nhà mạng mới nổi:

• Gmobile (Beeline)

Nhà mạng di động ảo (MVNO):

• Itelecom
• Reddi
• Gtel
• Mytel
• VNPT

LUYỆN TẬP

Câu 1: Đường truyền hữu tuyến là gì?

Giải rút gọn:

Đường truyền hữu tuyến: Dữ liệu "chạy" trên dây dẫn

Đường truyền hữu tuyến sử dụng dây dẫn để truyền tín hiệu, bao gồm:

• Cáp đồng trục: Phổ biến cho truyền hình cáp và internet.
• Cáp quang: Sử dụng sợi thủy tinh, tốc độ cao, ít suy hao.
• Cáp xoắn đôi: Dùng cho điện thoại và mạng máy tính nội bộ.

Ưu điểm: Tín hiệu ổn định, ít nhiễu, dễ thi công. Nhược điểm: Bị giới hạn về khoảng cách, khó bảo trì so với đường truyền vô tuyến.

Ví dụ: Dây cáp điện thoại, cáp mạng internet, cáp tivi.

Câu 2: Đường truyền vô tuyến là gì? Hãy liệt kê những ứng dụng của đường truyền vô tuyến trong cuộc sống.

Giải rút gọn:

Đường truyền vô tuyến: Sóng vô tuyến mang thông tin đi xa

Khái niệm:

• Truyền tín hiệu qua không gian bằng sóng vô tuyến (bức xạ điện từ).
• Sóng vô tuyến có thể di chuyển trong không khí, nước và các vật liệu khác.

Ưu điểm:

• Phạm vi truyền xa, linh hoạt.
• Dễ dàng cài đặt và di chuyển.
• Ít bị ảnh hưởng bởi địa hình.

Nhược điểm:

• Bị ảnh hưởng bởi nhiễu và thời tiết.
• Tốc độ truyền có thể chậm hơn so với đường truyền hữu tuyến.
• An ninh mạng có thể là vấn đề.

Ứng dụng:

• Mạng Wi-Fi: Kết nối thiết bị trong nhà, văn phòng, quán cà phê.
• Bluetooth: Kết nối thiết bị di động như điện thoại, tai nghe, loa.
• Mạng di động: Gọi điện, nhắn tin, internet di động.
• Truyền hình vệ tinh: Kênh truyền hình chất lượng cao.
• Radar: Định vị, giám sát vật thể trong không gian.
• Điều khiển từ xa: Điều khiển thiết bị điện tử từ xa.
• Mạng cảm biến không dây: Thu thập dữ liệu từ môi trường tự nhiên.
• Hệ thống giao thông thông minh: Quản lý giao thông, giảm tắc nghẽn.
• Internet vạn vật (IoT): Kết nối thiết bị thông minh trong nhà, doanh nghiệp.

Ví dụ: Sóng radio, sóng truyền hình, sóng di động, Wi-Fi, Bluetooth.

Câu 3: Hãy nêu đặc điểm cấu tạo của cáp đồng trục, cáp xoắn đôi, cáp quang và cho biết chúng được sử dụng trong những trường hợp nào.

Giải rút gọn:

Cấu tạo và ứng dụng của cáp đồng trục, cáp xoắn đôi và cáp quang:

Cáp đồng trục:

• Cấu tạo:
  • Lõi dẫn điện bằng đồng.
  • Lớp cách điện.
  • Lớp vỏ kim loại bện.
  • Lớp vỏ bảo vệ ngoài cùng.
• Ứng dụng:
  • Truyền hình cáp.
  • Internet cáp quang.
  • Mạng máy tính nội bộ.
  • Anten.

Cáp xoắn đôi:

• Cấu tạo:
  • Hai hoặc nhiều cặp dây đồng được xoắn với nhau.
  • Lớp vỏ bảo vệ.
• Ứng dụng:
  • Mạng điện thoại.
  • Mạng máy tính nội bộ.
  • Hệ thống camera giám sát.

Cáp quang:

• Cấu tạo:
  • Sợi thủy tinh.
  • Lớp phủ bảo vệ.
• Ứng dụng:
  • Internet tốc độ cao.
  • Truyền hình cáp.
  • Mạng máy tính nội bộ.
  • Hệ thống thông tin liên lạc.

