Bài 21: Những biến đổi của nhà nước phong kiến trong các thế kỉ XVI – XVIII

Cuộc khủng hoảng chính trị ở đầu thế kỉ XVI đã làm sụp đổ triều Lê Sơ. Nhà Mạc ra đời chưa được bao lâu thì xảy ra cuộc chiến tranh Nam – Bắc triều và tiếp đó là chiến tranh Trịnh – Nguyễn. Hai chính quyền ở Đàng Ngoài và Đàng Trong được hình thành, tồn tại cho đến cuối thể kỉ XVIII.

Bài 21: Những biến đổi của nhà nước phong kiến trong các thế kỉ XVI – XVIII

A. Kiến thức trọng tâm

1. Sự sụp đổ của triều Lê Sơ. Nhà Mạc được thành lập

* Nguyên nhân làm nhà Lê sơ suy sụp:

  • Các vua ăn chơi sa đọa.
  • Quan lại, địa chủ chiếm đoạt ruộng đất.
  • Nhân dân đấu tranh ở nhiều nơi
  • Các thế lực phong kiến tranh chấp quyền hành.

* Sự thành lập nhà Mạc:

  • Năm 1527, Mạc Đăng Dung ép vua Lê nhường ngôi, lập ra triều Mạc

* Các chính sách của nhà Mạc:

  • Xây dựng chính quyền theo mô hình của nhà Lê.
  • Tổ chức thi cử tuyển chọn quan lại
  • Giải quyết vấn đề ruộng đất
  • Xây dựng quân đội…
  • Tuy nhiên, nhà Mạc không còn được nhân dân tin tưởng.

2. Đất nước bị chia cắt:

  • Không chấp nhận nhà Mạc, Nguyễn Kim tập hợp lực lượng ở Thanh Hóa (Nam triều) chống lại nhà Mạc (Bắc triều).
  • Đến năm 1592, Bắc triều bị lật đổ. Đất nước thống nhất.

* Chiến tranh Trịnh – Nguyễn:

  • Năm 1545, Nguyễn Kim mất, con rễ là Trịnh Kiểm lên nắm quyền.
  • Nguyễn Hoàng xin vào Thuận Hóa (Huế).
  • Chiến tranh Trịnh – Nguyễn từ năm 1627 – 1672 bất phân thắng bại, nên lấy sông Gianh làm ranh giới: Đàng Ngoài (họ Trịnh) và Đàng Trong (họ Nguyễn)

3. Nhà nước phong kiến ở Đàng Ngoài

  • Đọc thêm sgk

4. Chính quyền ở Đàng Trong

  • Đọc thêm sgk

B. Bài tập và hướng dẫn giải

HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI GIỮA BÀI HỌC

Câu 1: Nêu nguyên nhân của sự chia cắt đất nước?

Câu 2: Nhận xét bộ máy nhà nước thời Lê - Trịnh?

Câu 3: Em có nhận định gì về việc làm của chúa Nguyễn Phúc Khoát?

Câu 4: Điểm khác biệt của chính quyền Đàng Trong với nhà nước Lê - Trịnh ở Đàng Ngoài là gì?

HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI CUỐI BÀI TẬP

Câu 1: Em hãy cho biết nguyên nhân sụp đổ của triều Lê sơ?

Câu 2: Hãy đánh giá vai trò của Vương triều Mạc?

Câu 3: Nêu nguyên nhân của các cuộc chiến tranh phong kiến:Nam - Bắc triều, Trịnh - Nguyễn

Câu 4: Vẽ sơ đồ về tổ chức chính quyền ở Đàng Ngoài, Đàng Trong và so sánh, nhận xét

Nội dung quan tâm khác

Bình luận

Giải bài tập những môn khác