BÀI 1: TRỒNG TRỌT TRONG BỐI CẢNH CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHỆ 4.0

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Cách mạng công nghiệp 4.0  là sự ra đời của một loạt các công nghệ mới, kết hợp các kiến thức trong lĩnh vực vật lí, kĩ thuật số, sinh học. Nó tác động mạnh mẽ đến tất cả các lĩnh vực, các ngành nghề, trong đó có trồng trọt. Em hãy mô tả các công nghệ cao được ứng dụng trong trồng trọt ở Hình 1.1.

Giải nhanh:

- Công nghệ trồng cây không dùng đất trong nhà có mái che: mô hình trồng cây thủy canh.

- Công nghệ rôbôt: sử dụng rôbôt trong thu hoạch.

- Công nghệ máy bay không người lái: sử dụng máy bay không người lái trong phun thuốc bảo vệ thực vật.

- Công nghệ Internet kết nối vạn vật: sử dụng ứng dụng công nghệ điều khiển hoạt động trong vườn cây.

1. VAI TRÒ CỦA TRỒNG TRỌT ĐỐI VỚI ĐỜI SỐNG, KINH TẾ - XÃ HỘI

Hình thành kiến thức: Quan sát Hình 1.2 và cho biết trồng trọt có những vai trò gì đối với đời sống, kinh tế - xã hội? Hãy phân tích các vai trò đó. 

Giải nhanh:

- Cung cấp nguyên liệu chế biến.

- Cung cấp thức ăn chăn nuôi.

- Cung cấp lương thực, thực phẩm.

- Cung cấp nông sản xuất khẩu.

- Tạo việc làm cho người lao động.

- Mang lại thu nhập cho người trồng trọt.

- Tạo cảnh quan xanh, sạch, đẹp.

Luyện tập: Vai trò của trồng trọt trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 có gí khác biệt so với trồng trọt truyền thống?

Giải nhanh:

- Tiết kiệm chi phí, tăng năng suất, hạ giá thành và nâng cao chất lượng nông sản, bảo vệ môi trường.

- Giảm sự lệ thuộc vào thời tiết, khắc phục được tính mùa vụ, đáp ứng nhu cầu thị trường về chủng loại.

2. MỘT SỐ THÀNH TỰU NỔI BẬT CỦA VIỆC ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ CAO TRONG TRỒNG TRỌT

Hình thành kiến thức:

1. Hãy nêu một số thành tựu nổi bật của việc ứng dụng công nghệ cao trong trồng trọt. Thành tựu nào là kết quả của ứng dụng công nghệ sinh học, công nghệ tự động hóa?

2. Các giống cây trồng chất lượng cao trong Hình 1.3 có những ưu điểm nổi bật gì?

Giải nhanh:

1. - Một số thành tựu:

+ Giống cây trồng chất lượng cao.

+ Chế phẩm sinh học chất lượng cao.

+ Công nghệ canh tác.

- Ứng dụng công nghệ sinh học là chế phẩm sinh học chất lượng cao: phân vi sinh, phân hữu cơ, thuốc bảo vệ thực vật, chất điều hòa sinh trưởng.

- Ứng dụng của công nghệ tự động hóa là công nghệ canh tác: nhà trồng cây, máy nông nghiệp, thiết bị không người lái, hệ thống Internet kết nối vạn vật.

2.  Ưu điểm: đều cho năng suất cao và chất lượng tốt.

Luyện tập: Em hãy phân tích tác dụng của các thành tựu nổi bật trong trồng trọt ứng dụng công nghệ cao.

Giải nhanh:

- Giảm thiểu sức lao động

- Hạn chế thất thoát, thiệt hại do thiên tai, sâu, bệnh xuống mức thấp nhất.

- Đảm bảo an toàn môi trường.

- Kiểm soát, tiết kiệm chi phí trong từng giai đoạn hay toàn bộ quy trình sản xuất, chế biến, tiêu thụ.

3.  TRIỂN VỌNG CỦA TRỒNG TRỌT TRONG BỐI CẢNH CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0

Hình thành kiến thức: Em mong muốn sản phẩm trồng trọt sẽ như thế nào? Nêu ví dụ.

Giải nhanh:

- Sản phẩm đạt năng suất, chất lượng và mức độ an toàn vệ sinh thực phẩm này, chất lượng nhân lực ngày cành nâng cao. Đuồng thời ứng dụng công nghệ trong trồng trọt ngày càng được mở rộng.

- Ví dụ: ứng dụng trồng cây trong nhà kính, trồng thủy canh, khí canh,...

Luyện tập: Theo em, ngành trồng trọt ở nước ta sẽ phát triển như thế nào?

Giải nhanh:

- Năng suất, chất lượng, mức độ an toàn vệ sinh thực phẩm không ngừng tăng cao. 

- Giá trị sản phẩm trên thị trường trong nước và xuất khẩu ngày càng gia tăng.

- Mặt hàng sản phẩm chất lượng cao được đa dạng hóa, đáp ứng nhu cầu thị trường.

- Ứng dụng công nghệ được chú trọng. 

- Công nghệ cơ giới, tự động hóa, công nghệ thông tin sẽ được ứng dụng đồng bộ.

- Chất lượng nguồn nhân lực ngày càng được nâng cao.

Vận dụng: Trồng trọt ở địa phương em thường gặp khó khăn gì? Những khó khăn đó sẽ được khắc phục như thế nào nhờ thành tựu của công nghệ cao?

Giải nhanh:

HS tự thực hiện.

4. YÊU CẦU CƠ BẢN ĐỐI VỚI NGƯỜI LAO ĐỘNG CỦA MỘT SỐ NGÀNH NGHỀ PHỔ BIẾN TRONG TRỒNG TRỌT

Hình thành kiến thức: Người lao động của một số ngành nghề phổ biến trong trồng trọt cần có các yêu cầu cơ bản gì? Vì sao?

Giải nhanh:

- Có sức khỏe tốt.

- Có kiến thức và kĩ năng trồng trọt.

- Chăm chỉ, cần cù, chịu khó trong công việc.

- Tuân thủ các quy định của pháp luật.

- Có ý thức bảo vệ môi trường.

Luyện tập: Người lao động cần làm thế nào để đáp ứng được yêu cầu cơ bản của các ngành nghề phổ biến trong trồng trọt?

Giải nhanh:

- Rèn luyện để có sức khỏe tốt

- Chịu khó tìm tòi, học hỏi để có kiến thức và kĩ năng trồng trọt

- Chăm chỉ, cần cù, chịu khó trong công việc

- Tuân thủ các quy định của pháp luật

- Rèn luyện ý thức trong bảo vệ môi trường

Vận dụng: Bản thân em có khả năng đáp ứng được yêu cầu cơ bản nào về nhân lực trồng trọt?

Giải nhanh:

Gợi ý:

- Có sức khỏe tốt.

- Có kiến thức và kĩ năng trồng trọt.

- Chăm chỉ, cần cù, chịu khó trong công việc.

- Tuân thủ các quy định pháp luật.

- Có ý thức bảo vệ môi trường.