BÀI 2. KHOAN DUNG 

MỞ ĐẦU 

Em hãy tìm và chia sẻ ý nghĩa của một số câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ về khoan dung mà em biết
Đáp án chuẩn:

Thương nhau chín bỏ làm mười → Khi đã thương nhau thì sẵn sàng bỏ qua, châm chước cho những lỗi lầm của người còn lại. 

1. Khái niệm, biểu hiện và giá trị của khoan dung

Em hãy đọc thông tin và trả lời câu hỏi: 

a. Em hãy nêu việc làm của nhân dân ta trong những thông tin trên và cho biết ý nghĩa của những việc làm đó 

b. Em hãy xác định các biểu hiện của khoan dung và cho biết thế nào là khoan dung?

Đáp án chuẩn:

a. Đồng bào ta vẫn giữ thái độ khoan hồng và nhân đạo, giúp đỡ cho người Pháp chạy qua biên thuỷ, lại cứu nhiều người Pháp ra khỏi nhà giam Nhật và bảo vệ tính mạng và tài sản cho họ => Thể hiện lòng khoan dung 

b. Biểu hiện của khoan dung thường là tha thứ cho người khác khi họ biết hối hận và sửa chữa lỗi lầm. Khoan dung là rộng lòng tha thứ

2. Thực hiện những việc làm thể hiện lòng khoan dung

Em hãy đọc trường hợp và trả lời câu hỏi: 

Trường hợp 1: “Bạn K đã được cả nhóm giao nhiệm vụ xây dựng bài thuyết trình. Tuy nhiên, do chủ quan và thiếu sự chuẩn bị kĩ lưỡng, bài thuyết trình của K không tốt và bị phê bình. K cảm thấy có lỗi với nhóm và tự trách mình đã không hoàn thành nhiệm vụ nhóm giao” 

Trường hợp 2: “T và H từng là bạn thân của nhau. Một lần, T đã vô tình gây ra lỗi với H. Hối hận vì lỗi lầm của mình, T đã sửa chữa và nhiều lần xin lỗi H nhưng H vẫn không chấp nhận”

a) Dựa vào những biểu hiện của khoan dung, em hãy nhận xét về thải độ, hành vi của các bạn học sinh trong mỗi trường hợp trên. Theo em, thái độ, hành vi của bạn nào thể hiện lòng khoan dung?

b) Từ hai trường hợp trên, em hãy nêu các việc làm thế hiện lòng khoan dung và những việc làm chưa khoan dung của bản thân.

Đáp án chuẩn:

a. Trường 1: Thể hiện sự khoan dung 

Trường hợp 2: H thể hiện sự không khoan dung 

b. Tha thứ cho bạn bè khi bạn đã chủ động xin lỗi mình.

LUYỆN TẬP 

Câu 1: Em đồng tình, không đồng tình với ý kiến nào dưới đây? Vi sao?

A. Khoan dung là tha thứ cho mọi lỗi lầm của người khác.

B. Khoan dung không chỉ là tha thứ cho người khác, mà còn là tha thứ cho chính minh.

C. Không bao giờ phê bình người khác là biểu hiện của khoan dung.

D. Khoan dung là tha thứ cho người khác ngay cá khi họ không biết hối hận.

E. Đổi lập với khoan dung là hẹp hòi, ích kỉ

Đáp án chuẩn:

a.c.d - Không đồng tình; b.e - Đồng tình 

Câu 2: Em hãy xử lí các tình huống dưới đây:

a. Bố mẹ giao cho V nhiệm vụ dọn dẹp nhà cửa mỗi ngày nhưng V thường xuyên mải chơi quên việc. Dù bố mẹ đã nhắc nhiều lần nhưng V vẫn không thay đổi. Một lần, có khách đến chơi nhà, V chợt nhận thấy bố mẹ rất ngượng với khách khi nhà cửa bừa bộn.

