BÀI 7: THÍCH ỨNG VỚI THAY ĐỔI

Bài tập 1 trang 34 sách bài tập GDCD 9: Những thay đổi nào dưới đây có khả năng xảy ra trong cuộc sống của bản thân và gia đình em? (có thể chọn nhiều câu trả lời)

A. Thay đổi về môi trường học tập, chuyển từ trường này sang trường khác.

B. Bản thân em hoặc người thân trong gia đình đột nhiên gặp vấn đề về sức khoẻ, đòi hỏi phải điều trị lâu dài.

C. Gia đình em có thêm thành viên mới.

D. Gia đình em bỗng rơi vào tình trạng phá sản do làm ăn thua lỗ.

E. Gia đình em chuyển đến một nơi ở mới.

F. Sau một tai nạn bất ngờ, ngoại hình của em bị thay đổi khiến em trở nên thiếu tự tin.

Bài giải chi tiết: 

Đáp án đúng là: A, B, C, D, E, F

Bài tập 2 trang 34 sách bài tập GDCD 9: Khi xảy ra những thay đổi trong cuộc sống, em cần thực hiện biện pháp nào dưới đây để ứng phó với những thay đổi đó (có thể chọn nhiều cầu trả lời)?

A. Chấp nhận rằng sự thay đổi là tất yếu.

B. Giữ bình tĩnh trong mọi hoàn cảnh.

C. Tìm cách lẩn tránh những thay đổi, không đối mặt.

D. Chủ động tìm cách giải quyết vấn đề theo hướng tích cực.

E. Lo sợ, hoang mang trước những thay đổi.

F. Chủ động tìm kiếm sự hỗ trợ từ những người khác.

G. Buồn bã, bi quan, không chấp nhận sự thay đổi.

Bài giải chi tiết: 

Đáp án đúng là: A. Chấp nhận rằng sự thay đổi là tất yếu.

B. Giữ bình tĩnh trong mọi hoàn cảnh.

D. Chủ động tìm cách giải quyết vấn đề theo hướng tích cực.

F. Chủ động tìm kiếm sự hỗ trợ từ những người khác.

Bài tập 3 trang 35 sách bài tập GDCD 9: Trường hợp nào dưới đây cho thấy nhân vật có khả năng thích ứng với sự thay đổi? (có thể chọn nhiều câu trả lời)

A. Bạn B cảm thấy rất lo lắng, bất an trước kì thi chuyển cấp đang tới gần.

B. Nhà bạn A vừa chuyển đến một nơi ở mới gần trường học. Bạn A chủ động hoà đồng, hỏi han các bạn hàng xóm và làm quen được thêm nhiều bạn mới cùng tuổi.

C. Bạn D chủ động sắp xếp, lên kế hoạch để chuẩn bị cho kì thi chuyển cấp.

D. Bố mẹ của bạn T bất ngờ li hôn. Bạn ấy cảm thấy rất buồn nên đã tâm sự với bà ngoại.

E. Mẹ của bạn K đột nhiên bị bệnh nặng phải nằm viện. Bạn K chủ động, tự giác học, đỡ đần giúp bố việc nhà. Ngoài ra, bạn ấy còn phụ trách thêm việc dạy em gái học bài và đưa em vào viện thăm mẹ thường xuyên cho mẹ vui.

F. Vì đã quen với sự chăm sóc của mẹ nên khi mẹ bị ốm, bạn H không biết phải làm gì, chỉ trông chờ vào bố và ông bà.

Bài giải chi tiết: 

Đáp án đúng là: B. Nhà bạn A vừa chuyển đến một nơi ở mới gần trường học. Bạn A chủ động hòa đồng, hỏi han các bạn hàng xóm và làm quen được thêm nhiều bạn mới cùng tuổi.

C. Bạn D chủ động sắp xếp, lên kế hoạch để chuẩn bị cho kỳ thi chuyển cấp.

E. Mẹ của bạn K đột nhiên bị bệnh nặng phải nằm viện. Bạn K chủ động, tự giác học, đỡ đần giúp bố việc nhà, phụ trách dạy em gái học bài và đưa em vào viện thăm mẹ thường xuyên cho mẹ vui.

Bài tập 4 trang 35 sách bài tập GDCD 9: Em hãy chia sẻ suy nghĩ của mình về câu nói sau của Arthur Ashe và chỉ ra ý nghĩa của việc thích ứng với sự thay đổi trong cuộc sống.

“Hãy tin tôi, hầu hết mọi người kháng cự sự thay đổi, thậm chí dù nó hứa hẹn vì điều tốt đẹp hơn. Nhưng thay đổi sẽ đến, và nếu bạn thừa nhận sự thật đơn giản nhưng không thể tranh cãi này của cuộc sống, và hiểu rằng bạn phải thích ứng với tất cả mọi thay đổi, bạn sẽ bắt đầu vượt trước.” – (Arthur Ashe)

Bài giải chi tiết: 

Câu nói của Arthur Ashe nhấn mạnh rằng sự thay đổi là điều tất yếu trong cuộc sống, và chúng ta cần chấp nhận nó, ngay cả khi nó có thể mang lại điều tốt đẹp hơn. Hầu hết mọi người thường kháng cự sự thay đổi, nhưng việc thích ứng với nó giúp chúng ta phát triển và trở nên linh hoạt hơn.

Thích ứng với sự thay đổi không chỉ giúp giảm bớt lo âu mà còn mở ra nhiều cơ hội mới. Mỗi lần đối diện với sự thay đổi, chúng ta có thể học hỏi, tích lũy kinh nghiệm và nâng cao kỹ năng giải quyết vấn đề. Tóm lại, việc chấp nhận và thích ứng với sự thay đổi giúp chúng ta trưởng thành và phát triển trong cuộc sống.

Bài tập 5 trang 35 sách bài tập GDCD 9: Em hãy nêu cách xử lí/ thích nghi của bản thân nếu gặp những thay đổi trong cuộc sống qua các trường hợp sau:

Bài giải chi tiết: 

Bài tập 6 trang 36 sách bài tập GDCD 9: Em hãy đưa ra lời khuyên cho các nhân vật trong các tình huống sau:

Tình huống 1. Sau lần tai nạn giao thông, mẹ của bạn P bị liệt hai chân và phải ngồi xe lăn. Mọi việc trong nhà đều trông cậy vào bố của bạn P. Chuyện xảy đến khiến bạn P cảm thấy rất buồn và bối rối trước sự thay đổi này. Bạn ấy cũng chưa biết mình nên làm gì để có thể giúp đỡ cho bố mẹ.

Câu hỏi:

Nếu là bạn của bạn P, em sẽ khuyên bạn ấy điều gì?

Tình huống 2. Vì có nhiều mâu thuẫn trong cuộc sống nên bố mẹ của bạn M quyết định li hôn. Bạn M sẽ sống cùng bố, còn em trai sống cùng mẹ. Bạn ấy cảm thấy rất buồn và hụt hẫng trước sự thay đổi này của gia đình.

Câu hỏi:

Nếu em là bạn của bạn M, em sẽ khuyên bạn ấy điều gì?

Tình huống 3. Trước đây, bạn K có làn da rất đẹp. Tuy nhiên, từ lúc bước vào tuổi dậy thì, da mặt của bạn K dần có sự thay đổi và bắt đầu nổi nhiều mụn. Một số bạn trong lớp thậm chí còn thường xuyên trêu chọc bạn ấy. Điều này khiến bạn K cảm thấy rất buồn và thiếu tự tin.

Câu hỏi:

Nếu em là bạn của bạn K, em sẽ khuyên bạn ấy điều gì?

Bài giải chi tiết: 

Tình huống 1

Nếu là bạn của bạn P, em sẽ khuyên bạn ấy rằng: "Đầu tiên, hãy dành thời gian để thấu hiểu cảm xúc của mình và không cảm thấy xấu hổ khi buồn. Sau đó, hãy trò chuyện với bố về những việc có thể làm để hỗ trợ mẹ, như giúp đỡ việc nhà hay tìm kiếm các dịch vụ hỗ trợ. Em cũng nên tìm hiểu về các tổ chức hỗ trợ cho những người khuyết tật để có thêm thông tin và phương pháp giúp đỡ mẹ. Cuối cùng, hãy giữ liên lạc với bạn bè và người thân để nhận được sự hỗ trợ tinh thần khi cần."

