CHỦ ĐỀ 7. PHÂN TÍCH XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN NGHỀ VÀ THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG

Hoạt động 1: Phân tích xu hướng phát triển nghề nghiệp trong xã hội hiện đại

1. Xác định xu hướng phát triển của một số nghề trong xã hội hiện đại.

Gợi ý đáp án:

• Thông tin và truyền thông

• Tài chính, ngân hàng

• Công nghệ chế biến, chế tạo

2. Chỉ ra những yếu tố ảnh hưởng đến xu hướng phát triển nghề nghiệp.

Gợi ý đáp án:

+ Yếu tố khoa học công nghệ

+ Yếu tố sự phát triển của nền kinh tế

+ Yếu tố xu hướng toàn cầu hoá

+ Yếu tố văn hoá, xã hội

3. Trình bày về xu hướng phát triển của nghề mà em quan tâm trong xã hội hiện đại.

Gợi ý đáp án:

Chuyên viên digital Marketing

- Đặc điểm cơ bản của nghề: Chịu trách nhiệm phát triển và thực hiện các chiến lược marketing trên các nền tảng số như mạng xã hội, email marketing, quảng cáo trực tuyến và SEO. Công việc bao gồm nghiên cứu thị trường, phân tích dữ liệu, xây dựng chiến lược quảng cáo, và theo dõi hiệu suất để tối ưu hóa kết quả.

4. Chia sẻ với bố mẹ, người thân về xu hướng phát triển của nghề mà em quan tâm.

Gợi ý đáp án:

Digital Marketing không chỉ đơn thuần là việc quảng cáo trực tuyến, mà còn bao gồm việc nghiên cứu thị trường, phân tích dữ liệu và xây dựng chiến lược tiếp thị dựa trên dữ liệu. Với sự phát triển của internet và công nghệ, người tiêu dùng dần chuyển sang sử dụng các nền tảng trực tuyến để tìm kiếm thông tin và mua sắm, điều này tạo ra cơ hội lớn cho các chuyên viên Marketing số để tiếp cận và tương tác với khách hàng. Con hy vọng Mẹ sẽ ủng hộ quyết định của con và đồng hành cùng con trong quá trình con tiếp tục phát triển sự nghiệp của mình.

Hoạt động 2: Xác định những phẩm chất và năng lực cần có của người lao động trong xã hội hiện đại

1. Nhận diện những phẩm chất và năng lực cần có của người lao động trong xã hội hiện đại.

Gợi ý đáp án:

2. Đề xuất cách rèn luyện phẩm chất và năng lực cần có của người lao động trong xã hội hiện đại trong các tình huống.

Trường hợp 1 

K đang học nghề sửa chữa ô tô. Đây là nghè mà K rất yêu thích và phù hợp với xu hướng phát triển nghề nghiệp trong tương lai. Thời gian đầu, K làm việc rất hiệu quả. Tuy nhiên, càng tiếp xúc với nhiều loại xe khác nhau và công nghệ cao hơn, K càng cảm thấy bản thân thiếu cả về hiểu biết và kĩ năng. Nhưng K vẫn muốn theo đuổi nghề này. Nếu là K, em sẽ rèn luyện như thế nào để có được phẩm chất và năng lực phù hợp?

Trường hợp 2 

Gia đình anh N làm nghề bún truyền thống. Với công thức gia truyền, sản phẩm của gia đình anh được mọi người ưa chuộng. Tuy nhiên, gia đình anh N chưa biết ứng dụng công nghệ hiện đại trong sản xuất và quảng bá sản phẩm. Nếu là anh Nam, em sẽ rèn luyên như thể nào để có được phẩm chất và năng lực đáp ứng với sự thay đổi?

Trường hợp 3

Chú P là một kĩ sư làm việc trong lĩnh vực chế biến thực phẩm và rất thích những sáng tạo về công nghệ thực phẩm hiện nay. Tuy nhiên, chú P thấy mình cần phải tìm hiểu thêm về những công nghệ mới trong chế biến thực phẩm. Nếu là chú P, em sẽ rèn luyện thêm phẩm chất và năng lực gì?

Gợi ý đáp án:

Trường hợp 1: 

Nếu em là K, em sẽ luôn cập nhật và học hỏi về các công nghệ mới, các phương pháp sửa chữa và các loại xe mới. Việc tham gia các khóa học nâng cao kỹ năng cũng là một cách tốt để nâng cao kiến thức và kỹ năng của mình. Bên cạnh việc học lý thuyết, em cũng cần dành thời gian để thực hành trên các loại xe khác nhau. 

