BÀI 1: MỘT SỐ NỘI DUNG ĐIỀU LỆNH QUẢN LÍ BỘ ĐỘI VÀ ĐIỀU LỆNH CÔNG AN NHÂN DÂN

PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

KHỞI ĐẦU

CH: Sau một ngày tham quan doanh trại quân đội, bạn An đã viết mở đầu trong nhật kí: "Trải nghiệm hôm nay thật tuyệt vời. Phải ghi lại và chia sẻ những hoạt động trong ngày của các chiến sĩ với các bạn trong lớp để cùng nhau rèn luyện theo nền nếp quân đội". Theo em, An sẽ viết tiếp những gì? 

I. MỘT SỐ NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA ĐIỀU LỆNH QUẢN LÍ BỘ ĐỘI

1. Chức trách quân nhân 

CH: Bạn Dũng có ông nội là cựu chiến binh. Nhân ngày 22.12, lớp em đến thăm ông. Ông hỏi ở lớp có người thân của cháu nào là quân nhân không. Chúng em trả lời là có anh trai của bạn Việt là chiến sĩ Phòng không - Không quân, anh trai bạn Hoa là chiến sĩ hải quân, mẹ bạn Hùng là bác sĩ quân y. Ông nói cả ông và những người thân của các bạn tuy làm những nhiệm vụ khác nhau trong quân đội nhưng đều phải thực hiện theo 10 lời thề và chức trách quân nhân. Theo em, chức trách quân nhân bao gồm những gì?

2. Chào, xưng hô

CH: Em hãy quan sát Hình 1.1 và cho biết sự khác nhau trong cách chào, xưng hô của quân nhân trong từng trường hợp. 

3. Chế độ làm việc và sinh hoạt trong ngày của quân nhân 

CH: Em hãy quan sát Hình 1.2 và hoàn thành bảng 1.1, bằng cách ghi các kí hiệu hoạt động phù hợp. 

4. Trang phục của quân nhân

CH: Quân nhân có những trang phục nào?

II. MỘT SỐ NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA ĐIỀU LỆNH CÔNG AN NHÂN DÂN

1. Chức trách của cán bộ, chiến sĩ công an nhân dân 

CH: Bạn Chiến đang học lớp 10, có anh trai tên là Quyết trúng tuyển vào một trường cao đẳng cảnh sát nhân dân. Một hôm, anh Quyết đọc qua điện thoại 5 lời thề danh dự của Công an nhân dân Việt Nam cho Chiến nghe. Anh Quyết còn nói: "Không phải chỉ có 5 lời thề danh dự mà còn nhiều điều nữa trong điều lệnh như 10 điều kỉ luật, chức trách, cách chào, xưng hô,....của cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân. Anh sẽ kể trong email để em hiểu rõ". Theo em, nội dung anh Quyêt sẽ viết trong email là gì? 

2. Chào, xưng hô

CH: Em hãy quan sát Hình 1.4, và đóng vai cán bộ, chiến sĩ công an nhân dân thực hiện chào, xưng hô với đồng đội, cấp trên và nhân dân. 

3. Trang phục của cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân

CH: Trang phục của cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân gồm những loại nào?

LUYỆN TẬP

CH1: Em hãy nêu một số điểm giống nhau về chức trách của quân nhân và cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân. 

CH2: Em hãy viết thư cho một người bạn chia sẻ suy nghĩ của mình đối với quy định về cách chào, xưng hô, trang phục của quân nhân và cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân. 

VẬN DỤNG

CH: Vận dụng quy định về chế độ làm việc, sinh hoạt trong ngày của quân nhân, em hãy xây dựng và trình bày trước lớp thời khóa biểu sinh hoạt, học tập trong ngày của bản thân. 

PHẦN II. 5 PHÚT GIẢI BÀI

KHỞI ĐẦU

CH: Theo em, An sẽ viết tiếp những trải nghiệm và chia sẻ suy nghĩ về môi trường rèn luyện trong doanh trại quân đội:  Trong buổi tham quan, tôi được trải nghiệm thực tế nơi làm việc, học tập, rèn luyện của các chú bộ đội, được các chú chia sẻ về cuộc sống và những ngày rèn luyện trong quân đội, tôi học được tính kỷ luật, nề nếp và hiểu được giờ giấc sinh hoạt của các chú bộ đội. Chúng tôi được các chú kể về những truyền thống anh hùng, đấu tranh, sự hy sinh giành độc lập của các thế hệ cha anh, được tham quan phòng truyền thống, phòng luyện tập quân sự, phòng ăn, phòng ngủ… của các chú. Thể hiện tình cảm của mình, chúng tôi đã có những tiết mục văn nghệ và những món quà nhỏ gửi tặng các chú bộ đội với tình yêu và lòng ngưỡng mộ.

I. MỘT SỐ NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA ĐIỀU LỆNH QUẢN LÍ BỘ ĐỘI

1. Chức trách quân nhân 

CH: Chức trách quân nhân bao gồm:

- Thực hiện đúng 10 lời thề danh dự và 12 điều kỉ luật khi quan hệ với nhân dân. Luôn rèn ý chí chiến đấu, khắc phục mọi khó khăn, không sợ hi sinh, gian khổ, quyết tâm hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. 

