BÀI 21: KINH TẾ LIÊN BANG NGA

MỞ ĐẦU

Liên bang Nga có điều kiện tự nhên, dân cư và xã hội thuận lợi để phát triển kinh tế. Quốc gia này đang từng bước khẳng định vai trò, vị thế của mình trong nền kinh tế thế giới. Kinh tế Liên bang Nga phát triển ra sao? Những ngành kinh tế nào đóng vi trò quan trọng đối với nền kinh tế Liên bang Nga?

Gợi ý đáp án:

- Quy mô GDP khá lớn. Tốc độ tăng trưởng không ổn định. 

- Cơ cấu kinh tế có sự chuyển dịch theo hướng tăng tỉ trọng các ngành dịch vụ và các ngành có hàm lượng khoa học - kĩ thuật cao.

I. TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ

CH: Dựa vào nội dung mục I, hãy nêu khái quát tình hình phát triển kinh tế của Liên bang Nga.

Gợi ý đáp án:

- Quy mô GDP khá lớn. Tốc độ tăng trưởng không ổn định. 

- Cơ cấu kinh tế có sự chuyển dịch thoe hướng răng tỉ trọng các ngành dịch vụ và các ngành có hàm lượng khoa học - kĩ thuật cao.

II. CÁC NGÀNH KINH TẾ

1. Nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản

Nhiệm vụ 2: Dựa vào nội dung mục 1, hãy:

CH1: Xác định sự phân bố một số nông sản chính của Liên bang Nga. 

Gợi ý đáp án:

 Lúa mì: đồng bằng Đông Âu, phía Nam đồng bằng Tây Xibia. Nhờ địa hình đồng bằng màu mỡ, khí hậu ấm áp. 

Củ cải đường: rìa Tây Nam nước Nga. Nhờ điều kiện khí hậu ẩm, đất phì nhiêu.

CH2: Trình bày tình hình phát triển ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản của Liên bang Nga.

Gợi ý đáp án:

+ Nông nghiệp: đang đầu tư, áp dụng khoa học - công nghệ vào sản xuất,.. để mang lại hiệu quả ngày càng cao. Sản xuất nông nghiệp phát triển ở Đông Âu., phia đông nam,..

+ Lâm nghiệp: năm 2020 có diện tích rừng lớn nhất thế giới, khoảng 815 triệu ha. Ngành đem lại nguồn thu nhập đáng kể cho nền kinh tế.

+ Thủy sản: có điều kiện tự nhiên để phát triển thủy sản. Khai thác thủy sản tập trung chủ yếu ở ngư trường Viễn Đông, phía Nam,..

2. Công nghiệp

Nhiệm vụ 3: Khai thúc nội dung mục 2, hãy:

CH1: Xác định sự phân bố một số ngành công nghiệp chính của Liên bang Nga. 

Gợi ý đáp án:

- Các trung tâm công nghiệp của Nga chủ yếu phân bố ở phía tây, tây nam và ven biển phía đông lãnh thổ.

CH2: Trình bày tình hình phát triển ngành công nghiệp của Liên bang Nga.

Gợi ý đáp án:

+ Sản lượng nhiều sản phẩm công nghiệp tăng.

+ Công nghiệp dầu khí là ngành mũi nhọn, đứng đầu thế giới về sản lượng khai thác dầu mỏ và khí tự nhiên.

+ Là cường quốc về công nghiệp vũ trụ, nguyên tử, công nghiệp quốc phòng.

3. Dịch vụ

CH: Dựa vài thông tin mục 3, hãy trình bày tình hình phát triển một số ngành dịch vụ của Liên bang Nga.

Gợi ý đáp án:

Giao thông phát triển đủ loại hình, đang được nâng cấp.

- Kinh tế đối ngoại: Rất quan trọng.

- Có tiềm năng du lịch lớn.

- Các ngành dịch vụ khác phát triển mạnh.

III. MỘT SỐ VÙNG KINH TẾ

Nhiệm vụ 5: Dựa vào thông tin mục III và hình 21.5, hãy:

CH1: Xác định các vùng kinh tế của Liên bang Nga. 

Gợi ý đáp án:

Liên bang Nga có 12 vùng kinh tế. Mỗi vùng có nguồn lực phát triển, các ngành kinh tế trọng điểm,... khác nhau. 

CH2: Trình bày đặc điểm nổi bật của một số vùng kinh tế quan trọng.

Gợi ý đáp án:

Vùng Trung ương

- Phát triển nhất, tập trung nhiều ngành công nghiệp, sản xuất nhiều lương thự

- Có thủ đô Mát-xcơ-va

Vùng Trung tâm đất đen

- Có dải đất đen phì nhiêu, thuận lợi phát triển nông nghiệp.

- Công nghiệp phát triển 

Vùng u-ran Giàu tài nguyên, Công nghiệp phát triển, Nông nghiệp còn hạn chế.

Vùng Viễn Đông Giàu tài nguyên.

- Phát triển công nghiệp khai thác khoáng sản, khai thác gỗ, đánh bắt và chế biến 

- Là vùng kinh tế phát triển để hội nhập khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

LUYỆN TẬP- VẬN DỤNG

Luyện tập

CH1: Dựa vào bảng 21.1, vẽ biểu đồ thể hiện cơ cấu GDP của Liên bang Nga năm 2000 và năm 2020. Nêu nhận xét. 

Gợi ý đáp án:

Tốc độ tăng trưởng GDP giảm từ năm 2000- 2020.

Cơ cấu kinh tế có sự chuyển dịch theo hướng giảm nông nghiệp và tăng dịch vụ.

CH2: Dựa vào bản đồ phân bố nông nghiệp của Liên bang Nga, nhận xét sự phân bố các cây trồng và vật nuôi chính của Liên bang Nga.

Gợi ý đáp án:

Vận dụng

CH: Sưu tầm thông tin, hình ảnh và viết báo cáo ngắn về một vấn đề kinh tế của Liên bang Nga mà em quan tâm.

Gợi ý đáp án:

Sự kiện Tập đoàn dầu khí của Ả Rập Xê Út - Saudi Aramco - trở thành công ty có lợi nhuận ròng lớn nhất thế giới trong năm 2018 không chỉ cho thấy nhu cầu dầu mỏ - khí đốt toàn cầu vẫn tăng liên tục trong thời gian qua, mà còn một lần nữa khẳng định dù giá “vàng đen” có thay đổi thế nào thì ngành năng lượng vẫn là ngành có mức lợi nhuận khổng lồ và giữ vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế của nhiều nước. Đây là một lợi thế cực kỳ lớn với những quốc gia sở hữu nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú như Liên bang (LB) Nga.