Trường hợp 2: 

Nếu em là anh N, em sẽ tìm hiểu và áp dụng các công nghệ mới trong quá trình sản xuất bún, từ quy trình chế biến đến bảo quản và đóng gói. Việc này có thể bao gồm việc tham gia các khóa đào tạo về công nghệ thực phẩm và đọc sách, tài liệu liên quan. Bên cạnh đó, em cần đầu tư vào trang thiết bị hiện đại để tối ưu hóa quy trình sản xuất và nâng cao chất lượng sản phẩm. 

Trường hợp 3 

Nếu em là Chú P, em sẽ tham gia các khóa học và hội thảo về công nghệ thực phẩm để cập nhật kiến thức về các công nghệ mới và xu hướng mới trong ngành. 3. Chỉ ra những phẩm chất, năng lực cần có đối với nghề mà em quan tâm.

Gợi ý đáp án:

• Kiến thức chuyên môn: Sự hiểu biết sâu sắc về lĩnh vực cụ thể của nghề, bao gồm cả kiến thức lý thuyết và thực tiễn.

• Kỹ năng kỹ thuật: Khả năng thực hiện các nhiệm vụ cụ thể và sử dụng các công cụ, trang thiết bị liên quan đến nghề.

• Tư duy logic và sáng tạo: Khả năng suy luận, phân tích và giải quyết vấn đề một cách sáng tạo và hiệu quả.

4. Rèn luyện phẩm chất và năng lực theo các cách phù hợp với em và chia sẻ kết quả.

Gợi ý đáp án:

• Trải nghiệm thực tế với nghề,

• Tham gia các hoạt động tập thể, hoạt động xã hội;

• Tham gia các buổi hội thảo của các chuyên gia trong lĩnh vực nghề mà em chọn

Hoạt động 3: Tìm hiểu tính chuyên nghiệp trong công việc

1. Xác định những biểu hiện của tỉnh chuyên nghiệp trong công việc.

Gợi ý đáp án:

• Tuân thủ đầy đủ các nội quy, quy định của ngành, nghề;

• Đảm bảo an toàn và sức khoẻ nghề nghiệp,

• Bảo quản, giữ gìn thiết bị, công cụ lao động nơi làm việc;

2. Chỉ ra những biểu hiện của tính chuyên nghiệp ở nhân vật trong các trường hợp.

Tình huống 1

P là nhân viên bán hàng tại một cửa hàng điện thoại di động. Mỗi khi có khách đến cửa hàng, P đều chủ động mở cửa, gửi lời chào thân thiện và tư vấn cho khách về sản phẩm. Cuối mỗi ca trực, P luôn là người thống kê số lượng sản phẩm bán được nhanh nhất nhờ thực hiện đúng quy trình nhập - xuất hàng hoá. Nếu khách hàng chỉ xem mà không mua sản phẩm, P vẫn vui vẻ chảo tạm biệt và mời khách đến cửa hàng vào dịp khác. Khi rảnh rỗi, P thường quan sát các đồng nghiệp ở bộ phận quản lí và chăm sóc khách hàng để học hỏi kinh nghiệm nghề nghiệp.

Tình huống 2

Anh Q là chủ một trang trại chăn nuôi lợn. Trang trại của anh vận hành theo một quy trình khép kín từ nguồn thức ăn đến xử lí vệ sinh chuồng trại. Thông tin lợn khi xuất chuồng đều được ghi chép, đánh giá để không ngừng nâng cao chất lượng và năng suất. Các công nhân đều được hướng dẫn về an toàn lao động và bệnh nghề nghiệp. Khi gặp những vấn đề dịch bệnh mới phát sinh, anh Q lên mạng nghiên cứu và học hỏi kinh nghiệm của những trang trại khác để tìm biện pháp giải quyết. Ngoài ra, anh Q còn hăng hái tham gia những lớp học nghiệp vụ về nâng cao năng suất chăn nuôi, phó biến kiến thức mới về con giống hoặc giải pháp mở rộng thị trường tiêu thụ.

Gợi ý đáp án:

Tình huống 1: Biểu hiện của tính chuyên nghiệp của P:

- Tư duy tổ chức và chủ động

- Nắm vững quy trình công việc:

- Thái độ hòa nhã và chuyên nghiệp

- Sẵn lòng học hỏi và nâng cao kỹ năng

Tình huống 2: Biểu hiện của tính chuyên nghiệp của Anh Q:

- Quản lý tổ chức và hệ thống

- Ghi chép và đánh giá

- Tìm kiếm và áp dụng kiến thức mới

- Sự chuyên nghiệp và cam kết

3. Thực hành rèn luyện tỉnh chuyên nghiệp đối với nghề mà em quan tâm và chia sẻ kết quả.

Gợi ý đáp án:

Tên nghề mà em quan tâm: Chuyên viên Marketing số.

