BÀI 26: VỊ TRÍ ĐỊA LÍ, ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI TRUNG QUỐC

MỞ ĐẦU

Trung Quốc là đất nước có lãnh thổ rộng lớn, có điều kiện tự nhiên đa dạng, nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú; số dân đông nhất thế giới, nguồn lao động dồi dào và ngày càng nâng cao về chất lượng,.. là cơ sở cho sự phát triển về kinh tế- xã hội. Điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên, dân cư và xã hội Trung Quốc có đặc điểm như thế nào?

Gợi ý đáp án:

Điều kiện tự nhiên

1. Vị trí: Trải dài từ vùng duyên hải vảo đất liền đến kinh tuyến 105^oĐ.

2. Địa hình

Có các đồng bằng rộng lớn, đất phù sa màu mỡ.

Gồm các dãy núi cao, các sơn nguyên đồ sộ xen lẫn các bồn địa.

3. Khí hậu: Phía Nam: Khí hậu cận nhiệt đới gió mùa; Phía Bắc: Ôn đới gió mùa; Ôn đới lục địa khắc nghiệt.

4. Sông ngòi: Hoàng Hà, Trường Giang.

5. Khoáng sản: Phong phú và đa dạng; Dầu khí, than.

I. PHẠM VI LÃNH THỔ VÀ VỊ TRÍ ĐỊA LÍ

Nhiệm vụ 1: Dựa vào thông tin mục I và hình 26.1, hãy:

CH1: Xác đinh tên các quốc gia giáp với Trung Quốc. 

Gợi ý đáp án:

Nga, Mông Cổ, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Afghanistan, Pakistan, Ấn Độ, Nepal, Bhutan, Myanmar, Lào, Việt Nam, Triều Tiên.

CH2: Phân tích ảnh hưởng của phạm vi lãnh thổ và vị trí địa lí đến phát triển kinh tế - xã hội Trung Quốc.

Gợi ý đáp án:

– Thuận lợi:

+ Lãnh thổ rộng lớn và trải dài theo chiều Bắc-Nam và Đông-Tây

+ Tiếp giáp vùng biển rộng lớn phía Đông. Phát triển tổng hợp kinh tế biển.

+ Tài nguyên thiên nhiên đa dạng, giàu có

– Khó khăn:

+ Lãnh thổ rộng lớn, khó khăn trong bảo vệ lãnh thổ, quản lí các đơn vị hành chính.

+ Nhiều múi giờ, bất lợi về hoạt động kinh tế- đời sống giữa khu vực phía Đông và phía Tây lãnh thổ.

+ Đường biên giới kéo dài, vấn đề an ninh quốc phòng phức tạp

+ Vùng nội địa khí hậu khô hạn, khắc nghiệt.

II. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN

Nhiệm vụ 2: Dựa vào thông tin mục II và hình 26.1, hãy:

CH1: Trình bày đặc điểm nổi bật của điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên ở Trung Quốc. 

Gợi ý đáp án:

1. Vị trí

Đông: Trải dài từ vùng duyên hải vảo đất liền đến kinh tuyến 105^oĐ.

Tây: Từ kinh tuyến 105^oĐ trở vào phía Tây.

2. Địa hình: Đông : Có các đồng bằng rộng lớn. Tây: Gồm các dãy núi cao

3. Khí hậu: Phía Nam: Khí hậu cận nhiệt đới gió mùa. Phía Bắc: Ôn đới gió mùa. Ôn đới lục địa khắc nghiệt.

4. Sông ngòi: Hoàng Hà, Trường Giang.

5. Khoáng sản: Phong phú và đa dạng

CH2: Phân tích ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên đến sự phát triển kinh tế - xã hội của Trung Quốc.

Gợi ý đáp án:

- Thuận lợi

+ Dân cư tập trung đông.

+ Nông nghiệp trù phú.

+ Công nghiệp và dịch vụ phát triển.

- Khó khăn

+ Bão và lũ lụt.

+ Thiếu nước, khô hạn.

+ Địa hình núi cao hiểm trở, GTVT khó khăn.

2. Xã hội

Nhiệm vụ 4: Dựa vào thông tin mục 2, hãy:

CH1: Nêu các đặc điểm xã hội của Trung Quốc.

Gợi ý đáp án:

-  Nền giáo dục được đầu tư và phát triển.

- Người lao động cần cù, sáng tạo và có chất lượng ngày càng cao.

- Có nhiều phát minh: La bàn, giấy, kĩ thuật in, thuốc súng,…

CH2: Phân tích tác động của một trong các đặc điểm xã hội tới phát triển kinh tế - xã hội Trung Quốc.

Gợi ý đáp án:

Là nguồn lực cao phát triển kinh tế.

LUYỆN TẬP- VẬN DỤNG

Luyện tập

CH1: Hoàn thành bảng theo mẫu sau vào vở:

Gợi ý đáp án:

CH2: Dựa vào hình 26.4, hãy nhận xét sự thay đổi số dân và tỉ lệ tăng tự nhiên của dân số Trung Quốc giai đoạn 1978-2020. 

Gợi ý đáp án:

+ Số dân tăng cao

+ Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên đang có chiều hướng giảm dần.

Vận dụng

CH: Tìm kiếm thông tin về một trong các đối tượng địa lí sau: sơn nguyên Tây Tạng, sông Trường Giang, hoang mạc Tác-la-Ma-can,..

Gợi ý đáp án:

Tây Tạng là một cao nguyên với độ cao lớn nhất thế giới, Tây Tạng nằm ở phía Đông Bắc của dãy Himalaya hùng vĩ. Tây Tạng không phải là một quốc gia riêng biệt, cũng không nằm trên địa phận lãnh thổ Mông Cổ hay Nepal mà Tây Tạng hiện nay được chia làm nhiều khu vực, trong đó có khu vực tự trị và các khu vực khác thuộc các tỉnh của Trung Quốc.