- Tuyệt đối phục từng lãnh đạo, chỉ huy, chấp hành nghiêm mệnh lệnh, chỉ thị của cấp trên và điều lệnh, điều lệ, chế độ, quy định của quân đội. 

- Tích cực học tập chính trị, quân sự, văn hóa, KHKT và pháp luật để không ngừng nâng cao phẩm chất, năng lực hoạt động. Rèn luyện thể thao, tác phong chiến đấu.

- Giữ gìn đoàn kết nội bộ, đề cao tự phê bình và phê bình, trung thực, bình đẳng, yêu thương, tôn trọng, bảo vệ, giúp đỡ lẫn nhau lúc bình thường cũng như khi chiến đấu.

- Giữ gìn vũ khí, trang bị, tài sản của quân đội, bảo vệ và tiết kiệm của công, không tham ô, lãng phí. 

- Tuyệt đối giữ bí mật của nhà nước và quân đội, đề cao cảnh giác cách mạng. Nếu bị địch bắt quyết một lòng trung thành với sự nghiệp cách mạng, không phản bội. 

- Đoàn kết bảo vệ giúp đỡ nhân dân, tôn trọng lợi ích chính đáng và phong tục tập quán của nhân dân. 

- Gương mẫu chấp hành pháp luật của Đảng và Nhà nước, quy tắc sinh hoạt xã hội; bảo vệ cơ quan Đảng và Nhà nước.

- Nêu cao tinh thần đoàn kết quốc tế vô sản, làm tròn nghĩa vụ quốc tế, góp phần vào sự nghiệp cách mạng của các dân tộc đang đấu tranh chống chủ nghĩa đế quốc. 

- Chấp hành đúng chính sách đối với tù binh, hàng binh, tích cực tiến hành công tác tuyên truyền đặc biệt. 

2. Chào, xưng hô

CH: Sự khác nhau trong cách chào, xưng hô của quân nhân trong từng trường hợp:

- Hình a: Quân nhân khi gặp nhau phải chào. Quân nhân gọi nhau bằng đồng chí và xưng "tôi", sau tiếng "đồng chí" có thể gọi tiếp cấp bậc, chức vụ, họ tên người mà mình tiếp xúc. 

- Hình b: Cấp dưới phải chào cấp trên trước, người được chào phải chào lại. Đối với cấp trên, có thể gọi là "thủ trưởng", nghe gọi đến tên, "quân nhân" phải trả lời "có". Khi nhận lệnh, hoặc trao đổi công việc xong, quân nhân phải nói "rõ", nếu chưa rõ thì phải hỏi lại.

- Hình c: Trong lúc nghỉ ngơi, quân nhân có thể xưng hộ với nhau theo tập quán thông thường. 

3. Chế độ làm việc và sinh hoạt trong ngày của quân nhân 

CH: Ghi các kí hiệu hoạt động phù hợp: 2-B, 3-G, 4-C, 5-N, 6-I, 7-H, 8-A, E, 9-K, 10-L, 11-D. 

4. Trang phục của quân nhân

CH: Trang phục của quân nhân gồm: trang phục dự lễ, trang phục thường dùng, trang phục dã chiến, trang phục nghiệp vụ, trang phục công tác. Quân nhân mặc trang phục từng mùa theo quy định. 

II. MỘT SỐ NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA ĐIỀU LỆNH CÔNG AN NHÂN DÂN

1. Chức trách của cán bộ, chiến sĩ công an nhân dân 

CH: Theo em, nội dung anh Quyết sẽ viết trong email là: Những chức trách của người cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân:

- Thực hiện nghiêm túc 5 lời thề danh dự, 10 điều kỉ luật của Công an nhân dân Việt Nam; thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện theo 6 điều của Chủ tịch Hồ Chí Minh dạy Công an nhân dân; gương mẫu chấp hành chủ trương, đường lối chính sách, pháp luật của Nhà nước.

- Chấp hành nghiêm chỉnh sự lãnh đạo, chỉ đạo chương trình, kế hoạch công tác; thực hiện đúng quy chế làm việc, quy chế công tác, điều lệnh Công an nhân dân, phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

- Tích cực học tập chính trị, nâng cao trình độ nghiệp vụ; rèn luyện thể lực, tác phong công tác, kĩ năng sử dụng các phương tiện, công cụ hỗ trợ kĩ thuật, chiến thuật quân sự, võ thuật. 

- Giữ gìn đoàn kết, thực hiện phê bình và tự phê bình, trung thực, thẳng thắn, yêu thương, tôn trọng, giúp đỡ đồng chí, đồng đội cùng tiến.

- Đề cao cảnh giác trước âm mưu, thủ đoạn hoạt động diễn biến hòa bình, chống phá của các thế lực thù địch.

- Nêu cao ý thức trách nhiệm vì nhân dân phục vụ, kính trọng, lễ phép với nhân dân; tuyên truyền, vận động giúp nhân dân chấp hành chủ trương, đường lối chính sách của Đảng.

2. Chào, xưng hô

CH: HS thực hiện giống hình vẽ.

3. Trang phục của cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân

CH: Trang phục của cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân gồm: lễ phục xuân hè, lễ phục thu đông, trang phục thường dùng xuân hè, trang phục thường dùng thu đông, trang phục chuyên dùng. 

- Trang phục của cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân phải được sử dụng đúng mục đích theo quy định. 

LUYỆN TẬP

CH1: Thực hiện đúng các lời thề danh dự và các điều kỉ luật khi quan hệ với nhân dân.

- Luôn rèn ý chí chiến đấu, khắc phục mọi khó khăn, không sợ hi sinh, gian khổ, quyết tâm hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. 

- Tuyệt đối phục từng lãnh đạo, chỉ huy, chấp hành nghiêm mệnh lệnh, chỉ thị của cấp trên và điều lệnh, điều lệ, chế độ, quy định.

- Tích cực học tập chính trị, quân sự, văn hóa, KHKT và pháp luật để không ngừng nâng cao phẩm chất, năng lực hoạt động. Rèn luyện thể thao, tác phong chiến đấu.

- Giữ gìn đoàn kết nội bộ, đề cao tự phê bình và phê bình, trung thực, bình đẳng, yêu thương, tôn trọng, bảo vệ, giúp đỡ lẫn nhau lúc bình thường cũng như khi chiến đấu.

- Đoàn kết bảo vệ giúp đỡ nhân dân, tôn trọng lợi ích chính đáng và phong tục tập quán của nhân dân. 

- Gương mẫu chấp hành pháp luật của Đảng và Nhà nước, quy tắc sinh hoạt xã hội; bảo vệ cơ quan Đảng và Nhà nước.

- Nêu cao ý thức trách nhiệm vì nhân dân phục vụ, kính trọng, lễ phép với nhân dân; tuyên truyền, vận động giúp nhân dân chấp hành chủ trương, đường lối chính sách của Đảng.

- Tích cực học tập chính trị, nâng cao trình độ nghiệp vụ; rèn luyện thể lực, tác phong công tác, kĩ năng sử dụng các phương tiện, công cụ hỗ trợ kĩ thuật, chiến thuật quân sự, võ thuật. 

CH2: Viết thư cho một người bạn chia sẻ suy nghĩ của mình đối với quy định về cách chào, xưng hô, trang phục của quân nhân và cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân: Xưng hô không chỉ được thể hiện bằng ngôn ngữ nói mà còn là hành động, là cách thức, quy tắc trong ứng xử, giao tiếp của quân nhân trong quân đội, thể hiện nét đẹp văn hóa trong xưng hô của cán bộ đối với bộ đội, chiến sĩ công an nhân dân. Thực tiễn, trong quá trình xây dựng con người, xây dựng tổ chức đòi hỏi phải sử dụng tổng hợp nhiều nội dung, biện pháp; nhưng phải dùng phương pháp giáo dục, thuyết phục là chính. Để thực hiện có hiệu quả, bản thân người cán bộ cơ sở phải thực sự gương mẫu về lối sống, phẩm chất đạo đức cho chiến sĩ noi theo. Ở nhà, người chiến sĩ học tập ông bà, cha mẹ, anh chị và mọi người xung quanh. Trong đơn vị, chiến sĩ nhìn vào cán bộ lãnh đạo, chỉ huy để làm theo. Giáo dục, rèn luyện người chiến sĩ từ cách ăn, cách mặc đến xây dựng cho họ lý tưởng, niềm tin cộng sản. Kỷ luật là sức mạnh. Để góp phần xây dựng nền nếp chính quy, duy trì tốt kỷ luật ở mỗi cơ quan, đơn vị thì mỗi quân nhân phải chính quy từ những việc tưởng như nhỏ nhưng không hề nhỏ, đó là xưng hô, chào hỏi đúng điều lệnh, bảo đảm văn hóa, văn minh. Lãnh đạo, chỉ huy mỗi cơ quan, đơn vị cần tăng cường công tác giáo dục, chấn chỉnh kịp thời những biểu hiện chưa đúng trong cơ quan, đơn vị mình.

VẬN DỤNG

CH: Vận dụng quy định về chế độ làm việc, sinh hoạt trong ngày của quân nhân, HS xây dựng và trình bày trước lớp thời khóa biểu sinh hoạt, học tập trong ngày của bản thân theo gợi ý:

- Lên danh sách những công việc cần làm.

- Cân nhắc khoảng thời gian học tập hiệu quả nhất.

- Lựa chọn hình thức cho thời gian biểu.

- Một số lưu ý khi lập thời gian biểu:

+ Tránh sắp xếp thời gian công việc học tập liên sát nhau.

+ Lập thời gian biểu hàng ngày vào cùng thời điểm.

+ Tạo thói quen tuân thủ thời gian biểu.

Ví dụ: Thức dậy, thể dục sáng, ăn sáng, học tập, ăn uống, học phụ đạo, thể dục thể thao, ăn tối, học tập, thư giãn nghỉ ngơi, ngủ tối.