VẬN DỤNG

Một văn phòng bao gồm các thiết bị máy tính cá nhân, laptop, máy tính bảng. Em hãy đưa ra những giải pháp kết nối mạng máy tính cho văn phòng này.

Giải rút gọn:

Giải pháp kết hợp mạng LAN và Wi-Fi:

• Giải pháp: Sử dụng cả hai loại mạng để tận dụng ưu điểm của từng loại.
  • Dùng mạng LAN cho các thiết bị cần tốc độ cao và ổn định (máy tính cá nhân, máy chủ).
  • Dùng mạng Wi-Fi cho các thiết bị di động (laptop, máy tính bảng).
• Thiết bị cần thiết:
  • Switch: Dùng để kết nối các thiết bị mạng với nhau.
  • Router: Dùng để kết nối mạng nội bộ với internet.
  • Access Point: Dùng để phát sóng Wi-Fi.

Lựa chọn phù hợp:

• Mạng LAN: Phù hợp cho văn phòng, nhà ở cần kết nối internet tốc độ cao, ổn định và bảo mật tốt.
• Mạng Wi-Fi: Phù hợp cho những nơi cần di chuyển nhiều, tính thẩm mỹ cao và chi phí thấp.
• Giải pháp kết hợp: Phù hợp cho nhu cầu sử dụng đa dạng, vừa cần tốc độ cao, ổn định, vừa cần tính linh hoạt và di động.

TỰ KIỂM TRA

Trong các câu sau, những câu nào là đúng?

a) Đường truyền hữu tuyến sử dụng sóng vô tuyến để truyền tải dữ liệu.

b) Cáp quang có tốc độ truyền dữ liệu nhanh hơn cáp đồng trục.

c) Sóng ánh sáng được sử dụng để truyền dữ liệu qua cáp quang.

d) Wi-Fi, 3G/4G/5G, Bluetooth là những công nghệ kết nối không dây phổ biến.

Giải rút gọn:

a) Sai.

• Sai lầm: Đường truyền hữu tuyến sử dụng dây dẫn (như cáp đồng trục, cáp quang) để truyền tải dữ liệu, không sử dụng sóng vô tuyến.
• Sửa lại: Đường truyền hữu tuyến sử dụng dây dẫn để truyền tải dữ liệu, khác với đường truyền vô tuyến sử dụng sóng vô tuyến.

b) Đúng.

• Đánh giá: Cáp quang sử dụng sợi thủy tinh để truyền dẫn tín hiệu dưới dạng sóng ánh sáng, cho phép tốc độ truyền dữ liệu nhanh hơn nhiều so với cáp đồng trục.
• Giải thích: Sợi thủy tinh có khả năng truyền dẫn tín hiệu với tốc độ cao hơn so với dây dẫn bằng đồng, do đó cáp quang có thể cung cấp tốc độ internet cao hơn đáng kể so với cáp đồng trục.

c) Đúng.

• Đánh giá: Cáp quang sử dụng sóng ánh sáng để truyền dữ liệu qua sợi thủy tinh, giúp giảm thiểu nhiễu và suy hao tín hiệu, đảm bảo truyền tải dữ liệu nhanh và ổn định.
• Giải thích: Sóng ánh sáng ít bị ảnh hưởng bởi nhiễu điện từ và nhiễu địa hình so với tín hiệu điện truyền qua dây dẫn. Do đó, cáp quang có khả năng chống nhiễu và suy hao tín hiệu tốt hơn, giúp đảm bảo truyền tải dữ liệu nhanh và ổn định hơn.

d) Đúng.

• Đánh giá: Wi-Fi, 3G/4G/5G, Bluetooth là những công nghệ kết nối không dây phổ biến được sử dụng để kết nối các thiết bị với nhau mà không cần dây dẫn.
• Giải thích: Các công nghệ này sử dụng sóng vô tuyến để truyền tải dữ liệu giữa các thiết bị, giúp cho việc kết nối trở nên linh hoạt và tiện lợi hơn so với việc sử dụng dây dẫn.