CHỦ ĐỀ 10: KHAI THÁC TÀI NGUYÊN TỪ VỎ TRÁI ĐẤT

BÀI 31: ỨNG DỤNG MỘT SỐ TÀI NGUYÊN TRONG VỎ TRÁI ĐẤT

I. Ứng dụng của đá vôi

- Thành phần chính của đá vôi là calcium carbonate (CaCO₃).

- Được sử dụng làm nguyên liệu sản xuất:

• Vôi sống

• Vôi tôi

• Xi măng,…

* Sản xuất vôi sống:

Đá vôi được đập nhỏ, nung ở nhiệt độ cao thu được vôi sống (thành phần chính là CaO)

* Sản xuất vôi tôi:

Cho vôi sống vào nước tạo thành Ca(OH)₂ dạng bột nhão và phần dung dịch chứa Ca(OH)₂ hoà tan.

Ứng dụng của đá vôi, vôi tôi, vôi sống:

• Đá vôi: sản xuất đá vôi nghiền, vôi sống, xi măng, gang,…; khử acid trong đất;…

• Vôi sống: sản xuất vôi tôi; khử acid trong đất;…

• Vôi tôi: tạo vữa xây dựng; khử acid trong đất và nước mưa hay bị nhiễm acid hay phèn, loại SO₂ trong khí thải;…

II. Ứng dụng của silicon và hợp chất silicon

1. Ứng dụng của silicon

- Dùng để tạo hợp kim với các kim loại khác trong lĩnh vựa luyện kim.

- Loại tinh khiết dùng làm chất bán dẫn trong các thiết bị điện tử.

1. Ứng dụng của các hợp chất silicon

- Hợp chất silicon chủ yếu là silicon dioxide (trong cát)và các muối silicate (trong đất sét).

- Ngành công nghiệp silicate là ngành sản xuất thuỷ tinh, đồ gốm và xi măng từ nguyên liệu chính gồm các hợp chất của silicon trong tự nhiên.

Hình 31.6. Một số sản phẩm đồ gốm

- Nguyên liệu và các công đoạn chính của quá trình sản xuất thuỷ tinh, đồ gốm, xi măng được mô tả trong hình 31.1 đính dưới HĐ2.

Bảng 31.1. Nguyên liệu và các công đoạn chính sản xuất thuỷ tinh, đồ gốm, xi măng

III. Khai thác nhiên liệu hoá thạch

1. Nhiên liệu hoá thạch và lợi ích của nhiên liệu hoá thạch.

Nhiên liệu hoá thạch là các chất được tạo bởi quá trình phân huỷ xác sinh vật bị chôn vùi trong lòng đất qua hàng triệu năm, chứa hàm lượng nguyên tố carbon cao, khi bị cháy sẽ toả nhiều nhiệt và phát thải CO₂.

→ Đây là nhiên liệu phổ biến và quan trọng phục vụ đời sống sản xuất của con người.

2. Thực trạng khai thác nguyên liệu hoá thạch

Nhiên liệu hoá thạch đáp ứng 80% nhu cầu năng lượng của con người.

→ Nguồn nhiên liệu hoá thạch ngày càng cạn kiệt và gây ô nhiễm môi trường.

3. Giải pháp hạn chế việc sử dụng nhiên liệu hoá thạch

• Sử dụng hydrogen, ethanol,… Làm nhiên liệu để thay thế nhiên liệu hoá thạch.

• Sử dụng năng lượng gió, năng lượng mặt trời, năng lượng từ thuỷ điện để thay thế cho năng lượng từ nhiên liệu hoá thạch.

• Thu thêm một loại thuế đối với những hàng hoá mà quá trình sản xuất chúng có sử dụng nhiên liệu hoá thạch (thuế carbon).

→ Góp phần hạn chế sử dụng nhiên liệu hoá thạch.