Cách em rèn luyện:

1. Học hỏi và cập nhật kiến thức

2. Thực hành và áp dụng kiến thức

3. Hợp tác và học hỏi từ người có kinh nghiệm

4. Phát triển kỹ năng giao tiếp

5. Đặt ra mục tiêu và theo dõi tiến độ

Hoạt động 4: Bảo đảm yêu cầu về an toàn, sức khoẻ nghề nghiệp

1. Xác định những yêu cầu chung về an toàn và sức khoẻ nghề nghiệp.

Gợi ý đáp án:

• Được bảo đảm các điều kiện làm việc an toàn, vệ sinh lao động;

• Được thực hiện chế độ bảo hộ lao động, chăm sóc và khám sức khoẻ định kì,

• Chủ động tham gia cấp cứu, khắc phục sự cố, tai nạn lao động;

• Đóng bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp

  • Phương tiện, dụng cụ, máy móc không hoàn chính, hư hỏng, kém chất lượng,

2. Chỉ ra những yêu cầu về an toàn và sức khoẻ nghề nghiệp đối với nghề mà em quan tâm.

Gợi ý đáp án:

3. Chỉ ra những nguyên nhân dẫn đến việc chưa thực hiện các yêu cầu về an toàn và sức khoẻ nghề nghiệp.

Gợi ý đáp án:

• Vi phạm về quy trình an toàn, sử dụng các thiết bị không đúng quy định,

• Phân bổ thời gian làm việc và nghỉ ngơi không khoa học,

• Không bảo đảm được các yêu cầu về sức khoẻ, thể trạng hoặc tâm li

• Quy trình giám sát, kiểm tra chưa chặt chẽ.

4. Thực hành xử lí các tình huống để bảo đảm yêu cầu về an toàn và sức khoẻ nghề nghiệp.

Tình huống 1

Khi chuẩn bị các ngư cụ, thiết bị máy móc cho chuyền ra khơi dài ngày, anh A phát hiện cần cầu xúc cá đã bị hơi nước biển ăn mòn.

Tình huống 2

Vào làm việc trong nhà máy sản xuất hoá chất hơn một tháng, nhưng chị X thấy không có công đoạn giám sát, kiểm tra của ban quản lí theo quy định của nghề.

Tình huống 3

Anh B làm nghề lái xe tải, sắp tới anh có một chuyến hàng vận chuyển xuyên đêm trên một chặng đường dải.

Tình huống 4

Anh S là bác sĩ phẫu thuật. Sáng mai có một ca mổ quan trọng, nhưng tối nay anh lại có lịch tiếp khách quốc tế và kết thúc muộn.

Gợi ý đáp án:

Tình huống 1:

Anh A cần ngừng sử dụng cầu xúc cá bị hỏng ngay lập tức và báo cáo vấn đề cho người quản lý hoặc bộ phận an toàn của công ty 

Tình huống 2:

Chị X cần thảo luận với quản lý hoặc bộ phận an toàn về việc thiếu công đoạn giám sát và kiểm tra trong quy trình làm việc của nhà máy. 

Tình huống 3:

Anh B cần thảo luận với quản lý vận tải để sắp xếp lại lịch trình hoặc chia sẻ trách nhiệm với một lái xe khác. 

Tình huống 4:

Anh S cần thảo luận với quản lý hoặc bộ phận quản lý lịch trình để đảm bảo an toàn và chất lượng công việc phẫu thuật. 

5. Chia sẻ suy nghĩ của em về ý nghĩa của việc bảo đảm các yêu cầu an toàn, sức khoẻ nghề nghiệp và vận dụng trong thực tiễn cuộc sống.

Gợi ý đáp án:

Việc bảo đảm an toàn và sức khỏe nghề nghiệp quan trọng vì nó:

- Bảo vệ sức khỏe và tính mạng của nhân viên.

- Tăng năng suất và hiệu quả làm việc.

Hoạt động 5: Phân tích thông tin cơ bản về thị trường lao động, nhu cầu sử dụng của thị trường lao động

1. Chỉ ra những nội dung cơ bản của thông tin về thị trường lao động.

Gợi ý đáp án:

• Nhu cầu tìm việc làm của người lao động;

• Nhu cầu tìm kiếm và sử dụng lao động;

• Mối quan hệ giữa nhu cầu tìm việc làm và nhu cầu sử dụng lao động;

2. Lựa chọn và phân tích bàn tin về thị trường lao động, nhu cầu sử dụng của thị trường lao động liên quan đến nghề mà em quan tâm.

Gợi ý đáp án:

Kế toán

- Cơ hội nghề nghiệp: Do sự phát triển của kinh tế và mở cửa chính sách, ngành kế toán tại Việt Nam đang có nhiều cơ hội nghề nghiệp. 

