BÀI 10. TỆ NẠN XÃ HỘI

1. Khái niệm tệ nạn xã hội và các loại tệ nạn xã hội

Câu hỏi: Em hãy quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi:

a) Theo em, mỗi hình ảnh trên nói về điều gì? Hãy chỉ ra điểm chung của các hình ảnh đó.

b) Tệ nạn xã hội là gì? Em hãy kể tên những tệ nạn xã hội phổ biến.

Giải nhanh:

a) 

Hình 1: Đua xe trái phép

Hình 2: Đánh bạc ăn tiền

Hình 3: Chữa bệnh bằng phương pháp mê tín

Hình 4: Cá độ trò chơi điện tử

=> Hậu quả xấu cho con người, gia đình và xã hội

b) Hành vi sai lệch chuẩn mực đạo đức xã hội, vi phạm pháp luật: ma tuý, cờ bạc, mại dâm, mê tín dị đoan,...

2. Nguyên nhân dẫn đến tệ nạn xã hội

Câu 1: Em hãy đọc các trường hợp dưới đây (trang 52 mục 2 sgk) và trả lời câu hỏi:

a) Em hãy cho biết những nguyên nhân nào dẫn đến T nghiện ma tuý, K tụ tập đánh bài?

b) Theo em, còn những nguyên nhân nào khác dẫn đến các tệ nạn xã hội của con người?

Giải nhanh:

a) Do T ăn chơi, đua đòi, tò mò và K thì thiếu sự giáo dục

b) Thiếu hiểu biết; ham chơi, đua đòi, bị dụ dỗ, lôi kéo, mua chuộc hoặc ép buộc.

3. Hậu quả của tệ nạn xã hội

Câu 1: Em hãy đọc các trường hợp dưới đây (trang 53 mục 3 sgk) và trả lời câu hỏi:

a) Em hãy liệt kê hậu quả của việc đua xe đối với H và vợ chồng anh K?

b) Hành vi đánh bạc, cá độ và sử dụng chất kích thích gây nghiện đã dẫn đến hậu quả gì đối với N và gia đình?

c) Hãy chia sẻ hậu quả của tệ nạn xã hội mà em biết.

Giải nhanh:

a) Gây ra tai nạn giao thông 

b) Hạnh phúc gia đình N tan rã, bố mẹ N đau khổ.

c) Gây tổn hại nghiêm trọng về mặt sức khoẻ, tinh thần, trí tuệ, tính mạng 

LUYỆN TẬP

Câu 1: Hành vi nào dưới đây là tệ nạn xã hội?

A. Anh Q thường xuyên sử dụng ma tuý.

B. Chị M không xa lánh người bị nhiễm HIV.

C. Bạn T luôn thực hiện nghiêm túc các nội quy của nhà trường.

D. Anh C thường tham gia đánh bạc cùng bạn bè.

E. Bạn H đã từ chối việc hút thuốc lá khi bị bạn bè dụ dỗ.

G. Bà N thường mời thầy cúng đến giải hạn khi các con mình bị ốm.

Giải nhanh:

A. Anh Q thường xuyên sử dụng ma tuý.

D. Anh C thường tham gia đánh bạc cùng bạn bè.

G. Bà N thường mời thầy cúng đến giải hạn khi các con mình bị ốm.

Câu 2: Theo em, học sinh có thể mắc phải những tệ nạn xã hội nào? Hãy liệt kê nguyên nhân và hậu quả của các tệ nạn xã hội đó.

Giải nhanh:

- Ma túy, cờ bạc, nghiện thuốc lá, nghiện trò chơi điện tử,...

- Do thiếu hiểu biết, bị bạn bè rủ rê, lôi kéo, tò mò; thiếu sự quan tâm 

- Gây suy giảm sức khỏe nghiêm trọng, thay đổi tâm sinh lí

Câu 3: Gia đình M sống ở một vùng quê nên còn nhiều khó khăn. Mỗi lần các em của M bị ốm, bố mẹ không đưa đến trạm y tế xã mà lại mời thầy cúng đến nhà làm lễ mong cho các em khỏi bệnh.

a) Theo em, nguyên nhân nào dẫn tới hành vi của bố mẹ M? Hậu quả của hành vi đó là gì?

b) Nếu là M, em sẽ làm gì để ngăn cản hành vi của bố mẹ?

Giải nhanh:

a) Do cơ sở vật chất còn thiếu thốn, dân trí thấp. Vừa cổ xúy cho tệ nạn mê tín dị đoan, vừa gây nguy hiểm cho sức khỏe 

b) Khi bị bệnh cần phải đến gặp bác sĩ và chữa bằng thuốc thì mới khỏi bệnh được. Câu 4: Một số bạn trong lớp của H đã xem các video về đánh bài ăn tiền trên mạng xã hội. Do tò mò, các bạn có ý định rủ nhau tụ tập cùng chơi bài.

Nếu là H trong tình huống trên em sẽ làm gì?

Giải nhanh:

Giải thích đây là hành vi vi phạm pháp luật. Báo cáo sự việc lên thầy cô giáo 

VẬN DỤNG

Câu 1: Em hãy lựa chọn một tệ nạn xã hội phổ biến nhất ở địa phương để thiết kế một sản phẩm tuyên truyền về hậu quả của tệ nạn xã hội theo gợi ý…

Giải nhanh:

Tệ nạn ma túy

* Tác hại: Sức khỏe suy yếu,  nguy hiểm đến tính mạng 

* Nguyên nhân: Thất nghiệp, thiếu sự quan tâm của gia đình, đua đòi, bị dụ dỗ

* Biện pháp: Giáo dục, tuyên truyền, xử phạt nghiêm khắc những kẻ buôn bán.

Câu 2: Em hãy tìm hiểu các quy định của pháp luật về phòng, chống tệ nạn xã hội và trình bày trước lớp dưới dạng bảo ảnh clip hoặc tiểu phẩm.

Giải nhanh:

- Cấm đánh bạc, tổ chức đánh bạc dưới mọi hình thức.

- Nghiêm cấm sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, mua bán, sử dụng, tổ chức sử dụng, lôi kéo sử dụng trái phép các chất ma túy.