Tình huống 2

Nếu em là bạn của bạn M, em sẽ khuyên bạn ấy rằng: "Hãy cho phép bản thân cảm thấy buồn, vì đó là một phản ứng bình thường khi phải trải qua sự thay đổi lớn. Đồng thời, em nên tìm cách duy trì liên lạc với cả bố và mẹ để cảm thấy gắn bó hơn. Cố gắng tham gia vào các hoạt động tích cực như thể thao hoặc nghệ thuật.

Tình huống 3

Nếu em là bạn của bạn K, em sẽ khuyên bạn ấy rằng: "Đầu tiên, hãy nhớ rằng mụn là một phần bình thường của tuổi dậy thì và rất nhiều người cũng trải qua điều này. Thay vì cảm thấy tự ti, hãy tìm hiểu về cách chăm sóc da đúng cách, có thể nhờ bác sĩ da liễu tư vấn. Đồng thời, hãy tham gia các hoạt động mà em yêu thích để tự tin hơn. Quan trọng hơn, hãy tránh xa những lời trêu chọc và tìm kiếm những người bạn tích cực, những người sẽ ủng hộ và tôn trọng em như con người, không chỉ dựa vào ngoại hình."

Bài tập 7 trang 37 sách bài tập GDCD 9: Hãy thiết kế một video clip ngắn (2 – 5 phút) chia sẻ về một tấm gương có khả năng thích ứng với sự thay đổi trong cuộc sống mà em biết.

Bài giải chi tiết: 

HS tự thực hiện.

Bài tập 8 trang 37 sách bài tập GDCD 9: Em hãy phỏng vấn những người thân trong gia đình về những thay đổi đã xảy ra trong cuộc sống của họ và cách mà họ thích ứng với những thay đổi đó. Sau đó, chia sẻ kết quả phỏng vấn với các bạn trong lớp.

Bài giải chi tiết: 

Gợi ý các câu hỏi phỏng vấn:

- Nếu mẹ phải thay đổi công việc hoặc nghỉ hưu, mẹ đã tìm thấy niềm vui mới ở đâu?

- Mẹ cảm thấy như thế nào khi phải đối mặt với sự thay đổi này?

- Mẹ có lời khuyên nào cho những người đang phải đối mặt với những thay đổi tương tự không?

Bài tập 9 trang 37 sách bài tập GDCD 9: Em hãy rèn luyện tư duy tích cực và thói quen thích ứng với thay đổi cho bản thân thông qua việc chủ động trải nghiệm những điều mới mẻ trong cuộc sống và ghi lại cảm xúc của bản thân sau những trải nghiệm đó vào một cuốn sổ. Gợi ý: Những trải nghiệm mới như: thử một món ăn mới, học tập một kĩ năng mới, thử sức với một môn thể thao mới…

Bài giải chi tiết: 

Trải nghiệm 1: Thử món ăn mới

Ngày: 20 tháng 10

- Tên món ăn: Bánh xèo

- Cảm xúc trước trải nghiệm: Hào hứng nhưng cũng có chút lo lắng vì không biết liệu mình có thích hay không.

- Cảm xúc sau trải nghiệm: Thích thú, vui vẻ vì món ăn rất ngon và mình đã làm thành công.

- Điều học được: Cảm giác nấu ăn rất thú vị và mình có thể thử nghiệm thêm nhiều món khác.

- Khó khăn: Ban đầu không biết cách chế biến, nhưng đã tìm hiểu và làm theo hướng dẫn.

- Bài học: Không ngại thử những điều mới, vì chúng có thể mang lại niềm vui.

Trải nghiệm 2: Học kỹ năng mới

- Ngày: 25 tháng 10

- Tên kỹ năng: Vẽ tranh

- Cảm xúc trước trải nghiệm: Lo lắng vì mình chưa bao giờ vẽ trước đây.

- Cảm xúc sau trải nghiệm: Rất phấn khởi khi hoàn thành bức tranh đầu tiên.

- Điều học được: Mình có thể sáng tạo hơn mình tưởng.

- Khó khăn: Cảm thấy không tự tin ban đầu, nhưng đã kiên trì.

- Bài học: Dám thử thách bản thân sẽ mang lại những bất ngờ tích cực.