Nếu là bố mẹ của V, em sẽ ứng xử như thế nào?

b. Gia đình bà A luôn không tuân thủ các quy định chung của tập thể, hay to tiếng với mọi người trong khu phố. Mặc dù tổ trưởng dân phố đã nhắc nhở nhiều lần nhưng gia đình bà A vẫn không thay đối. Qua thời gian, bà A nhận thấy hàng xóm lạnh nhạt, xa lánh thì cảm thấy ngượng ngùng và hổi lỗi. Trong cuộc họp của tổ dân phố, bà A đã có lời xin lỗi với bà con tổ dân phố và hứa sẽ sửa đổi.

Nếu là hàng xóm của bà A, em sẽ ứng xử như thế nào?

Đáp án chuẩn:

a. Bố mẹ V nên ngồi lại nói chuyện với con để V hiểu trách nhiệm của bản thân

b. Hàng xóm nên chấp nhận lời xin lỗi của bà A và xem xét quá trình sửa lỗi của bà

Câu 3: Có ý kiến cho rằng, sức mạnh của lòng nhân ái và bao dung có thể cảm hóa được lỗi lầm của con người. Từ những hiểu biết của em về khoan dung, em hãy thuyết trình về ý kiến trên và lấy ví dụ thực tế đề chứng minh.

Đáp án chuẩn:

Bao dung là hành động mở rộng lòng trắc ẩn của một người, tôn trọng sự khác biệt hoặc chấp nhận và bỏ qua những khuyết điểm và lỗi lầm của người khác mà không phán xét hay tức giận. Sức cảm hóa là thay đổi theo hướng tích cực do cảm phục. Sai lầm là điều khó tránh khỏi. Nếu người khác biết nhận sai về mình thì chúng ta hãy tha thứ cho họ. Một cử chỉ bao dung dù rất nhỏ thôi, cũng sẽ khiến họ nguyện ý thay đổi và cảm kích suốt cuộc đời, giúp họ vượt qua mặc cảm tội lỗi, học hỏi từ những sai lầm, thất bại và tiếp tục tiến lên. Mọi người, ai cũng xứng đáng có được sự hạnh phúc và những mối quan hệ tốt đẹp. Hãy học cách khoan dung với bản thân, với người khác bằng lòng nhân ái, bằng đức hi sinh.

Câu 4: Em hãy kể lại một vài tình huống mà em đã thể hiện lòng khoan dung với mọi người và với chính bản thân em.

Đáp án chuẩn:

Bạn A quên lịch đi chơi; em đã không nói chuyện đến khi bạn A chủ động xin lỗi

VẬN DỤNG 

Câu 1: Em hãy sưu tầm một câu chuyện về sự khoan dung và chia sẽ điều em có thể học tập, vận dụng cho bản thân từ câu chuyện đó.

Đáp án chuẩn:

Câu chuyện phật giáo về lòng khoan dung

Bài học: Khoan dung không dễ nhưng cũng dễ. Người với người đối xử với nhau hãy dùng chữ tình, đừng đề cao bản thân, đừng nóng vội và bồng bột. Oán thù dễ kết khó cởi, khoan dung khó làm nhưng lại kết thiện duyên.

Câu 2: Em hãy viết một lá thư khuyên bạn/người thân khi biết bạn/người thân vẫn còn day dứt về việc mắc lỗi của họ.

Đáp án chuẩn:

Dạo này cậu có khoẻ không? Công việc thế nào rồi? 

Kể từ lần đó, tớ biết cậu còn giữ mặc cảm trong lòng. Tớ chỉ muốn nói rằng: Hoàng hôn cho chúng ta ít ngày hơn để sống, nhưng mặt trời cho chúng ta thêm một ngày hi vọng vì vậy hãy vui lên và hy vọng những điều tốt đẹp nhất.

Hãy hướng về tương lai tốt đẹp, mọi phiền muộn của quá khứ hãy bỏ lại sau lưng.