BÀI 13. TRIỀU NGUYỄN

Khởi động: Quan sát hình 1 và cho biết loại hình nghệ thuật dưới đây liên quan đến triều đại nào trong lịch sử dân tộc.

Đáp án chuẩn:

Nhã nhạc cung đình Huế - di sản triều Nguyễn.

1. TRIỀU NGUYỄN VÀ CÔNG CUỘC XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC

Câu hỏi: Đọc thông tin, em hãy:

- Nêu sự thành lập Triều Nguyễn.

- Trình bày một số việc làm của Triều Nguyễn để xây dựng đất nước.

Đáp án chuẩn:

- Thành lập: 1802, sau khi đánh bại Tây Sơn, Nguyễn Ánh lập triều, định đô Phú Xuân (Huế), hiệu Gia Long.

- Công trình:

+ Gia Long ban hành "Hoàng Việt luật lệ" củng cố xã hội.

+ Minh Mạng cải cách hành chính, chia nước thành 30 tỉnh, 1 phủ.

+ Các vua thực thi chủ quyền biển đảo, đặc biệt Hoàng Sa, Trường Sa.

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát hình 3, em hãy:

- Nêu kết quả của công cuộc khai hoang dưới Triều Nguyễn

- Kể chuyện về Nguyễn Công Trứ và nêu đóng góp của ông

Đáp án chuẩn:

- Kết quả: Mở rộng diện tích canh tác, an định xã hội, thúc đẩy nông nghiệp.

- Nguyễn Công Trứ và đóng góp của ông:

+ Tâu vua cho khai hoang giúp dân nghèo, được cử làm Doanh điền sứ.

+ Chiêu dân khai hoang lấn biển, mở rộng đất đai, phát triển nông nghiệp.

Câu hỏi: Đọc thông tin, em hãy nêu những đóng góp của Nguyễn Trường Tộ đối với lịch sử dân tộc.

Đáp án chuẩn:

- Đại diện tiêu biểu trào lưu cách tân.

- Trình nhiều bản điều trần đề xuất:

+ Làm đất nước giàu mạnh.

+ Mở rộng quan hệ ngoại giao.

+ Mở trường dạy kỹ thuật.

2. PHONG TRÀO CẦN VƯƠNG CHỐNG PHÁP

Câu hỏi: Đọc thông tin, em hãy:

- Cho biết những nét chính về phong trào Cần vương cuối thế kỉ XIX

- Kể câu chuyện về Phan Đình Phùng và cuộc khởi nghĩa Hương Khê

Đáp án chuẩn:

- Phong trào Cần vương cuối thế kỉ XIX:

+ 1884: Triều Nguyễn ký Hiệp ước Giáp Thân, Pháp đô hộ Việt Nam.

+ 1885:

• Vua Hàm Nghi, Tôn Thất Thuyết khởi nghĩa Cần Vương.
• Phong trào bùng nổ, lan rộng khắp nước.

- Phan Đình Phùng và khởi nghĩa Hương Khê:

+ Lãnh đạo khởi nghĩa Hương Khê chống Pháp (cuối thế kỷ 19).

+ Căn cứ tại Hương Khê, thu hút anh hùng hào kiệt.

+ Khởi nghĩa kéo dài 10 năm, gây thiệt hại cho Pháp.

+ Phan Đình Phùng hy sinh (1895), khởi nghĩa tan rã.

3. LUYỆN TẬP

Câu 1: Vẽ sơ đồ tư duy những nét chính về lịch sử Việt Nam dưới Triều Nguyễn.

Đáp án chuẩn:

Câu 2: Kể lại câu chuyện về một nhân vật lịch sử dưới thời nhà Nguyễn mà em sưu tầm được. Câu chuyện đó giúp em biết được thông tin gì về lịch sử Việt Nam thời nhà Nguyễn?

Đáp án chuẩn:

- Câu chuyện về vua Hàm Nghi:

+ Vua thứ 8 nhà Nguyễn, lãnh đạo Cần Vương chống Pháp.

+ Bị bắt lưu đày sang Bắc Phi, kiên trung chống Pháp.

+ Vua yêu nước, tấm gương sáng trong lịch sử dân tộc.

4. VẬN DỤNG

Sưu tầm tư liệu, tranh ảnh và giới thiệu về một di sản văn hoá của Triều Nguyễn

Đáp án chuẩn:

- Di sản Triều Nguyễn:

+ Quần thể di tích Cố đô Huế (thế kỷ 19 - 20).

+ Gồm thành quách, cung điện, đền đài, lăng tẩm uy nghi.