I. Mục tiêu

• Biết đặt các thí nghiệm để tìm hiểu những điều kiện bảo đảm cho enzim hoạt động.
• Biết rút ra kết luận từ kết quả so sánh giữa thí nghiệm với đối chứng.

II. Phương tiện dạy học

1. Dụng cụ

• 12 ống nghiệm nhỏ (10ml)
• 2 giá để ống nghiệm
• 2 đèn cồn và giá đun
• 2 ống đong chia độ (10ml)
• 1 cuộn giấy đo pH
• 2 phễu nhỏ và bông lọc
• 1 bình thủy tinh (4 - 5 lít), đũa thủy tinh, nhiệt kế, cặp ống nghiệm, may so đun nước.

2. Vật liệu

• Nước bọt hòa loãng (25%) lọc qua bông lọc.
• Hồ tinh bột (1%)
• Dung dịch HCl (2%)
• Dung dịch iốt (1%)
• Thuốc thử Strome (3 ml dung dịch NaOH 10 % + 3 ml dung dịch CuSO₄ 2 %).

III. Nội dung và cách tiến hành

1. Bước 1: Chuẩn bị vật liệu cho các ống nghiệm

• Ống A: 2ml hồ tinh bột + 2ml nước lã
• Ống B: 2ml hồ tinh bột + 2ml nước bọt
• Ống C: 2ml hồ tinh bột + 2ml nước bọt đã đun sôi
• Ống D: 2ml hồ tinh bột + 2ml nước bọt + vài giọt HCl (2%)

2. Bước 2: Tiến hành thí nghiệm sau:

• Dùng giấy đo pH đo dung dịch trong các ống nghiệm rồi ghi kết quả vào vở
• Đặt thí nghiệm tiếp theo như hình:

• Quan sát rồi ghi kết quả vào bảng 26-1

3. Bước 3: Kiểm tra kết quả thí nhiệm sau:

• Chia phần dung dịch trong các ống nghiệm thành hai
• Dùng thuốc thử để kiểm tra kết quả biến đổi trong ống nghiệm như sau:
• Phần 1: thêm vào mỗi ống vài giọt dung dịch iot 1%
• Phần 2: Thêm vào mỗi ống vài giọt dung dịch Strome + Đun sôi mỗi ống nghiệm trên ngọn lửa đèn cồn
• Quan sát kết quả rồi ghi vào bảng 26-2

IV. Thu hoạch

1. Kiến thức

* Enzim trong nước bọt là gì ?

Hướng dẫn:

• Enzim trong nước bọt có tên là amilaza.

* Enzim trong nước bọt có tác dụng gì với tinh bột ?

Hướng dẫn:

• Enzim trong nước bọt có tác dụng biến đổi một phần tinh bột thành đường đôi mantôzơ.

* Enzim trong nước bọt hoạt động tốt nhất trong điều kiện pH và nhiệt độ nào?

Hướng dẫn:

• Enzim trong nước bọt hoạt động tốt trong điều kiện pH = 7,2 và nhiệt độ t⁰ = 37⁰C 

2. Kĩ năng

* Trình bày lại các bước trong thí nghiệm xác định vai trò và điều kiện hoạt động của enzim trong nước bọt.

Hướng dẫn:

Tiến hành thí nghiệm gồm 3 bước:

•  Bước 1: Chuẩn bị vật liệu cho các ống nghiệm:
• Ống A: 2ml hồ tinh bột + 2ml nước lã
• Ống B: 2ml hồ tinh bột + 2ml nước bọt
• Ống C: 2ml hồ tinh bột + 2ml nước bọt đã đun sôi
• Ống D: 2ml hồ tinh bột + 2 ml nước bọt + vài giọt HCl (2%)
• Bước 2: Tiến hành thí nghiệm
• Dùng giấy đo pH trong các ống nghiệm
• Đặt thí nghiệm theo hình 26 SGK trang 85
• Kết quả

• Bước 3: Kiểm tra kết quả thí nghiệm.
• Chia phần dung dịch trong các ống thành 2 phần bằng nhau:
• Ống A: thành Ống A₁ và Ống A₂
• Ống B: thành Ống B₁ và Ống B₂
• Ống C: thành Ống C1 và Ống C₂
• Ống D: thành Ống D₁ và Ống D₂
•  Dùng thuốc thử để kiểm tra kết quả biến đổi trong các ống nghiệm
• Lô 1: Thêm vào mỗi ống A₁, B₁, C₁, D₁ vài giọt dung dịch iot (1%).
• Lô 2: Thêm vào mỗi ống A₂, B₂, C₂, D₂ vài giọt dung dịch Strôme rồi đun sôi trên ngọn lửa đèn cồn.
• Kết quả

* So sánh kết quả giữa những ống nghiệm nào cho phép ta khẳng định enzim trong nước bọt có tác dụng biến đổi tinh bột thành đường?

Hướng dẫn:

• So sánh kết quả ống nghiệm A và B cho phép ta khẳng định enzim trong nước bọt có tác dụng biến đổi tinh bột thành đường.

* So sánh kết quả giữa những ống nghiệm nào cho phép ta nhận xét về một vài đặc điểm hoạt động của enzim trong nước bọt?

Hướng dẫn:

• So sánh kết quả ống nghiệm B với C cho phép ta nhận xét:
• Enzim trong nước bọt hoạt động tốt ở nhiệt độ 37⁰C.
• Enzim trong nước bọt bị phá hủy ở nhiệt độ 100⁰C.
• So sánh kết quả ống nghiệm B với D cho phép ta nhận xét:
• Enzim trong nước bọt hoạt động tốt ở độ pH = 7.
• Enzim trong nước bọt không hoạt động tốt ở độ PH axit