BÀI 11: OXYGEN. KHÔNG KHÍ

MỞ ĐẦU

Câu 1: Em đã biết không khí xung quanh ta cần thiết cho sự sống và sự cháy. Em có thể giải thích tại sao con người phải sử dụng bình dưỡng khí khi lặn dưới nước, khi lên núi cao hoặc khi đi du hành tới Mặt Trăng?

Đáp án chuẩn:

Con người cần sử dụng bình dưỡng khí vì ở những nơi không đủ hoặc không có không khí để con người hô hấp thì  cần phải dùng tới bình dưỡng khí.

I. OXYGEN TRÊN TRÁI ĐẤT

Câu 1: Nêu dẫn chứng cho thấy oxygen có trong không khí, trong nước, trong đất.

Đáp án chuẩn:

Trong không khí, trong nước và trong đất có rất nhiều động vật sinh sống và phát triển. Trong không khí có: côn trùng, chim, ...; trong nước có các loài cá, rùa, ếch, ...; trong đất có: giun, ấu trùng, ... các sinh vật đó cho thấy ở cả không khí, nước, đất đều có oxygen.

II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ VÀ TẦM QUAN TRỌNG CỦA OXYGEN

* Câu hỏi:

Câu 1: Ở nhiệt độ phòng, oxygen tồn tại ở thể nào?

Đáp án chuẩn:

Oxygen tồn tại ở thể khí.

Câu 2: Nhiệt độ lạnh nhất trên Trái Đất từng ghi lại được là -89∘C. Khi đó oxygen ở thể khí, lỏng hay rắn.

Đáp án chuẩn:

Oxygen ở thể khí.

Câu 3: Em có biết rằng oxygen có ở mọi nơi trên Trái Đất.

a) Em có nhìn thấy oxygen không?

b) Cá và nhiều sinh vật sống được trong nước có phải là bằng chứng cho thấy oxygen tan trong nước hay không?

Đáp án chuẩn:

a) Em không thể nhìn thấy oxygen.

b) Có là bằng chứng cho thấy oxygen tan trong nước.

* Câu hỏi.

Câu 1: Liệt kê các ứng dụng của khí oxygen trong đời sống và trong sản xuất mà em biết.

Đáp án chuẩn:

Câu 2: Nêu một số ví dụ cho thấy vai trò của oxygen đối với sự sống và sự cháy.

Đáp án chuẩn:

- Trong sự sống: các loài động, thực vật cần có oxy để duy trì sự sống và phát triển,...

- Trong sự cháy: đốt ngọn nến trong không khí, thì lượng oxy trong không khí sẽ giúp ngọn nến cháy rất lâu.

III. THÀNH PHẦN CỦA KHÔNG KHÍ

* Câu hỏi:

Câu 1: Khí oxyen chiếm bao nhiêu phần trăm thể tích không khí?

Đáp án chuẩn:

Chiếm 21% phần trăm thể tích không khí.

Câu 2: Khí nào có phần trăm thể tích lớn nhất trong không khí?

Đáp án chuẩn:

Khí nitrogen.

* Hoạt động: Tìm hiểu một số thành phần của không khí

Câu 1: Em hãy cho biết hiện tượng nào chứng minh trong không khí có chứa hơi nước.

Đáp án chuẩn:

Nước không màu bám lên thành cốc lạnh.

Câu 2: 

a) Khi nào em biết oxyen trong cốc đã hết?

b) Chiều cao cột nước dâng lên bằng bao nhiêu phần chiều cao của cốc? Từ đó suy ra oxygen chiếm khoảng bao nhiêu phần trong không khí?

Đáp án chuẩn:

a) Khi cây nến tắt.

b) Chiều cao cột nước dâng lên bằng khoảng 1/5 chiều cao của cốc. Nên suy ra oxygen chiếm 1/5  thể tích không khí.

IV. VAI TRÒ CỦA KHÔNG KHÍ

Câu 1: Nêu vai trò của không khí đối với sự sống

Đáp án chuẩn:

Câu 2: Một bạn nói: "Carbon dioxide không là khí độc nhưng có nhiều trong không khí thì không khí cũng bị ô nhiễm, có hại cho sức khỏe". Ý kiến của bạn đó có đúng không?

Đáp án chuẩn:

Ý kiến của bạn đó không đúng.

V. SỰ Ô NHIỄM KHÔNG KHÍ

Câu 1: Quan sát hình 3.7 và nêu ra các nguyên nhân gây ô nhiễm không khí.

Đáp án chuẩn:

- Rác thải xả ra môi trường ngày càng nhiều và không được xử lý.

- Cháy rừng làm giảm lượng cây xanh, tạo ra nhiều khói bụi, khí độc hại.

- Khói ô tô chứa nhiều khí thải độc hại thải ra không khí.

- Khói từ các nhà máy chứa nhiều khí độc, cacbonic, ... gây ô nhiễm, hiệu ứng nhà kính, ..

Câu 2: Ô nhiễm không khí có tác hại gì với đời sống?

Đáp án chuẩn:

- Giảm tầm nhìn

- Biến đổi khí hậu

- Đe dọa sức khỏe, tính mạng của con người và sinh vật, ..

Câu 3: Em có thể làm gì để góp phần giảm ô nhiễm không khí?

Đáp án chuẩn:

- Phủ xanh đất trống đồi trọc.

- Tuyên truyền cho mọi người xung quanh về ý thức bảo vệ không khí

- Hạn chế sử dụng xe máy, ô tô mà có thể đi xe đạp hoặc xe bus, ...

Câu 4: Một bạn nói:" Carbon dioxide không phải là khí độc những có nhiều trong không khí thì không khí cũng bị ô nhiễm, có hại cho sức khỏe". Ý kiến của bạn đó có đúng không?

Đáp án chuẩn:

Ý kiến của bạn đó đúng.