CÁC KIỂU CÂU GHÉP VÀ PHƯƠNG TIỆN NỐI CÁC VẾ CÂU GHÉP

MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:

- Nhận biết được các kiểu câu ghép, kết từ để nối các vế câu ghép

I. CÁC KIỂU CÂU GHÉP

1. Câu ghép đẳng lập

- Những quan hệ ý nghĩa thường gặp giữa các vế của câu ghép đẳng lập là: quan hệ thời gian, quan hệ tương phản, quan hệ lựa chọn, ...

- Phương tiện ngôn ngữ chủ yếu được dùng để nối các vế của câu ghép đẳng lập là kết từ hoặc cặp từ hô ứng.

2. Câu ghép chính phụ

- Những quan hệ ý nghĩa thường gặp giữa các vế của câu ghép

II. LUYỆN TẬP

Bài tập 1

- Câu ghép đẳng lập: a, d.

- Câu ghép chính phụ: b, c.

Bài tập 2

a. Quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu ghép là quan hệ nguyên nhân - kết quả. Các vế câu ghép được nối với nhau bằng cặp kết từ “vì... nên…”

b. Quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu ghép là quan hệ liệt kê. Các vế câu ghép được nối với nhau bằng kết từ “và”.

c. Quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu ghép là quan hệ mục đích - sự kiện. Các vế câu ghép được nối với nhau bằng kết từ “để” ở vế phụ.

d. Quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu ghép là quan hệ tăng cấp. Các vế câu ghép được nối với nhau bằng cặp từ hô ứng “.. càng… càng…”

Bài tập 3

a. - Câu "Thu nhập tốt nhưng chỗ làm hơi xa." nhấn mạnh thông tin chỗ làm xa, đi lại không được thuận lợi.

- Câu "Chỗ làm hơi xa nhưng thu nhập tốt." nhấn mạnh thông tin thu nhập tốt, có ý nhấn mạnh đến mặt tích cực.

b. - Câu "Vì Hà chăm chỉ và luôn cổ gắng trong học tập nên bạn ấy đạt điểm rất cao trong kì thi vừa qua." nhan mạnh thông tin kết quả học tập của Hà (đạt điểm rất cao trong kì thi vừa qua).

- Câu "Hà đạt điểm rất cao trong kì thi vừa qua vì bạn ấy chăm chỉ và luôn cố gắng trong học tập" nhấn mạnh thông tin nguyên nhân Hà có kết quả học tập tốt (chăm chỉ và luôn cố gắng trong học tập).

Việc lựa chọn trật tự của các vế câu đóng vai trò quan trọng để tạo điểm nhấn thông tin và có thể chi phối ý nghĩa của cả câu.

Bài tập 4

Câu dùng sai phương tiện nối giữa các về là câu a, c, d. Có thể sửa lại:

a. Hà không những học tốt mà cô ấy còn hát hay.

c. Chúng ta càng đọc nhiều sách, kiến thức càng được mở rộng.

d. Mặc dù trời mưa rất to nhưng chị ấy vẫn đến đúng giờ.