3. Chia sẻ kết quả phân tích thông tin về thị trường lao động và nhu cầu sử dụng của thị trường lao động liên quan đến nghề mà em quan tâm.

Gợi ý đáp án:

• Người lao động cũng ngày càng đòi hỏi nhiều hơn về điều kiện làm việc và phúc lợi xã hội.

• Nhu cầu sử dụng của thị trường lao động đối với ngành Công nghệ thông tin ngày càng lớn.

• Các doanh nghiệp ngày càng đặt ra yêu cầu cao về kỹ năng và trình độ chuyên môn của nhân viên kế toán. Cần có kiến thức vững vàng về các quy định kế toán và thuế, cũng như khả năng phân tích số liệu và tư duy logic tốt.

4. Quyết định lựa chọn nghề nghiệp của em dựa trên kết quả phân tích

Gợi ý đáp án:

Em quyết định chọn ngành kế toán vì có cơ hội nghề nghiệp tốt và đang phát triển, cùng với sự hứng thú và phù hợp của bản thân với công việc này.

Hoạt động 6: Phân tích, xử lí thông tin nghề nghiệp và thông tin về các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp

1. Xác định những thông tin cơ bản về nghề nghiệp mà em quan tâm.

Gợi ý đáp án:

• Tên nghề và công việc đặc thù: Kế toán là người chịu trách nhiệm thu thập, xử lý và báo cáo thông tin tài chính của doanh nghiệp hoặc tổ chức. Công việc bao gồm ghi chép, phân loại, kiểm tra và lập báo cáo về các giao dịch tài chính.

• Yêu cầu về văn bằng và chứng chỉ: Thường yêu cầu tốt nghiệp đại học chuyên ngành kế toán hoặc tài chính. Nhiều doanh nghiệp yêu cầu nhân viên kế toán có bằng cử nhân hoặc thạc sĩ kế toán và/hoặc có chứng chỉ hành nghề kế toán.

• Nhu cầu tuyển dụng và nhu cầu của xã hội: Nhu cầu về nhân viên kế toán luôn cao do mối quan tâm lớn của doanh nghiệp và tổ chức đối với việc quản lý tài chính.

2. Trình bày thông tin về các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp mà em quan tâm

Gợi ý đáp án:

• Các trường Đại học Kinh tế như Đại học Kinh tế Quốc dân, Đại học Kinh tế TP.HCM, Đại học Ngoại thương... tại Việt Nam đều cung cấp chương trình đào tạo ngành Kế toán với các cấp độ từ cử nhân đến thạc sĩ, tiến sĩ.

• Các trường Cao đẳng Nghề như Cao đẳng Kinh tế - Công nghệ Hà Nội, Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Công nghiệp Tp.HCM... 

3. Phân tích, xử lí thông tin nghề nghiệp và cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp mà em quan tâm.

Gợi ý đáp án:

Từ các nguồn thông tin về nghề kế toán và các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp, ta có thể phân tích và xử lí như sau:

• So sánh thông tin từ các nguồn khác nhau:

• Thông tin về nghề kế toán thường tập trung vào mô tả công việc, yêu cầu về văn bằng và kỹ năng cần có, cơ hội nghề nghiệp và mức lương.

• Điểm chung:

• Cả nghề kế toán và các cơ sở giáo dục đều nhấn mạnh vào yêu cầu cao về văn bằng và kỹ năng chuyên môn.

• Cả hai đều cung cấp thông tin về cơ hội nghề nghiệp và phát triển trong ngành.

• Điểm riêng:

• Thông tin về nghề kế toán thường đề cập đến mức lương

• Môi trường học tập và chế độ hỗ trợ cho sinh viên có thể là điểm riêng của các cơ sở giáo dục.

4. Quyết định lựa chọn con đường học tập tiếp theo dựa trên kết quả phân tích và chia sẻ kết quả.

Gợi ý đáp án:

- Lựa chọn ngành Kế toán: Dựa trên những thông tin về nghề kế toán, em nhận thấy rằng đây là một ngành có nhu cầu cao trên thị trường lao động, với cơ hội nghề nghiệp rộng lớn và mức lương ổn định. 

- Lựa chọn cơ sở giáo dục: Dựa trên thông tin về các cơ sở giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp, em quyết định chọn một trường có chương trình đào tạo uy tín, đội ngũ giáo viên giàu kinh nghiệm và môi trường học tập thuận lợi. 

Hoạt động 7: Đánh giá kết quả trải nghiệm

Lựa chọn mức độ đánh giá phù hợp cho mỗi nội dung.

Gợi ý đáp án: